Davranışsal Finans Etkin Piyasalara Karşı: Aşırı Tepki Hipotezinin imkb’de Araştırılması

Yıl 2011, Cilt: 20 Sayı: 1, 321 - 336, 01.03.2011

Prof. Dr. Hatice Doğukanlı Arş. Gör. Bahadır Ergün

Öz

In this study Overreaction Hypothesis has been studied specially in Istanbul Stock Exchange ISE in the light of the argument of efficient markets and behavioral finance In this context related literature was explained the validity of Overreaction Hypothesis and whether the contrarian investment strategy is useful to earn supernormal returns in different indexes of ISE were examined In the examination process of the overreaction the method of DeBondt and Thaler 1985 was modified and created one year portfolio formation test periods Monthly returns of the stocks which were traded continuously in ISE 100 ISE 50 ISE 30 ISE Financial and ISE Industrial indexes between July 1998 and June 2008 were chosen as the sample In conclusion of the analysis results which support Overreaction Hypothesis and the effectiveness of the contrarian strategies were found in all indexes except ISE 30 Index This may indicate ISE is not even efficient in the weak form Key Words: Efficient Markets Hypothesis Behavioral Finance Market Anomalies Overreaction Hypothesis ISE

Anahtar Kelimeler

-

DAVRANIŞSAL FİNANS ETKİN PİYASALARA KARŞI: AŞIRI TEPKİ HİPOTEZİNİN İMKB’DE ARAŞTIRILMASI

Öz

Bu çalışmada etkin piyasalar ve davranışsal finans tartışması ışığında Aşırı
Tepki Hipotezi İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) özelinde incelenmiştir. Bu
bağlamda ilk olarak ilgili literatüre yer verilmiş, İMKB’nin beş farklı endeksinde Aşırı
Tepki Hipotezinin geçerliliği ve zıtlık stratejilerinin normal üstü getiriler elde etmede
işe yarayıp yaramadığı araştırılmıştır. Hisse senetlerinde aşırı tepkinin araştırılmasında
DeBondt ve Thaler’in (1985) kullandıkları yöntemde bazı değişiklikler yapılarak birer
yıllık portföy oluşturma ve test dönemleri oluşturulmuştur. Örneklem olarak İMKBUlusal
100, İMKB-Ulusal 50, İMKB-Ulusal 30, İMKB Ulusal-Sınai ve İMKB UlusalMali
endeksleri kapsamında Temmuz 1998 ve Haziran 2008 arasındaki dönemde
kesintisiz olarak işlem görmüş hisse senetlerinin aylık getirileri seçilmiştir. Yapılan
analizler sonucunda İMKB 30 Endeksi dışındaki endekslerde Aşırı Tepki Hipotezini ve
zıtlık stratejilerinin yararlılığını destekler sonuçlara ulaşılmıştır. Böylece İMKB’nin
zayıf formda dahi etkin olmadığı söylenebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Etkin Piyasalar Hipotezi, Davranışsal Finans, Piyasa Anomalileri, Aşırı Tepki Hipotezi, İMKB

