KUTSAL MEKÂNDA IŞIĞIN TANRI METAFORU

Yıl 2019, Cilt: 28 Sayı: 2, 18 - 30, 15.10.2019

Zahide Salan , Fehime Yeşim Gürani

https://doi.org/10.35379/cusosbil.548422

Cited By: 2

Öz

Metafor, bir olgunun
benzeşim/çağrışım yoluyla başka bir olguya işaret etmesini ve böylelikle bir gerçekliğin
ulaşılır-anlaşılır olmasını sağlayan kurgudur. Öznenin fiziki çevresini
alımlamaya başladığı dönemden bugüne değin olan süreçte değerlerini, inanışlarını
ve toplumsal normları çeşitli metaforlarla mekânlarına yansıttığı
görülmektedir. Tanrı ve ışığın metaforik özdeşleştirmesi de, öznenin çevresinde
ürettiği işaretler ve onlara yüklenen ikincil anlam imgeleriyle bu tarihi
süreci izlemiştir.

     Işığın fiziksel / maddi dünyanın bir
parçası olmaktan çıkıp, anlam ve duygu üreten bir sembol haline gelişini
irdeleyen bu çalışmanın amacı, kutsal mekanlarda Tanrının varlığının ışık
çözümlemeleriyle somutlaştırılabilirliğini sorgulamak ve ışığın metafor olarak
ilahi bir boyut oluşturduğu tasarım dinamiklerini keşfetmektir. Bu amaçla kapsamın
birincil basamağında metafor, kutsal ve ışık kavramlarının bilgi kuramı
açısından genel bir değerlendirmesi yapılmıştır. İkincil basamakta ise kutsal mekânlarda
ışığın metafizik gerçekliği, mistik bir güç olarak kullanımı ve mekâna ruh
yükleyerek manevi değer aktarımı, literatürdeki örnekler üzerinden incelenmiştir.

     Yöntem olarak göstergebilimi kullanan
çalışmanın omurgası, kutsal mekanlardaki metafor olgusuyla kurulmuştur ve
öznenin varoluşsal anlamı bu mekanlar üzerinden sorgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Metafor, Işık, Göstergebilim, Kutsal, Kutsal Mekan

Kaynakça

• Al Asad, M.(1999).An Annual on the Visual Culture of the Islamic World- Muqarnas,Volume16Durkheim, E.( 2005).Dini Hayatın İlkel Biçimleri. Ataç Yayınları,İstanbulEliade, M.( 1991). Kutsal ve Dindışı (M. Ali Kılıçbay, Çev.).Gece Yayınları, AnkaraHançerlioğlu, O.(1996).Felsefe Sözlüğü. Remzi Kitabevi, İstanbulMutlu, E.(2012). İletişim Sözlüğü. Sofos Yayınları, İstanbulNasr, H. S.( 1995). Bilgi ve Hikmet(Yusuf Yazar, Çev.), Sayı:9Nasr, S.H. (1995).Bir Kutsal Bilim İhtiyacı (Şehabettin Yalçın, Çev.). İstanbulRıfat, M.(2014). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları 1: Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler. Yapı Kredi Yayınları, İstanbulRicoeur, P.(1978).The Rule of Metaphor. Universty of Toronto Press, TorontoRoth, L.M.(2000).Mimarlığın Öyküsü. Kabalcı Yayınevi, İstanbulTokyay, V.Z.(2009).Mimarlığın Oluşumunda Saydamlığın Işığı. Tasarım Yayın Grubu, İstanbulİnternet KaynaklarıUrl-1 https://www.uludagsozluk.com/k/karyatit/ ,alındığı tarih:26.05.18Url-2 https://www.sanatabasla.com/2012/05/06/judith-holofernesin-kafasini-keserken-judith-beheading-holofernes-caravaggio/ ,alındığı tarih 27.05.2018Url-3 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rose_window_Richmond.jpg ,alındığı tarih:27.05.2018Url 4 http://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=24&ayet=35 , alındığı tarih 01.03.2019Url -5 https://tr.pinterest.com/pin/166422148705359210/?lp=true ,alındığı tarih: 26.05.2018Url-6 https://tr.pinterest.com/pin/369787819396500307/?lp=true ,alındığı tarih:04.11.2018Url-7 < https://www.youtube.com/watch?v=7ZtfYOD5I8M> ,alındığı tarih 21.05.2018Url-8 https://www.youtube.com/watch?v=7RIAvcRKP3s ,alındığı tarih 21.05.2018Url -9 < http://www.akdn.org/architecture/project/mosque-of-grand-national-assembly> ,alındığı tarih:28.05.2018Url-10 < http://www.arkitera.com/proje/1815/tbmm-camisi> ,alındığı tarih:28.05.2018Url -11 < http://www.akdn.org/architecture/project/mosque-of-grand-national-assembly> ,alındığı tarih:28.05.2018