Türk Vergi Sisteminin Artan Oranlılığının Ölçülmesi: 1924 2008 Dönemine Yönelik Uygulamalı Bir Analiz
Yıl 2011,
Cilt: 20 Sayı: 1, 387 - 406, 01.03.2011
Öğr.gör.dr.ilter Ünlükaplan
Öz
This study aims to calculate the progressivity index for Turkish Tax System based on Kakinaka Pereira Method for eight different periods covering 1924 2008 The computed progressivity indexes indicate the progressive structure of the Turkish Tax System in all periods covered and also stress that the tax reforms and elasticity of the tax system have substantial effects on the progressivity indexes Keywords: Turkish Tax System Progressivity Kakinaka Pereira Progressivity Index
Kaynakça
- Akalın, G. (2008), Atatürk Dönemi Maliye Politikaları, T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayın No: 2008/384, Ankara.
- Alchin, T. (1985), “A Comparison of the Kakwani and Suits Indices of Tax Progressivity”, New Zealand Economic Papers 19(1): 85-93.
- Atkinson, A. B. (1970), “On the Measurement of Inequality”, Journal of Economic Theory, 2: 244-263.
- Aydemir, B. (1996), Türkiye'de Katma Değer Vergisi Uygulamasının Değerlendirilmesi ve Efektif Katma Değer Vergisi Oranlarının Hesaplanması, DPT Yıllık Programlar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü Uzmanlık Tezi: Ankara. (Erişim Adresi: http://ekutup.dpt.gov.tr/vergi/aydemirb/kdv.html) Erişim Tarihi: 01.09.2010
- Blackorby, C. ve D. Donaldson, (1978), “Measures of Relative Equality and Their Meaning in Terms of Social Welfare”, Journal of Economic Theory 18: 59-80.
- Blackorby, C. ve D. Donaldson, (1983), “Ethical Social Index Numbers and the Measurement of Effective Tax/ Benefit Progressivity” (Mimeo, University of British Columbia).
- Coşar, N. (2005), “Demokrat Parti Dönemi Maliye Politikası”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, 60(1): 29-58.
- Dasgupta, P., A. Sen. ve D. Starrett (1973), “Notes on Measurement of Inequality” Journal of Economic Theory 6: 180-187.
- Duclos, J. Y. ve M. Tabi (1996), “The Measurement of Progressivity, with an Application to Canada”, The Canadian Journal of Economics 29: S165-S170.
- Formby, J., P. T, G.Seaks. ve W. J. Smith (1981), “A Comparison of Two New Measures of Tax Progressivity”, Economic Journal 91: 1015-1019.
- Hayes, K. J., P. J. Lambert, ve D. J. Slottje (1995), “Evaluating Effective Income Tax Progression,”, Journal of Public Economics 56: 461–474.
- Hodrick, R. J. ve E. C. Prescott (1980), “Postwar U.S. Business Cycles: An Empirical Investigation”, Carnegie Mellon University Discussion Paper No: 451.
- Hodrick, R. J. ve E. C. Prescott (1997), “Postwar U.S. Business Cycles: An Empirical Investigation”, Journal of Money, Credit and Banking 29(1): 1-16.
- Kakinaka, M. ve R. M. Pereira (2006), “A New Measurement of Tax Progressivity”, International University of Japan GSIR Economic Development & Policy Series EDP06-7.
- Kakwani, N. C. (1977a), “Measurement of Tax Progressivity: An International Comparison”, Economic Journal 87: 71–80.
- Kakwani, N. C. (1977b), “Applications of Lorenz Curves in Economic Analysis” Econometrica 45: 719-727.
- Khetan, C. P. ve S. N. Poddar, (1976), “Measurement of Income Tax Progression in a Growing Economy; The Canadian Experience”, Canadian Journal of Economics 9: 613-629.
- Kiefer, D. W. (1984), “Distributional Tax Progressivity Indexes”, National Tax Journal 37: 497-513.
- Kolm, S. C. (1969), “The Optimal Production of Social Justice” (J. Margolis ve H. Guitton, eds. Public Economics iç., MacMillan, London, 145-200)
- Küsmenoğlu, İ. (2010), Cumhuriyet Dönemi Vergi Tarihi (1.Kitap Osmanlı Devleti'nden 1980’e), Oluş Yayıncılık, Ankara.