Kaynakça

• Ahmad, Z., & Hussain, S. (2001). KLSE Long-Run Overreaction and the Chinese New Year Effect. Journal of Business Finance & Accounting, 28(1/2), 63-105.
• Antoniou, A., Galariotis, E., Spyrou, S. I. (2005). Contrarian Profits and the Overreaction Hypothesis: The Case of the Athens Stock Exchange. European Financial Management, 11(1), 71-98.
• Barak, O. (2006). Hisse Senedi Piyasalarında Anomaliler ve Bunları Açıklamak Üzere Geliştirilen Davranışsal Finans Modelleri –İMKB’de Bir Uygulama–. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Baytaş, A., & Çakıcı, N. (1999). Do Markets Overreact: International Evidence. Journal of Banking and Finance, 23(7), 1121-1144.
• Bowman, R. G., & Iverson, D. (1998). Short-Run Overreaction in the New Zealand Stock Market. Pacific-Basin Finance Journal, 6(5), 475-491.
• Bremer, M., & Sweeney, R. J. (1991). The Reversals of Large Stock Price Decreases. Journal of Finance, 46(2), 747-754.
• Brown, K. C., & Harlow, W. V. (1988). Market Overreaction: Magnitude and Intensity. Journal of Portfolio Management. Vol.14, 6-8.
• Brown, R. L., & Easton, S. A. (1988). Weak-form Efficiency in the Nineteenth Century: A Study of Daily Prices in the London Market for 3 per cent Consols, 1821–1860. Economica, 56(221), 61-70.
• Canbaş, S., & Doğukanlı, H. (2007). Finansal Pazarlar: Finansal Kurumlar ve Sermaye Pazarı Analizleri (3. ed.). Adana, Türkiye: Karahan Kitabevi.
• Chen, M. W., & Zhu , J. (2005). Do Investors in Chinese Stock Market Overreact?. Journal of Accounting & Finance Research, 13(3), 17-25.
• Chopra, N., Lakonishok, J. & Ritter, R. (1992). Measuring Abnormal Performance: Do Stocks Overreact?. Journal of Financial Economics.Vol:31. 235-268.
• Civelek, M. A., & Durukan, M. B. (2003). Investments (2. ed.). İzmir, Türkiye: Dokuz Eylül Yayınları.
• Clare, A., & Thomas, S. (1995). The Overreaction Hypothesis and the UK Stock Market. Journal of Business Finance and Accounting, 22(7), 961-973.
• De Bondt, W. F. M., & Thaler, R. (1985). Does Stock Market Overreact?. Journal of Finance, 40(3), 793-805.
• De Bondt, W. F. M., & Thaler, R. (1987). Further Evidence on Investor Overreaction and Stock Market Seasonality. Journal of Finance, 42(3), 557-581.
• Dreman, D. N., & Lufkin, E. A. (2000). Investor Overreaction Evidence That Its Basis is Psychological. The Journal of Psychology and Financial Markets, 1(1), 61-75.
• Durukan, M. B. (2004). Aşırı Tepki Hipotezi: İstanbul Menkul Kıymetler Borsasından Kanıtlar . VIII. Ulusal Finans Sempozyumu Bildirisi. İstanbul.
• Fama, E. F. (1970). Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work. Journal of Finance, 25(2), 383-417.
• Fung, A. K. W. (1999). Overreaction in the Hong Kong Stock Market. Global Finance Journal, 10(2), 223-230.
• Hardie, A. (1988). The Efficient Market Hypothesis and the Stock Market Crash: A Random Walk With an Occasional Surprise. Economic Affairs, 8(5), 23-26.
• Larson, S. J., & Madura, J. (2003). What Drives Stock Price Behavior Following Extreme One- Day Returns?. The Journal of Financial Research, 26(1), 113-127.
• Lehmann, B. N. (1990). Fads, Martingales, and Market Efficiency. Quarterly Journal of Economica, 105(1), 1-28.
• Liang, Y., & Mullineaux, D. . J. (1994). Overreaction and Reverse Anticipation: Two Related Puzzles?. Journal of Financial Research, 17(1), 31-43.
• Nam, K., Pyun, C. S., Avard, S. L. (2001). Asymmetric Reverting Behavior of Short-Horizon Stock Returns: An Evidence of Stock Market Overreaction. Journal of Banking and Finance, 25(4), 807-824.
• Öncü, S., Aktaş H., Kargın, S., Aktaş, R., Kayalı, N. (2006). Yatırımcıların Anormal Fiyat Değişimlerine Tepkisi: Gün İçi Verilerle İMKB Üzerine Bir İnceleme. X. Ulusal Finans Sempozyumu Bildirisi. İzmir.
• Seyhun, H. N. (1990). Overreaction nor Fundamentals: Some Lessons from Insiders’ Response to the Market Crash of 1987. Journal of Finance, 45(5), 1365-1388.
• Shiller, R. J. (1981). Do Stock Prices Move Too Much to be Justified by Subsequent Changes in Dividends. American Economic Review, 71(3), 421-436.
• Shostak, F. (1997). In Defense of Fundamental Analysis: A Critique of the Efficient Market Hypothesis. Review of Austrian Economics, 10(2), 27-45.
• Thaler, R. H. (1987a). Anomalies: The January Effect. Economic Perspectives,1(1),197-201.
• Thaler, R. H. (1987b). Seasonal Movement in Security Prices II: Weekend, Holiday, Turn of the Month, and Intraday Effects. Economic Perspectives, 1(2), 169-177.
• Ülkü, N. (2001). Finansta Davranış Teorileri ve İMKB’nin Dezenflasyon Programının Başlangıcında Fiyat Davranışı. İMKB Dergisi. 5(17), 101-132.
• Yavuz, E. (2003). Davranışsal Finans Açısından Finansal Kriz Süreçlerinde Hisse Senedi Piyasası. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Yücel, T., & Taşkın, F. D. (2007). Aşırı Tepki Hipotezi Ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’ndan Kanıtlar. İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 22(260), 26-37.