Nigar Hanım'ın Elhan-ı Vatan Kitabı ve Vatan

Yıl 2020, , 91 - 115, 30.06.2020

Bedri Aydoğan

https://doi.org/10.35379/cusosbil.760945

Cited By: 1

Öz

1862’de doğan 1918’de ölen Nigâr Hanım, Tanzimat’la başlayan Batı etkisindeki Türk edebiyatının az sayıdaki kadın şairlerinden biridir. Macar kökenli Osman Paşa’nın kızı olarak iyi bir eğitim görmüş, sanat ve edebiyatla dolu bir ortamda yetişmiştir. Nigâr Hanım, kardeşinin ölümü üzerine bir mersiye yazarak şiir dünyasına girmiş, düzyazı ve çevirileriyle edebiyatın diğer dallarında kalem oynatmış, ilk tiyatro oyununu yazan kadın olarak da Türk edebiyatı tarihinde yerini almıştır. Çok yönlü bir sanatçı olan Nigâr Hanım, edebiyatımızda şairliğiyle öne çıkmıştır. Nigâr Binti Osman olarak tanındığı gibi Şaire Nigâr Hanım olarak da tanınmış ve anılmıştır. Efsus I, Efsus II, Niran, Aks-i Sada kitaplarında daha çok bireysel temaları işleyen Nigâr Hanım, son şiir kitabı Elhân-ı Vatan’la toplumsal temalara yönelmiş; savaşın yarattığı sıkıntı ve acıları işleyen şiirler yazmıştır. Bu makalede Nigâr Hanım’ın Elhân-ı Vatan’da işlediği vatan konusu ele alınacak, kitapta yer alan şiirler, biçim ve içerik olarak incelendikten sonra değerlendirme ve sonuca gidilecektir.

Anahtar Kelimeler

Nigâr Hanım, Vatan, Elhân-ı Vatan, Savaş, Milli Duygular

Kaynakça

• Akgün S. K.-Uluğtekin M. (2000), Hilâl-i Ahmer’den Kızılay’a Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Hilal-i Ahmer İcraat Raporları 1914-1928.
• Akyüz, K. (1986). Batı Tesirinde Türk Şiiri Antolojisi. 4. bas. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
• Baykal Yeşilyurt, M.- Uzun Külcü, H. http://kizilaytarih.org/dosya 007.html.
• Bekiroğlu, N. (2007). Nigâr Hanım. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 33 s. 83-85, İstanbul: TDV.
• Çetin, A. (2015). Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti’nin Sanatsal Faaliyetleri. Tarih İncelemeleri Dergisi, XXX/2, 413-428.
• Hilâl-i Ahmer Tarihinde İz Bırakan Kadınlar, http://kizilaytarih.org/dosya005.html, Erişim tarihi: 03.02.2019.
• Karakışla Y. S. (Eylül 2004). Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti'nin Kartpostalları ve Pulları 1912-1923. Toplumsal Tarih, S. 129.
• Nigâr Binti Osman. (1232). Elhân-ı Vatan. Tercümân-ı Hakîkat Matba’ası.
• Nigâr Binti Osman. (1959). Hayatımın Hikâyesi. İstanbul: Ekin Basımevi.
• Nigâr Binti Osman. (2015). Nigâr Hanım Toplu Şiirleri. haz.: Refika Altıkulaç Demirdağ. Konya: Salkımsöğüt Yayınları: 206.
• Ünaydın, R. E. (1985). Diyorlar ki. haz.: Şemsettin Kutlu. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları: 613.
• Yazıcı, N. (2011). “Çanakkale Savaşı’nda Türk Kadınının Rolü The Role of Turkish Women During the Gallipoli Campaign”, Akademik Bakış, 5 (9) Kış.