BİR ETKİN PİYASA HİPOTEZİ KAVRAMI OLARAK ANOMALİLER: BORSA İSTANBUL (BİST) ÜZERİNDEN AYLARA İLİŞKİN ANOMALİLERE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2017, Cilt: 26 Sayı: 1, 216 - 230, 16.04.2017

Tuncay Turan Turaboğlu Tuğba Nur Topaloğlu

Öz

Etkin piyasalar kuramına göre yatırımcılar, her ne yaparlarsa yapsınlar etkin bir piyasada normalin üzerinde getiri elde edebilmeleri mümkün değildir. Ancak yapılan ampirik çalışmaların bazılarında, bu önermeyi reddeden farklı sonuçlara da rastlanmış olup bu durum anomali olarak adlandırılmıştır. Pek çok anomali türünden biri olan aylara ilişkin anomalilerin varlığını kanıtlayan araştırmalardan biri de, Balaban (1995) tarafından, Türk hisse senedi piyasası için gerçekleştirilmiş ve Ocak ayı anomalisinin dışında Haziran ve Eylül aylarına ait anomalilerin varlığı kanıtlanmıştır. Haziran ve Eylül ayı anomalilerinin varlığına daha sonraki çalışmalarda yer verilmemiş olması, bu çalışmanın hareket noktasını oluşturmuş ve Güç Oranı Yöntemi kullanılarak araştırma yürütülmüştür. BİST 100 Endeksi için 1989-2015 dönemi ve BİST Tüm Endeksi için 1998-2015 dönemi verilerinin kullanıldığı çalışmanın sonucu, her iki endeks içinde Ocak, Haziran ve Eylül ayı anomalilerinin varlığını işaret etmektedir. Literatürle uyumlu olarak söz konusu anomalilerin altında yatan nedenin; üçer aylık açıklanan firma finansal tablolarının asimetrik bilgiye yol açarak, bazı yatırımcıların normalin dışında getiri elde etmelerini mümkün kılmasının olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Etkin Piyasa, Anomali, Ocak Ayı Anomalisi, Haziran Ayı Anomalisi, Eylül Ayı Anomalisi

Kaynakça

• Abdioğlu Z. ve Değirmenci N. (2013). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda mevsimsel anomaliler, Business and Economics Research Journal,4(3). Aggarwal, R. and Rivoli P. (1989). Seasonal and day-of-the week effects in four emerging stock markets, Financial Review, 24, 541-550. Agrawal, A. and Tandon K. (1994). Anomalies or ıllusions? evidence from stock markets in eighteen countries, Journal of International Money and Finance, 13, 83-106. Atakan, T. (2008). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda haftanın günü etkisi ve ocak ayı anomalilerinin ARCH-GARCH modelleri ile test edilmesi, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37(2), 98-110. Aytekin S. ve Sakarya Ş. (2014). Ocak ayı anomalisi: Borsa İstanbul Endeksleri üzerine bir uygulama, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(23). Balaban E. (1995). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda ocak ayı etkisi, Ömer Hayyam etkisi ve Ümit Yaşar etkisi, İşletme ve Finans Dergisi, 113. Cheung K.C. and Coutts, J.A. (1999). The january effect and monthly seasonality inThe Hang Seng Index: 1985-97, Applied Economics Letters, 6, 121-123. Demireli, E. (2008). Etkin pazar kuramında sapmalar: finansal anomalileri etkileyen makro ekonomik faktörler üzerine bir araştırma, Ege Akademik Bakış, 8(1), 225. Ege, İ., Topaloğlu, E. E., ve Coşkun, D. (2012). Davranışsal finans ve anomaliler: Ocak ayı anomalisinin İMKB’de test edilmesi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 56, 175-189. Fama, Eugene F. (1965). Random walks in stock market prices, Selected Papers,16. Fama, Eugene F. (1970). Efficient capital markets: a review of theory and empirical works, The Journal of Finance, 25 (2), 383-417. Gu, A. Y. (2003). The declining january effect: Evidences from the U.S. equity markets. The Quarterly Review of Economics and Finance, 43, 395-404. Gültekin, M. ve Gültekin, B. (1983). Stock market seasonality: international evidence, Journal of Financial Economics, 1983. Haugen R. (2001). Modern Investment Theory, Prentiee Hall, Fifth Edition. Karan, M. B. (2004). Yatırım analizi ve portföy yönetimi, Gazi Kitabevi: Ankara. Karan, Mehmet B. ve A. Uygur (2001). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda haftanın günleri ve ocak ayı etkilerinin firma büyüklüğü açısından değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 56. Keong, L. B., Yat, C. N. D. and Chong, H. L. (2010). Month of the year effects in Asian countries: A 20 year study (1990 -2009). African Journal of Business Management, 47, 1351-1362. Küçüksille, E. (2012). İMKB endekslerinde ocak ayı etkisinin test edilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 53, 129-138. McConnell J. and Xu, W. (2006). Equity returns at the turn of the month: tradingstrategies and ımplications for ınvestors and managers, Krannert School of Management,Working Paper. Moosa, Imad A. (2007). The Vanishing January Effect, International Research Journal of Finance and Economics, 7. Rozeff, M.S. and Kinney, W.R. (1976). Capital market seasonality, Journal of Financial Economics. Thaler, R. H. (1987). Anomalies : the january effect, Journal of Economic Perspectives, 97-201. Wachtel, S. (1942). Certain observations on seasonal movement in stock prices, Journal of Business,15,184-193. Yılancı, V. (2013). Halloween etkisinin İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında geçerliliğinin testi, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 21-30. Yiğiter Ş. ve Ilgın K. (2015). BİST-100 endeksinde ocak ayı anomalisinin güç oranı yöntemiyle test edilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2, 171-187.