Sınıf Öğretmenlerinin Öğrencilerinden Bekledikleri Sorumluluklar Ve Sorumluluk Kazandırmada Kullandıkları Yöntemler

Yıl 2006, Cilt: 15 Sayı: 2, 411 - 423, 01.06.2006

Yrd. Doç. Dr. Filiz Yurtal Arş. Gör. Alper Yontar

Öz

The aim of the study is to determine the elementary education teacher’s views on responsibilities expected from students and being used methods to gain responsibilities The study is conducted with 31 elementary education teachers Semi structrured interview method is used to collect Teacher’s views Obtained data from the interviews is converted to suitable codes for qualitative research technique and three groups from the relevant codes and themes regarding these groups are constituted According to the findings; teachers expressed their expectations from the students as doing homework project and duties in groups performing individual works performing their duties given from teachers about club activities class captain e g concentration in class using and keeping all the course materials demonstrating respect for teachers and other students following classroom and school rules being carefull about environment and individual cleanliness and neatness Avoided many responsibilities by students are required behaviour by teacher from their students Coping methods using teachers to stop avoid reponsibilities are giving verbal warning face to face discussion with students and parents taking task and note lists giving prize to students with their good behaviors Key Words: Responsibility Discipline Primary School Teacher

Anahtar Kelimeler

-

SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖĞRENCİLERİNDEN BEKLEDİKLERİ SORUMLULUKLAR VE SORUMLULUK KAZANDIRMADA KULLANDIKLARI YÖNTEMLER

Öz

Bu araştırmanın amacı sınıf öğretmenlerinin, öğrencilerinden bekledikleri
sorumluluklar ve sorumluluk kazandırmada kullandıkları yöntemlere ilişkin görüşlerinin
belirlenmesidir. Araştırmaya 31 sınıf öğretmeni dahil edilmiştir. Öğretmenlerin
görüşleri yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılarak toplanmıştır.
Görüşmelerden elde edilen veriler nitel analize uygun olarak kodlara dönüştürülmüş ve
ilişkili kodlar bir araya getirilip üç grup ve bu gruplarla ilişkili temalar oluşturulmuştur.
Araştırma sonuçlarına göre; öğretmenlerin öğrencilerden bekledikleri
sorumluluklar kapsamında öğretmenler en çok; bireysel çalışmaları, ödev-proje ve grup
çalışmalarını yerine getirme; nöbet, başkanlık, kulüp çalışmaları vs öğretmenin verdiği
görevleri yerine getirme; derste derse odaklanma; araç-gereci düzenli olarak eksiksiz
getirme ve koruma; derse zamanında ve hazırlıklı gelme; diğer arkadaşlarına ve
öğretmenine saygılı olma, onları dinleme; sınıfa giriş-çıkış ve oturma düzenine dikkat
etme; bireysel temizliğe ve sınıf temizliğine dikkat etme davranışlarını öğrencilerinde
görmek istediklerini belirtmişlerdir. Öğrencilerin çoğunlukla yerine getirmedikleri
sorumlulukların da yine öğretmenlerin öğrencilerde bulunması gereken temel
sorumluluklar için öngördükleri davranışlarla paralellik gösterdiği görülmüştür.
Sorumlulukların aksatılmasını önlemede öğretmenlerin kullandıkları baş etme
yöntemleri kapsamında ise öğretmenler çoğunlukla, öğrencilerle ve velilerle bire-bir
görüşme, sözlü uyarıda bulunma, görev listeleri, not çizelgeleri tutma, olumlu örnekleri
göstererek takdir edip, ödüllendirmeyi kullandıklarını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Sorumluluk, Disiplin, İlköğretim Okulu Öğretmeni

Kaynakça

• Ackerman, S., Hughs, L. And Wilder R., (1997). Improving Student Responsibility.
• Dissertations theses. Saint Xavier University and IRI/Skylight. Bacanlı, H. (1999). Duyuşsal Davranış Eğitimi. Ankara. Nobel Yayın Dağıtım.
• Başaran, İ.E. (1971). Eğitim Psikolojisi. İkinci baskı. Ankara.
• Cüceloğlu, D. (2002). Anlamlı ve Coşkulu Bir Yaşam İçin Savaşçı. İstanbul. Remzi Kitabevi A.Ş.
• Duke, D.L. ; Jones, V.F. (1985). “What can schools do to foster student responsibility?”
• Theory Into Practice, v.24 n.4 p.277-285
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş. Ankara. Anı Yayıncılık.
• Glasser, W. (1990). Reality Therapy. U.S.A. Harper & Row, Publishers, Inc.
• (1999). Başarısızlığın Olmadığı Okul. Çev. Teksöz, K. Ankara, Beyaz Yayınları.
• Queen, J.A.; Blackwelder, B.B.; Malen, L.P. (2003). Responsible Classroom
• Management for Teachers and Students U.S.A. Merrill. Marshall, M. (2005). “Discipline without stress, punishments or rewards” The Clearing House, v.79 n.1 p.51-54
• Nelson-Jones, R. (1982). Danışma Psikolojisi Kuramları. Ed. Akkoyun, F. TDFO Ltd. Şti. Ankara, 1995.
• Öncü-Çelebi, E. (2002). “Erken çocukluk döneminde sorumluluk eğitimi”. Çoluk Çocuk Dergisi, 21 s.14-17.
• Yavuzer, H. (1998) Çocuk Eğitimi El Kitabı. İstanbul. Remzi Kitabevi A.Ş.
• Yıldırım, A.; Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara. Seçkin Yayıncılık.