- Musgrave, R. A. ve T. Thin (1948), “Income Tax Progression, 1929-48”, Journal of Political Economy 56: 498-514.
- Norregaard, J. (1990), “Progressivity of the Income Tax Systems”, OECD Economic Studies 15: 83-110.
- Okner, B. A. (1975), “Individual Taxes and the Distribution of Income”, J. D. Smith, ed.. The Personal Distribution of Income and Wealth iç. (National Bureau of Economic Research, New York) 45-73.
- Öner, E. (2001), Mali Olaylar ve Düzenlemeler Işığında Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyet Döneminde Mali İdare, T.C. Maliye Bakanlığı, Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı, Ankara.
- Özsoylu, A. F. (2006), Türkiye'de Kamu Sektörü, Nobel Kitabevi, Adana
- Özsoylu, A. F. (2010), Türkiye Ekonomisi: Tarihsel Gelişim, Karahan Kitabevi, Adana.
- Pechman, J.A. ve B. A. Okner (1974), Who Bears the Tax Burden? Brookings Institution Press, Washington, DC.
- Reynolds, M. ve E. Smolensky (1977), “Post Fisc Distributions of Income in 1950, 1961, and 1970”, Public Finance Quarterly 5: 419-438.
- Saraçoğlu, F. (2009), “1930-1939 Döneminde Vergi Politikası”, Maliye Dergisi 157: 131-149.
- Sarte, P. G. (1997), “Progressive Taxation and Income Inequality in Dynamic Competitive Equilibrium”, Journal of Public Economics 66: 145–171.
- Selim, R. ve Şenesen, Ü. (1999), “Gelir Vergisinin 1960’dan Sonra Türkiye Kişisel Gelir Dağılımı Üzerine Etkisi”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi 158: 30-38.
- Sen, A. (1973), On Economic Inequality, Clarendon Press, Oxford.
- Shoup, C. S. (1954), Course de Sciences Financieres, Les Cours de Droit, Paris.
- Silber, J. (1994), “Income Distribution, Tax Structure, and the Measurement of Tax Progressivity”, Public Finance Review 22: 86-102.
- Slitor, R. E. (1948) “The Measurement of Progressivity and Built-In Flexibility,” Quarterly Journal of Economics, 62: 309–313.
- Stroup, M. D. (2005), “An Index for Measuring Tax Progressivity”, Economics Letters, 86: 205–213.
- Suits, D. B. (1977), “Measurement of Tax Progressivity”, American Economic Review 67,:747-752.
- Tekin, F. (1978), Artan Oranlılık ve Türk Gelir Vergisindeki Uygulaması, Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları, Eskişehir.
- Turhan, S. (2002), “İktisadî İstikrar ve Vergi Politikası Uygulamasına İlişkin Sorunlar”,
- stanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1: 59-86.
- Türk, İ. (1982), “Atatürk ve Mali Sistemi” (Atatürk Dönemi Ekonomi Politikası ve Türkiye'nin Ekonomik Gelişmesi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 513, 7-21 iç.)
- Varcan, N. (1987), Türkiye'de Vergi Politikalarının Oluşumu (Cumhuriyet Dönemi), T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No:208, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları No: 43, Eskişehir.
- Yaşa vd. (1980), Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ekonomisi, Akbank Kültür Yayını, İstanbul.
- Yılmaz, G. A. (2006), “Türkiye’de Gelir Vergisi Tarifesinde Meydana Gelen Değişikliklerin Vergilendirmede Adalet İlkesi Bakımından Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi 21(1): 239-268.
- Zarakolu, A. (1982), “1929/30 Dünya Ekonomik Krizi Karşısında Türk Ekonomisi ve Alınan Krizle Mücadele Tedbirleri” (Atatürk Dönemi Ekonomi Politikası ve Türkiye'nin Ekonomik Gelişmesi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 513, 89-103 iç.)
