Avrupa Birliği’ne Üye Ülkeler ile Türkiye’ nin Ekonomik Özelliklerinin İstatistiksel Yöntemlerle İncelenmesi

Yıl 2013, Cilt: 22 Sayı: 1, 173 - 188, 01.06.2013

Yrd.doç.dr. Gülsen Kıral Uzm. Bihter Esen

Öz

European Union is an economic and political organisation composed of twenty seven member countries and lands of which is largely in European continent This Union was established as a result of entry into the force of Maastricht Treaty also known as the European Union Treaty by giving new duties and responsibilities on to the existing European Economic Community Germany Austria Belgium Bulgaria Czech Republic Denmark Estonia Finland France Netherlands England Ireland Spain Sweeden Italy Cyprus Latvia Lithuania Luxembourg Hungary Malta Poland Portugal Romania Slovakia Slovenia and Greece are the member countries of the Union In this study the compliance of Turkey to the criterias on the road to membership of the European Union was examined Clustering analysis is applied to certain economic criterias of Turkey and European Union’s twenty seven member countries By this analysis it is determined that Turkey is in which country groups Later convergence analysis is applied to the data of GDP per capita of European Union countries and Turkey The degree of economically closeness of Turkey to the European Union countries was determined with this analysis Keywords: EU EU Member States Cluster Analysis Convergence Analysis Turkey

Anahtar Kelimeler

EU, EU Member States, Cluster Analysis, Convergence Analysis, Turkey

Avrupa Birliği’ne Üye Ülkeler ile Türkiye’ nin Ekonomik Özelliklerinin İstatistiksel Yöntemlerle İncelenmesi

Öz

Avrupa Birliği yirmi yedi üye ülkeden oluşan ve toprakları büyük ölçüde Avrupa kıtasında bulunan siyasi ve ekonomik bir örgütlenmedir Bu Birlik 1992 yılında Avrupa Birliği Antlaşması olarak da bilinen Maastricht Antlaşması’nın yürürlüğe girmesi sonucu var olan Avrupa Ekonomik Topluluğu’na yeni görev ve sorumluluk alanları yüklenmesiyle kurulmuştur Birliğe üye ülkeler Almanya Avusturya Belçika Bulgaristan Çek Cumhuriyeti Danimarka Estonya Finlandiya Fransa Hollanda İngiltere İrlanda İspanya İsveç İtalya Kıbrıs Letonya Litvanya Lüksemburg Macaristan Malta Polonya Portekiz Romanya Slovakya Slovenya ve Yunanistan’dır Bu çalışmada Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyelik yolundaki kriterlere uyumluluğu incelenmiştir Avrupa Birliği’ne üye yirmi yedi ülkeye ve Türkiye’ye ait bazı ekonomik kriterlere kümeleme analizi uygulanmıştır Bu analizle Türkiye’nin hangi ülke grubunda yer aldığı belirlenmiştir Daha sonra Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye’nin kişi başına düşen GSYH verilerine yakınsama analizi uygulanmıştır Bu analizle Türkiye’nin ekonomik yönden Avrupa birliği ülkelerine ne derece yakın olduğu belirlenmiştir Anahtar Kelimeler: AB AB üye ülkeleri Kümeleme Analizi Yakınsama Analizi Türkiye THE EXAMINATION OF THE ECONOMIC CHARACTERISTICS OF THE EUROPEAN UNION MEMBER STATES AND TURKEY BY USING STATISTICAL METHODS

