Çağdaş Sosyal Bilgiler Anlayışı Işığında Yeni Sosyal Bilgiler Programının Değerlendirilmesi

Yıl 2008, Cilt: 17 Sayı: 2, 77 - 96, 01.06.2008

Yrd. Doç. Dr. Ahmet Doğanay

Öz

Social studies is an important elementary education course which studies people as social beings as they have existed and interacted with each other and the environment in time and place In a national educational project Ministry of National Education MNE developed all elementary school courses with a constructivist view in 2004 In this paper social studies curriculum which was develoıped with this approach was evaluated in terms of contemporary social studies curriculum trends With this aim in mind first contemporary social studies trends and universal curriculum standards are determined by investigating the literature After that social studeis curriculum that was approved by the Education and Training Committe of MNE was evaluated by using the universal curriculum standards and trenda as criterion The evaluation results indicated that in general Turkish social studies curriculum was in accordance with the main principles and standards of National Council for the Social Studies NCSS Detailed investigation in the main dimension of the curriculum showed that although it reflects contemporary curriculum trends in social studies there seems some problems in the dynamic connections among the components of the curricıulum Key words: Social studies curriculum constructivism curriculum evaluation

Anahtar Kelimeler

-

ÇAĞDAŞ SOSYAL BİLGİLER ANLAYIŞI IŞIĞINDA YENİ SOSYAL BİLGİLER PROGRAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Sosyal bilgiler insanları ve çevreleriyle etkileşimini zaman ve yer boyutunda
inceleyen önemli bir ilköğretim dersidir. Milli Eğitim Bakanlığı 2004 yılında
yapılandırmacı bir eğitim anlayışı çerçevesinde tüm ilköğretim programlarını
geliştirmiştir. Bu çalışmada, bu anlayışla hazırlanan sosyal bilgiler öğretim programı
tasarımı çağdaş sosyal bilgiler anlayışı bağlamında değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu
amaçla öncelikle ilgili alan yazın taranarak, çağdaş sosyal bilgiler anlayışı ortaya
konmuş ve sosyal bilgiler eğitim programlarının evrensel standartları belirlenmeye
çalışılmıştır. Daha sonra, Talim ve Terbiye Kurulunca kabul edilen sosyal bilgiler
öğretim programı bu standartlar ölçüt olarak kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan
değerlendirme sonunda, Türkiye’de benimsenen sosyal bilgiler anlayışının, özellikle
Sosyal Bilgiler Ulusal Konseyinin (NCSS) benimsediği anlayışla paralellik gösterdiği
görülmüştür. Yazılı bir belge olarak programın temel öğeleri çerçevesinde yapılan
değerlendirmede ise, yine genel hatlarıyla çağdaş anlayışı yansıttığı ancak öğeler
arasındaki dinamik ilişkiler ve sistematik açısından bazı sorunların bulunduğu
görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Anahtar kavramlar: Sosyal bilgiler programı, yapılandırmacılık, program değerlendirme

Kaynakça

• Alberta, Canada Social Studies Curriculum (2005). http://www.education.gov.ab.ca/k_12/curriculum/bySubject/social/default.asp adresinden 5. 02. 2007 tarihinde alınmıştır.
• Aykaç, N. & Başar, E. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi eğitim programının değerlendirilmesi. Eğitimde yansımalar VIII. Yeni ilköğretim programlarını değerlendirme sempozyumu (14-16 Kasım 2005 Kayseri). Ankara: Sim Matbaası.
• Canerik, H. (2005). Sosyal bilgiler programı ve öğretimi. İlköğretim sosyal bilgiler dersi eğitim programının değerlendirilmesi. Eğitimde yansımalar VIII. Yeni ilköğretim programlarını değerlendirme sempozyumu (14-16 Kasım 2005 Kayseri). Ankara: Sim Matbaası.
• Hertzberg, H. W. (1981). Social studies reform 1880-1980. Boulder: Social Science Education Consortium, Inc.
• Barr, R. D. ; Barth, S. L. & Shermis, S. S. (1977). Defining the social studies. Bulletin 51. Washington DC.: National Council for the Social Studies.
• Doğanay, A. (2004). Sosyal bilgiler eğitiminin genel amaçları ne olmalıdır? Tebliğler: I. Sosyal bilimler eğitimi kongresi. (15-17 Mayıs 2003 İzmir). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• History-social science framework for Californis Public Schools (2005). http://www.tki.org.nz/r/socialscience/curriculum/index_e.php adresinden 6. 02. 2007 tarihinde alınmıştır.
• Kıroğlu, K. (Editör). (2006). Yeni ilköğretim programları. Ankara: PegemA Yayınları.
• Michigan Department of Education (1998). Authentic assessment of social studies. http://www.michigan.gov/documents/MI_Auth_12350_7.AssmtMan.pdf adresinden 06.02 . 2007 tarihinde alınmıştır.
• Moroz, W. & Reynolds, P. (2000). Teaching and learning in primary society & environment. Western Australia: Mastec Publication.
• Newmann, F. M. & Wehlage, G. G. (1993). Five standards of authentic instruction. Educational Leadership, 50(7), 8-12.
• NCSS (1993 January;February). The Social Studies Professional. Washington DC: National Council for the Social Studies.
• NCSS (1994). Curriculum standards for social studies: Expectations of excellence. Washington DC: National Council for the Social Studies.
• NCSS (1992). A vision of powerful teaching and learning in the social studies. Building social understanding and civic efficacy. Position statement. Washington DC: : National Council for the Social Studies.
• Louisiana Council for the Social Studies (1993). The Status of social studies in Louisiana schools. ERIC document no: ED 369710.
• Parker, W. C. (2001). Social studies in elementary education. Eleventh edition. Upper Saddle River, New Jersey: Merrill Prentice Hall.
• Parker, W. C. & Jarolimek, J. (2005). A sampler of curriculum standartds for social studies. Expectations of excellence. NCSS. Upper Saddle River, New Jersey: Merrill Prentice Hall.
• Oliva, P. F. (2005). Developing the curriculum. Sixth edition. Boston: Pearson Education, Inc.
• Seif, Elliott (2003). Social studies revivede. Educational Leadership, 61(4), 54-60.
• Social Studies in the New Zealand Curriculum (1997). http://www.tki.org.nz/r/socialscience/curriculum/index_e.php adresinden 6. 02. 2007 tarihinde alınmıştır.
• Varış, F. (1988). Eğitimde program geliştirme: Teori ve teknikler. Dördüncü baskı. Ankara: A.Ü. Eğitim Fakültesi Yayınları.