TÜRK VERGİ SİSTEMİNİN ARTAN ORANLILIĞININ ÖLÇÜLMESİ: 1924-2008 DÖNEMİNE YÖNELİK UYGULAMALI BİR ANALİZ
Yıl 2011,
Cilt: 20 Sayı: 1, 387 - 406, 01.03.2011
Öğr.gör.dr.ilter Ünlükaplan
Öz
Bu çalışma, Türk Vergi Sisteminde 1924-2008 yıllarını kapsayan sekiz farklı dönem
için Kakinaka-Pereira yöntemini temel alan artan oranlılık endeksini hesaplamayı
amaçlamaktadır. Hesaplama sonucu elde edilen artan oranlılık endeksleri, Türk Vergi
Sisteminin tüm dönemler itibariyle artan oranlı nitelikte olduğunu vurgulamakla
birlikte vergi reformlarının ve vergi sisteminin esnekliğinin artan oranlılık
endekslerinin değerleri üzerinde önemli etkileri olduğunu göstermektedir.
Kaynakça
- Akalın, G. (2008), Atatürk Dönemi Maliye Politikaları, T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayın No: 2008/384, Ankara.
- Alchin, T. (1985), “A Comparison of the Kakwani and Suits Indices of Tax Progressivity”, New Zealand Economic Papers 19(1): 85-93.
- Atkinson, A. B. (1970), “On the Measurement of Inequality”, Journal of Economic Theory, 2: 244-263.
- Aydemir, B. (1996), Türkiye'de Katma Değer Vergisi Uygulamasının Değerlendirilmesi ve Efektif Katma Değer Vergisi Oranlarının Hesaplanması, DPT Yıllık Programlar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü Uzmanlık Tezi: Ankara. (Erişim Adresi: http://ekutup.dpt.gov.tr/vergi/aydemirb/kdv.html) Erişim Tarihi: 01.09.2010
- Blackorby, C. ve D. Donaldson, (1978), “Measures of Relative Equality and Their Meaning in Terms of Social Welfare”, Journal of Economic Theory 18: 59-80.
- Blackorby, C. ve D. Donaldson, (1983), “Ethical Social Index Numbers and the Measurement of Effective Tax/ Benefit Progressivity” (Mimeo, University of British Columbia).
- Coşar, N. (2005), “Demokrat Parti Dönemi Maliye Politikası”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, 60(1): 29-58.
- Dasgupta, P., A. Sen. ve D. Starrett (1973), “Notes on Measurement of Inequality” Journal of Economic Theory 6: 180-187.
- Duclos, J. Y. ve M. Tabi (1996), “The Measurement of Progressivity, with an Application to Canada”, The Canadian Journal of Economics 29: S165-S170.
- Formby, J., P. T, G.Seaks. ve W. J. Smith (1981), “A Comparison of Two New Measures of Tax Progressivity”, Economic Journal 91: 1015-1019.
- Hayes, K. J., P. J. Lambert, ve D. J. Slottje (1995), “Evaluating Effective Income Tax Progression,”, Journal of Public Economics 56: 461–474.
- Hodrick, R. J. ve E. C. Prescott (1980), “Postwar U.S. Business Cycles: An Empirical Investigation”, Carnegie Mellon University Discussion Paper No: 451.
- Hodrick, R. J. ve E. C. Prescott (1997), “Postwar U.S. Business Cycles: An Empirical Investigation”, Journal of Money, Credit and Banking 29(1): 1-16.
- Kakinaka, M. ve R. M. Pereira (2006), “A New Measurement of Tax Progressivity”, International University of Japan GSIR Economic Development & Policy Series EDP06-7.
- Kakwani, N. C. (1977a), “Measurement of Tax Progressivity: An International Comparison”, Economic Journal 87: 71–80.
- Kakwani, N. C. (1977b), “Applications of Lorenz Curves in Economic Analysis” Econometrica 45: 719-727.
- Khetan, C. P. ve S. N. Poddar, (1976), “Measurement of Income Tax Progression in a Growing Economy; The Canadian Experience”, Canadian Journal of Economics 9: 613-629.
- Kiefer, D. W. (1984), “Distributional Tax Progressivity Indexes”, National Tax Journal 37: 497-513.
- Kolm, S. C. (1969), “The Optimal Production of Social Justice” (J. Margolis ve H. Guitton, eds. Public Economics iç., MacMillan, London, 145-200)
- Küsmenoğlu, İ. (2010), Cumhuriyet Dönemi Vergi Tarihi (1.Kitap Osmanlı Devleti'nden 1980’e), Oluş Yayıncılık, Ankara.
- Musgrave, R. A. ve T. Thin (1948), “Income Tax Progression, 1929-48”, Journal of Political Economy 56: 498-514.
- Norregaard, J. (1990), “Progressivity of the Income Tax Systems”, OECD Economic Studies 15: 83-110.
- Okner, B. A. (1975), “Individual Taxes and the Distribution of Income”, J. D. Smith, ed.. The Personal Distribution of Income and Wealth iç. (National Bureau of Economic Research, New York) 45-73.
- Öner, E. (2001), Mali Olaylar ve Düzenlemeler Işığında Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyet Döneminde Mali İdare, T.C. Maliye Bakanlığı, Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı, Ankara.
- Özsoylu, A. F. (2006), Türkiye'de Kamu Sektörü, Nobel Kitabevi, Adana
- Özsoylu, A. F. (2010), Türkiye Ekonomisi: Tarihsel Gelişim, Karahan Kitabevi, Adana.
- Pechman, J.A. ve B. A. Okner (1974), Who Bears the Tax Burden? Brookings Institution Press, Washington, DC.
- Reynolds, M. ve E. Smolensky (1977), “Post Fisc Distributions of Income in 1950, 1961, and 1970”, Public Finance Quarterly 5: 419-438.
- Saraçoğlu, F. (2009), “1930-1939 Döneminde Vergi Politikası”, Maliye Dergisi 157: 131-149.
- Sarte, P. G. (1997), “Progressive Taxation and Income Inequality in Dynamic Competitive Equilibrium”, Journal of Public Economics 66: 145–171.
- Selim, R. ve Şenesen, Ü. (1999), “Gelir Vergisinin 1960’dan Sonra Türkiye Kişisel Gelir Dağılımı Üzerine Etkisi”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi 158: 30-38.
- Sen, A. (1973), On Economic Inequality, Clarendon Press, Oxford.
- Shoup, C. S. (1954), Course de Sciences Financieres, Les Cours de Droit, Paris.
- Silber, J. (1994), “Income Distribution, Tax Structure, and the Measurement of Tax Progressivity”, Public Finance Review 22: 86-102.
- Slitor, R. E. (1948) “The Measurement of Progressivity and Built-In Flexibility,” Quarterly Journal of Economics, 62: 309–313.
- Stroup, M. D. (2005), “An Index for Measuring Tax Progressivity”, Economics Letters, 86: 205–213.
- Suits, D. B. (1977), “Measurement of Tax Progressivity”, American Economic Review 67,:747-752.
- Tekin, F. (1978), Artan Oranlılık ve Türk Gelir Vergisindeki Uygulaması, Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları, Eskişehir.
- Turhan, S. (2002), “İktisadî İstikrar ve Vergi Politikası Uygulamasına İlişkin Sorunlar”,
- stanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1: 59-86.
- Türk, İ. (1982), “Atatürk ve Mali Sistemi” (Atatürk Dönemi Ekonomi Politikası ve Türkiye'nin Ekonomik Gelişmesi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 513, 7-21 iç.)
- Varcan, N. (1987), Türkiye'de Vergi Politikalarının Oluşumu (Cumhuriyet Dönemi), T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No:208, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları No: 43, Eskişehir.
- Yaşa vd. (1980), Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ekonomisi, Akbank Kültür Yayını, İstanbul.
- Yılmaz, G. A. (2006), “Türkiye’de Gelir Vergisi Tarifesinde Meydana Gelen Değişikliklerin Vergilendirmede Adalet İlkesi Bakımından Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi 21(1): 239-268.
- Zarakolu, A. (1982), “1929/30 Dünya Ekonomik Krizi Karşısında Türk Ekonomisi ve Alınan Krizle Mücadele Tedbirleri” (Atatürk Dönemi Ekonomi Politikası ve Türkiye'nin Ekonomik Gelişmesi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 513, 89-103 iç.)