TOROSLARDA YAKILAN İSTİKLAL ATEŞİNİN ROMANI KAYIP SANCAK’TA YAPI VE İZLEK

Yıl 2022, , 706 - 716, 29.10.2022

Cansu Yasav

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1161418

Öz

Geçmişte yaşanan olayların yazarların muhayyilesinde yeniden yorumlanarak kurgulanması sonucu meydana gelen tarihî romanlar, kimi yazarlar tarafından millî kimliği oluşturan değerleri muhafaza etmek ve millî bilinci uyanık tutmak amacıyla kaleme alınır. Türk edebiyatında geçmişten günümüze birçok tarihî roman kaleme alınmıştır. Mehmet Uluğtürkan’ın kaleme aldığı Kayıp Sancak romanı da bunlardan biridir. Yazar, özgün bir bakış açısıyla Millî Mücadele döneminde Güney cephesinde yaşananlara dikkat çeker. Adana’nın düşman işgalinden kurtuluşuna ithafen yazılan romanda Adana halkının Millî Mücadele’nin kazanılmasında gösterdiği kahramanlık ve mücadele gözler önüne serilir. Romanın olay örgüsü, 31 Ekim 1918 tarihinde Mustafa Kemal’in Adana’ya gelişiyle başlar ve 5 Ocak 1922 tarihinde Adana’nın düşman işgalinden kurtuluşunun kutlama gösterileriyle son bulur. Bu zaman aralığında yaşananlar bir tarihî süreç şeklinde aktarılır. Romanda Millî Mücadele döneminde Mustafa Kemal tarafından Adana’nın işgalden kurtarılması amacıyla görevlendirilen başkişi Tekelioğlu Sinan’ın ve çevresindekilerin verdiği direniş hareketi anlatılır. Bu çalışma boyunca metin merkezli bir yaklaşımla Kayıp Sancak romanı yapı ve izlek açısından tüm yönleriyle incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Kayıp Sancak, roman, tahlil, Adana, Millî Mücadele.

THE STRUCTURE AND THEME OF THE FIRE OF FREEDOM FIRED IN THE TAUROS MOUNTAINS IN THE NOVEL KAYIP SANCAK

Öz

Historical novels, which are the result of reinterpreting and fictionalizing past events in the imagination of the authors, are written by some authors in order to preserve the values that constitute the national identity and to keep the national consciousness awake. Many historical novels have been written in Turkish literature from past to present. Lost Sanjak novel written by Mehmet Uluğtürkan is one of them. The author draws attention to what happened on the Southern front during the National Struggle with a unique perspective. In the novel, which was written for the liberation of Adana from the enemy occupation, the heroism and struggle of the people of Adana in the victory of the National Struggle is revealed. The plot of the novel begins with the arrival of Mustafa Kemal in Adana on October 31, 1918, and ends with the celebratory demonstrations of the liberation of Adana from the enemy occupation on January 5, 1922. What happened in this time period is conveyed as a historical process. In the novel, the resistance movement of Tekelioğlu Sinan and those around him, who was appointed by Mustafa Kemal to save Adana from the occupation during the National Struggle, is told. Throughout this study, the novel Lost Sanjak will be examined in all its aspects in terms of structure and theme, with a text-centered approach.

Anahtar Kelimeler

Novel, Analysis, Adana, National Struggle., Kayıp Sancak

Kaynakça

• Argunşah, H. (2016). Tarih ve roman. Kesit Yayınları.
• Çetin, N. (2017). Roman çözümleme yöntemleri. Akçağ Yayınları.
• Doğan, M. H. (1976), Türk romanında kurtuluş savaşı. Türk Dili Dergisi, Türk Romanında Kurtuluş Savaşı Özel Sayısı, 298, 7-40.
• Korkmaz, R. vd. (2017). Romanda mekân. Akçağ Yayınları.
• Korkmaz, R. vd. (2018). Romanda kişiler dünyası. Akçağ Yayınları.
• Taştan, Z. (2003). Hıfzı Topuz’un romanlarında kişilerle ilgili bazı tutarsızlıklar. Türkoloji Dergisi, 16(1) s. 129-175.
• Tekin, M. (2016). Roman sanatı. Ötüken Yayınları.
• Ulu, Y. S. (2020). Millî mücadele yıllarında Kahramanmaraş’ı anlatan bir roman: Madalyasız. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(Özel Sayı).
• Uluğtürkan, M. (2021). Kayıp Sancak. İnkılâp Kitabevi.
• Yasav, C. (2021). Ahmet Yurdakul’un hayatı, sanatı ve eserleri üzerine bir inceleme [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi].