Çukurova Arapçasına Türkçeden Geçmiş Fiil Kökleri

Yıl 2016, Cilt: 25 Sayı: 3, 195 - 214, 30.10.2016

Muna Yüceol Özezen

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’nin Çukurova bölgesinde yaşayan Arap asıllı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının sözlü bir dil olarak kullanıldıkları Arapça ile Türkçe (standart Türkiye Türkçesi, eski Ouzca ve Türkiye Türkçesi güney bölgesi ağızları) ilişkileri, fiil kökleri bağlamında değerlendirilecektir. Özetle, bu ilişkide Çukurova Arapçası daha çok alıcı durumundadır. Alıntı sözcükler büyük ölçüde isim ve sıfatlardır. Ancak bu isim ve sıfatların bir bölümü, Arapçanın biçimbilgisel tipoloji özelliğine uygun bir biçimde değişime uğramakta ve fiil olarak kullanılmaktadır. Bu durum, Çukurova Arapçasını, diğer Arapça lehçelerden kısmen farklı bir lehçeye dönüştürmektedir. Bu çalışmada, bu yaratıcılığın, 100’ü aşkın örneğini sıralanmış ve ortaya çıkan çekim sistemi üzerine gözlemler paylaşılmıştır. Ancak Arapçanın veya Çukurova Arapçasının, Türkçenin aracılığı olmadan başka dünya dillerinden aldığı bu türden örnekleri çalışmanın dışında tutulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Arapça, Çukurova Arapçası, dil ilişkileri, ağız, fiil

Kaynakça

• Comrie, B. (2005). Dil Evrensellikleri ve Dilbilim Tipolojisi. (Çeviren: İsmail Ulutaş). Ankara: Hece. Derleme Sözlüğü I-XII (1993). Ankara: Türk Dil Kurumu: 211 / 2. Jastrow, O. (2006). Arabic Dialects in Turkey- Towards a Comparative Typology. Türk Dilleri Araştırmaları C. 16. 153-164. Johanson, L. (2007). Türkçe Dil İlişkilerinde Yapısal Etkenler. (Çeviren: N. Demir). Ankara: Türk Dil Kurumuı: 914. Mutçalı, S. (1995). Arapça- Türkçe Sözlük. İstanbul: Dağarcık: 1. Nişanyan, Sevan (2012). Sözlerin Soyağacı (Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü). İstanbul: 3. Baskı, Everest Yayınları. Procházka, S. (2002). Die Arabischen Dialekte der Çukurova (Südtürkei). Wiesbaden: Harrassowitz Verlag. Türkçe Sözlük (2011). Ankara: Türk Dil Kurumu: 549.