MEHMET EMİN YURDAKUL’UN 1897 TÜRK-YUNAN SAVAŞINDAN ADANA’NIN KURTULUŞUNA YOLCULUĞU

Yıl 2021, Cilt: 30 Sayı: 3, 1 - 9, 31.12.2021

Bedri Aydoğan

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1028247

Öz

Mehmet Emin Yurdakul, milli şair, Türk şairi sıfatlarıyla onurlandırılmış bir şair olarak Türk edebiyatı tarihinde yerini almıştır. Bu onun öncelikle şiirle ilgilendiğini göstermektedir. Bununla birlikte az sayıda düzyazısı da bulunur. Fazilet ve Asalet adlı ilk düzyazı denemesi 1890 yılında ilk eseri olarak basılmıştır. Çoğu hitabe özelliği gösteren diğer düzyazıları ise 1928 yılında yayımlanan Mustafa Kemal adlı kitabında toplanmıştır. Mehmet Emin Yurdakul’un şiirlerinde bireysel konulardan çok sosyal ve toplumsal konular ele alınmıştır. Bu konuların içinde en büyük yeri savaş konusu tutar. Çünkü Mehmet Emin'in şiire başladığı yıllar savaşların yaşandığı yıllardır. 1897’de çıkan ilk kitabındaki şiirler Türk Yunan Savaşı sırasında yazılmış; bu savaş ve onun doğurduğu sıkıntılarla ilgilidir. Kurtuluş Savaşı bitene kadar Türk ulusunun her günü büyük savaşlarla geçmiştir. Halkçı, toplumcu ve milliyetçi bir şair olarak Mehmet Emin de sanatını bu büyük savaşlara adamıştır. Bunu kendisi için bir sorumluluk olarak görmüştür. Türk Sazı ve Dağınık Şiirler dışında şiir kitaplarının hepsi, savaş konularını ele alan kitaplardır. Bu makalede ana hatlarıyla Mehmet Emin Yurdakul’un şiir ve düzyazılarında savaş konusu ve Türk ulusunun kurtuluş mücadelesi, şairin bu konuya yaklaşımı, mücadeleye katkısı ve Adana’nın kurtuluşu üzerine kaleme aldığı Dağlılar Hitabesi ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Emin, I. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı, Adana'nın Kurtuluşu, Dağlılar Hitabesi

Kaynakça

• Akyüz, K. (1986 4. b.). Batı tesirinde Türk şiiri antolojisi (1860-1923). İnkilâp Kitabevi.
• Aydoğan, B. (2020). Nigar Hanım’ın Elhân-ı Vatan Kitabı ve Vatan. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(2), 91-115.
• Aydoğan, B. (2021), Mehmet Emin Yurdakul’un Adana Günleri Ve Dağlılar Hitabesi. Lıttera Turca (Journal of Turkish Language and Literature), 7(4), 912-924.
• Ayvazoğlu, B. (2015). Edebiyatın Çanakkale’yle İmtihanı. Kapı Yayınları.
• Çakır, Ö. (2004). Türk Şiirinde Çanakkale Muharebeleri. Atatürk Kültür Merkezi Yayını.
• Gövsa, İ. A. (1993). Çanakkale İzleri. Atatürk Kültür Merkezi Yayını.
• Karakoyunlu, S. (1991), Türk Askeri İçin Savaş Şiirlerinden Seçmeler (1914-1918). Atatürk Kültür Merkezi Yayını.
• Tansel, F. A. (1989, 2. b.). Mehmet Emin Yurdakul’un eserleri I-şiirler. Türk Tarih Kurumu.
• Tevetoğlu, F, (1965). