Konu Temelli Eleştirel Düşünme Öğretiminin Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Becerileri Üzerine Etkisi

Yıl 2011, Cilt: 20 Sayı: 1, 165 - 176, 01.03.2011

Yrd.doç.dr. M. Oğuz Kutlu Arş.gör.sinan Schreglmann

Öz

Bu çalışmada Bilişim Teknolojileri öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ve düzeyine Bilim Tarihi dersinde konu temelli bir yaklaşımla öğretilecek eleştirel düşünme programının etkisi araştırılmıştır Araştırma deneysel araştırma modellerinden biri olan ön test son test kontrol gruplu deneme modeline göre desenlenmiştir Çalışmada gruplar bir deney ve bir kontrol grubu desenine göre oluşturulmuştur Araştırma Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü üçüncü sınıf birinci ve ikinci öğretim öğrencileri üzerinde gerçekleştirilmiştir Araştırmada Deney grubu olan üçüncü sınıf birinci öğretim öğrencilerine “Bilim Tarihi” dersinde konu temelli eleştirel düşünme programı uygulanmış kontrol grubu olan ikinci öğretim öğrencilerine ise “Bilim Tarihi” dersi düz anlatım yöntemiyle işlenmiş ve ölçme araçları uygulanmıştır Araştırma bulgularından elde edilen sonuçlar aşağıdaki gibi özetlenebilir: 1 Konu temelli eleştirel düşünme programı uygulanan deney grubu ve kontrol grubunun California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği CCTDI ön test puanları kontrol edildiğinde son test puanları arasında deney grubunun lehine anlamlı bir fark bulunmuştur 2 Konu temelli eleştirel düşünme programı uygulanan deney grubu ve kontrol grubunun Ennis Weir Eleştirel Düşünme Yazılı Testi ENNIS W ön test puanları kontrol edildiğinde son test puanları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır 3 California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği ile Ennis Weir Eleştirel Düşünme Yazılı Testi arasında bir ilişki bulunamamıştır Anahtar Kelimeler: Düşünme Eleştirel düşünme Eleştirel düşünmeye yönelik tutum Eleştirel düşünmeye yönelik tutum ölçeği

Anahtar Kelimeler

Düşünme, Eleştirel düşünme, Eleştirel düşünmeye yönelik tutum, Eleştirel düşünmeye yönelik tutum ölçeği

Konu Temelli Eleştirel Düşünme Öğretiminin Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Becerileri Üzerine Etkisi

Öz

In this research the effect of critical thinking program which was taught through the content based approach in the course of Science History on the critical thinking tendency and level of the teacher candidates of Information Technologies was studied The research is designed according to one of the experimental research designs of pre test post test control group research design The groups of the study are constituted as an experimental group and a control group In this research the effect of critical thinking program which was taught through the content based approach in the course of Science History on the critical thinking tendency and level of the teacher candidates of Information Technologies was studied In the research third year day time college students who are the experimental group of the study were applied content based critical thinking program in the “History of Science” course and the control group who are the night time students were applied direct method and assessment instrument were used The results the research findings can be summed as: 1 When California Critical Thinking Disposition Inventory CCTDI pre test points of experimental group who were applied content based critical thinking program and the control group are checked there is significant difference comparing to their post test points in favor of the experimental group 2 When Ennis Weir Critical Thinking Essay Test ENNIS W pre test points of experimental group who were applied content based critical thinking program and the control group are checked there is no significant differences comparing to their post test points 3 No relation is found between California Critical Thinking Disposition Inventory and Ennis Weir Critical Thinking Essay Test Keywords: Thinking critical thinking attitude toward critical thinking

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Abdullah, K. (1999). “Critical Thinking Dispositions of Malay Singaporean Students”, In A.S.C. Chang, S. Gopinathan& W.K.Ho (Ed). Growing Up in Singapore, Singapore:Prentice Hall.
• Akınoğlu, O. (2001). “Eleştirel Düşünme Becerilerini Temel Alan Fen Bilgisi Öğretiminin Öğrenme Ürünlerine Etkisi”. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Ashton, P. (1988). “Teaching Higher-Order Thinking And Content: An Essential İngredient İn Teacher Preparation.” Gainesville, Fl: University Of Florida.
• Aybek, B. (2006), Konu Ve Beceri Temelli Eleştirel Düşünme Öğretiminin Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimi Ve Düzeyine Etkisi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Adana.
• Beyer, B. (1987). Practical Strategies for the Teaching of Thinking. Boston: Allyn and Bacon, INC.
• Cevher Ö.(2008), 2006 Türkçe Programının İlköğretim 6. Sınıf Düzeyinde Eleştirel Düşünme Becerisine Etkililiği, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
• Demirci, C. (2002). “Eleştirel Düşünme”, İnternet: http://www.epo.hacettepe.edu.tr/ Eleman/Yayınlar/Eleştirel-Düşünme.doc. (2002).
• Doğanay, A. (2000), Yaratıcı Öğrenme, A.Şimşek (Edt.), Sınıfta Demokrasi, S. 172, Ankara: Ankara Eğitim-Sen Yayınları.
• Facione, P. A.; Facione, N. C., ve Giancarlo, C.A.F. (1998), The California Critical Thinking Dispositions Inventory, California: Academic Pres.
• Kökdemir,D.(2003). “Belirsizlik Durumlarında Karar Verme ve Problem Çözme” Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Lang, K.S. (2005). “Critical Thinking Dispositions Of Pre-Service Teachers İn Singapore: A Preliminary İnvestigation”. National Institute of Education, NTU, Singapore.
• Şahinel, S. (2001). “Eleştirel Düşünme Becerileri İle Tümleşik Dil Becerilerinin Geliştirilmesi”. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Uysal, A. (1998). “Sosyal Bilimler Öğretim Yöntemlerinin Eleştirici Düşünme Gücünün Gelişmesindeki Rolü”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya. *Bu makale Ç.Ü. Eğitim Fakültesinde Yard.Doç.Dr.M.Oğuz Kutlu
• danışmanlığında yapılan Yüksek Lisans Tezi çalışmasının bir bölümüdür.