Çeviride Eşdeğerlik: Eğretilemeler

Yıl 2012, Cilt: 21 Sayı: 1, 75 - 82, 01.03.2012

Yrd. Doç. Dr. Türkay Bulut

Öz

The aim of this descriptive study is to discuss the role of metaphors in expressing human feelings and experiences and the significance in literary translation We specifically focused on the transfer of metaphors from the source text ST into the target text TT and their cultural and linguistic analyses For this purpose we chose an excerpt from The Memoirs of a Survivor by Doris Lessing and its translation into Turkish Hayatta Kalma Güncesi in 2010 We believe that this part is the climax of the story Emily’s best friend June leaves her unexpectedly with one of the gangs passing through the city and Emily the protagonist of the novel experiences her first and greatest agony in her life When we contrastively analyze Dorris Lessing’s choice of metaphors in the source text in description of Emily’s feelings and their equivalents in the target text we arrive at the conclusion that the metaphors used in source text and the target text seem to be equivalent in terms of cultural aspects but not in terms of the transfer of emotive aspects through the linguistic choices Key Words: Literary Translation Metaphors equivalence in translation

Anahtar Kelimeler

-

Çeviride Eşdeğerlik: Eğretilemeler

Öz

Bu betimsel çalışmanın amacı duygusal deneyimler ile bu deneyimlerin anlatımları arasında bir köprü görevi gören eğretilemeyi yazınsal çeviri bağlamında ele alıp eğretileme aktarımlarını dilsel ve kültürel açıdan incelemektir Bu amaçla Nobel ödüllü İngiliz yazar Doris Lessing’in 1974 yılında yazdığı The Memoirs of a Survivor isimli eserden ve bu eserin 2010 yılında Hayatta Kalma Güncesi olarak Türkçeye kazandırılan çevirisinden bir bölümce seçilip irdelenmiştir Hikayenin dönüm noktası climax olduğunu varsaydığımız için seçtiğimiz bu bölümcede kahramanımız Emily’nin derinden bağlandığı çok sevdiği arkadaşı June’un şehirden geçen bir çeteyle birlikte ansızın onu terk etmesiyle duyduğu derin üzüntü doruklardadır İncelememiz sonucunda Lessing’in Emily’nin hissettiği bu büyük acıyı anlatmak için seçtiği eğretilemeler ile erek metindeki karşılıkları eşdeğerlikler açısından birlikte ele alındığında erek metin sonuç olarak kültürel açıdan eşdeğer bulunsa da dilsel açıdan aynı duygusal etkinin erek dil okuyucusunda yaratılamadığını söyleyebiliriz Anahtar Kelimeler: Yazın çevirisi Eğretileme Çeviride eşdeğerlik Equivalence In Translation: Metaphors

Anahtar Kelimeler

Yazın çevirisi, Eğretileme, Çeviride eşdeğerlik

Kaynakça

• Bulut, A. (2006). Yazın çevirisinde etnik kültürün sesi: Türkçe'de Hanif Kureishi Çevirileri, Bellek, Mekân, İmge: Prof. Dr. Nilüfer Kuruyazıcı’ya Armağan. Istanbul: Multilingual.
• Demir, S. ve Ş. Demirel. (2009). Richard Bach’ın Martı Jonarhan Livingston Adlı Anlatısının Türkçe Çevirilerinin Eşdeğer Bağlamında Değerlendirilmesi Üzerine Bir Deneme. Dil Dergisi, 144, 35-56.
• Kenny, D. (2009). Equivalence. M. Baker & G. Saldanha (Ed.), Routledge Encyclopedia of Translation Studies (s. 96-100) (2. Baskı). New York: Routledge.
• Toury, G. (1995). Descriptive Studies and Beyond. Amsterdam: BenjaminsPub.
• Özünlü, İ. (2001). Edebiyatta Dil Kullanımları. Istanbul: Multilingual.
• Kıran, Z. & A. E. Kıran (2002). Dilbilime Giriş. Ankara: Seçkin Yayın.
• Lakoff, G. ve M. Johnson. (1980). Metaphors We Live By. Chicago: The University of Chicago Press.
• Lessing, D. (1974). The Memoirs of a Survivor. London: Octagon Press.
• Lessing, D. (2010). (Çev. Püren Özgören). Hayatta Kalma Güncesi. İstanbul: Can Yayınları.
• Vardar, B. (2002). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Multilingual.
• Vermeer, H. J. (2008). (Çev. A. Handan Konar), Çeviride Skopos Kuramı. İstanbul: İş Bankası Yayınları.