GELİŞMİŞ VE YÜKSELEN PİYASA EKONOMİLERİNDE SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ: ÇEVRESEL KUZNETS EĞRİSİ YAKLAŞIMI

Yıl 2019, Cilt: 28 Sayı: 3, 109 - 129, 15.12.2019

İbrahim Örnek , Sena Türkmen

https://doi.org/10.35379/cusosbil.591118

Cited By: 22

Öz

Bu çalışmada, 1975-2016 dönemi için gelişmiş ülkeler ile yükselen
piyasa ekonomilerinde sürdürülebilir enerjinin sağlanıp sağlanamadığı Çevresel
Kuznets Eğrisi (ÇKE) hipotezi yardımıyla tartışılmıştır. Ekonomik büyüme
göstergesi olarak kişi başına düşen gelir, çevre kirliliği göstergesi olarak da
kişi başına düşen karbondioksit emisyonu kullanılarak kuadratik bir model
kurulmuştur. Değişkenler arasındaki ilişki, dinamik panel veri analizi
yardımıyla güncel ekonometrik yöntemler kullanılarak tahmin edilmiştir.
Analizler sonucu elde edilen bulgular, gelişmiş ülkelerde ÇKE yaklaşımının
geçerli olduğunu ve enerjide sürdürülebilirliğin sağlandığını, yükselen piyasa
ekonomilerinde ise ÇKE yaklaşımının geçerli olmadığını dolayısıyla enerjide
sürdürülebilirliğin sağlanamadığını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Enerji, Ekonomik Büyüme, Çevresel Kuznets Eğrisi

Kaynakça

• Adom, P. K., Bekoe, W., Amuakwa-Mensah, F., Mensah, J. T., ve Botchway, E. (2012). Carbon dioxide emissions, economic growth, industrial structure, and technical efficiency: Empirical evidence from Ghana, Senegal, and Morocco on the causal dynamics. Energy, 47(1), 314-325.
• Apergis, N. ve Payne, J. E. (2010). The emissions, energy consumption, and growth nexus: evidence from the commonwealth of independent states. Energy policy, 38(1), 650-655.
• Aytun, C. (2014). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezi: Panel veri Analizi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (44).
• Baltagi, B. (2008). Econometric analysis of panel data. John Wiley & Sons.
• BP. (2018). Coal, Statistical Review World Energy, https://www.bp.com/en/global/corporate/energy-economics/statistical-review-of-world-energy/coal.html#coal-production/ (20.12.2018)
• Breusch, T. S., ve Pagan, A. R. (1980). The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The review of economic studies, 47(1), 239-253.
• Çağlar, A. E. ve Mert M.(2017). Türkiye'de çevresel Kuznets Hipotezi ve yenilenebilir enerji tüketiminin karbon salımı üzerine etkisi: Yapısal kırılmalı eşbütünleşme yaklaşımı. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 21-38.
• Çınar, S. (2010). OECD Ülkelerinde Kişi Başına GSYİH Durağan mı? Panel Veri Analizi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 29(2): 591-601.
• Çukurçayır, M. A., ve Sağır, H. (2008). Enerji sorunu, çevre ve alternatif enerji kaynaklari. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 257-278.
• Dinda, S. (2004). Environmental Kuznets Curve Hypothesis: A Survey. Ecological Economics, 49(4):431–55.
• Ediger, V. Ş. (2009). Türkiye’nin Sürdürülebilir Enerji Gelişimi. TÜBA, Günce, 39, 18-25.
• Erataş, F. ve Uysal, D. (2014). Çevresel Kuznets Eğrisi Yaklaşımının “Brıct” Ülkeleri Kapsamında Değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 64(1).
• Ergün, S., ve Polat, M. A. (2017). G7 Ülkelerinde CO2 Emisyonu, Elektrik Tüketimi ve Büyüme İlişkisi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(2):257-272.
• Farhani, S., ve Ben Rejeb, J. (2012). Energy consumption, economic growth and CO2 emissions: Evidence from panel data for MENA region. International Journal of Energy Economics and Policy (IJEEP), 2(2), 71-81.
• Grossman, G. M., ve Krueger, A. B. (1991). Environmental impacts of a North American free trade agreement (No. w3914). National Bureau of Economic Research.
• Grossman, G.M. ve Krueger, A.B. (1995). Economic Growth And The Environment, The quarterly journal of economics, 110(2):353-377.
• Hamilton, C., ve Turton, H. (2002). Determinants of emissions growth in OECD countries. Energy Policy, 30(1), 63-71.Heidari, H., Katircioğlu, S. T., ve Saeidpour, L. (2015). Economic growth, CO2 emissions, and energy consumption in the five ASEAN countries. International Journal of Electrical Power & Energy Systems, 64, 785-791.
• Jaunky, V.C. (2011). The CO2 emissions-income nexus: evidence from rich countries. Energy Policy, 39(3):1228-1240.
• Keleş, R., ve Hamamcı, C. (1993). Çevrebilim, İmge Kitabevi. Baskı, Ankara.
• Nazlıoğlu, Ş. (2010). Makro iktisat politikalarının tarım sektörü üzerindeki etkileri: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için bir karşılaştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, TC Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Nazlioglu, S., ve Karul, C. (2017). A panel stationarity test with gradual structural shifts: Re-investigate the international commodity price shocks. Economic Modelling, 61, 181-192.
• Özcan, B. (2015). ÇKE hipotezi yükselen piyasa ekonomileri için geçerli mi? Panel veri analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 16 (1):1-14.
• Pesaran, M. H. (2006). Estimation and inference in large heterogeneous panels with a multifactor error structure. Econometrica, 74(4), 967-1012.
• Pesaran, M. H., Ullah, A., ve Yamagata, T. (2008). A bias‐adjusted LM test of error cross‐section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127.
• Pesaran, M. H., ve Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93.
• Saatçi, M., ve Dumrul, Y. (2011). Çevre kirliliği ve ekonomik büyüme ilişkisi: Çevresel kuznets eğrisinin Türk ekonomisi için yapisal kirilmali eş-bütünleşme yöntemiyle tahmini. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (37), 65-86.
• Selden, T. M., ve Song, D. (1994). Environmental quality and development: is there a Kuznets curve for air pollution emissions? Journal of Environmental Economics and management, 27(2), 147-162.
• Uğur, S. (2014). Sera Gazı Emisyonlarının Azaltımında Karbon-Enerji Vergilerinin Rolü. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, (3), 341-358.
• Westerlund, J., ve Edgerton, D. L. (2008). A simple test for cointegration in dependent panels with structural breaks. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 70(5), 665-704.
• WWF., 2011. Yenilenebilir Enerji Geleceği ve Türkiye. WWF Raporu. http://awsassets.wwftr.panda.org/downloads/wwftr_yenilenebilirenerjigelecegiveturkiye.pdf.
• Yandle, B., Bhattarai, M., ve Vijayaraghavan, M. (2004). Environmental Kuznets curves: a review of findings, methods, and policy implications.