Anahtar Kelimeler

AB, AB üye ülkeleri, Kümeleme Analizi, Yakınsama Analizi, Türkiye

Kaynakça

• Akalın, G. (2002). Türkiye’de Piyasa Ekonomisi’ne Geçiş Süreci ve Ekonomik Kriz, TİSK Yayınları, Tşof Plaka Matbaacılık., s.253.
• Akın, Yasemin K. Ve Turgan, Selay G. (2008), “Ülkelerin Ekonomik Göstergelerinin Avrupa Birliğine Üye Olmadaki Etkisinin İstatistiksel Tekniklerle Belirlenmesi”,Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Aralık 2008 Cilt 10, Sayı 2, s. 121-140.
• Aktaş, C. ve Erkuş, O. (2009), “Lojistik Regresyon Analizi ile Eskişehir’in Sis Kestiriminin İncelenmesi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, Yıl:8, Sayı:16.
• Berberoğlu, B. (2011), “2008 Global Krizinin Türkiye ve Avrupa Birliği’ndeki Etklerinin Kümeleme Analizi ile İncelenmesi”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt 11, Sayı 1, Syf 105-130.
• Bircan, İ. (2000), “Avrupa Birliği’ne Giriş Sürecinde, Türkiye ve AB Bölgesel Gelişme
• Politikaları ve Uygulamaları”, Yeni Türkiye Dergisi, Sayı:36, Kasım- Aralık. Çarıkçı, E. (2000), “Türkiye’nin Tam Üyelik Meselesi ve Kriterleri”, Yeni Türkiye Dergisi, Sayı:36, Kasım-Aralık.
• Dilekli S. ve Yeşilkaya K. (2002), “Maastricht Kriterleri”, Avrupa Birliği ile İlişkiler Genel Müdürlüğü, Aralık 2002.
• DPT (2000), 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı, DPT Yayını, Ankara.
• DPT (2004), “Türkiye’nin Üyeliğinin AB’ye Muhtemel Etkileri, DPT, Ankara.
• Erçetin, E. (2002), “Avrupa Birliği Genişleme Süreci ve Türkiye”, İstanbul, İKV Yayınları
• Eren, A. (2003), “Avrupa Birliği Süreci ve Bu Süreçte Türkiye’nin Konumu”, İktisadi
• İdari Bilimler Dergisi, Cilt 17, Sayı: 1-2. Ergin, K. (2006), “Kopenhag Kriterleri Bağlamında Türkiye-AB İlişkileri”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erkekoğlu, H. (2007), “AB’ye Tam Üyelik Sürecinde Türkiye’nin Üye Ülkeler Karşısındaki Göreli Gelişme Düzeyi: Çok Değişkenli İstatistiksel Bir Analiz”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Derg. sayı:2, s.28–50.
• Ersungur, Ş. Mustafa ve Polat, Ö. (2002), “Türkiye’de Bölgeler Arasında Yakınsama
• Analizi”, Sosyal bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt 8, Sayı 2. İktisadi Kalkınma Vakfı (2005), “Avrupa Birliği ile Katılım Müzakereleri Rehberi”, İstanbul, İKV Yayınları.
• Jones, B. (2002), “Economic İntegration and Convergence of Per-Capita İncome in West Africa”, African Development Review, 14(1), 18-47.
• Kalaycı, Ş. (2008), “SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri”, Asil yayın Dağıtım Ltd. Şti. 3. Baskı, Ankara.
• Karaalp, H. Simay ve Erdal, F. (2006), “Türkiye’de İller Ve Bölgeler Arasında Gelir Farklılıkları: Bir Sigma Yakınsama Analizi”
• Karaca, O. (2004), “Türkiye’de Bölgelerarası Gelir Farklılıkları: Yakınsama Var mı?”, Türkiye Ekonomi Kurumu, Nisan.
• Karluk, Rıdvan (1998), “Avrupa Birliği ve Türkiye”, 5. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• Reçber, K. (2004), “Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri”, İstanbul, Aktüel Yayınları.
• Romesbourg, C. (1984). Cluster Analysis for Researchers, Belmont: Lifetime Learning Publications.
• Sala-i Martin (1996), “The Classical Approach to Convergence Analysis”, The Economic Journal, 106, ss 1019-1036.
• Tatlıdil, H. (2002), “Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz” Ankara, Akademi Matbaası.
• Toker, H. (2000), “Maastricht ve Kopenhag Zirvesi Kriterlerinin Türkiye Açısından Yorumlanması”.
• Turanlı, M., Özden, Ünal H. Ve Türedi, S.(2006), “Avrupa Birliği’ne Aday Ve Üye Ülkelerin Ekonomik Benzerliklerinin Kümeleme Analiziyle İncelenmesi”,İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Sayı:9, s.95-108.
• Uçak, H. (2009), “Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikası Ve Üye Ülkelerin Tarım Politikalarının Yakınsaması: Polonya Ülke Örneği”, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Adana.
• Vural, V. (2000), “Avrupa Birliği ve Türkiye”, Yeni Türkiye Dergisi, 35. Cilt.
• Weidenfeld, W. ve Wessels, W. (1997), “Europa From A to Z”, European Comission.
• Yamanoğlu, K. Buğra, “Türkiye’de Sosyo-Ekonomik Faktörlerin İller Arası Yakınsama Üzerine Etkileri”, İstatistikçiler Dergisi 1 (2008), s.33–49.
• Zeren, F. ve Yılancı, V. (2011) “Türkiye’de Bölgeler Arası Gelir Yakınsaması: Rassal Katsayılı Panel Veri Analizi Uygulaması”, Business and Economics Research Journal, 2(1), ss.143 151.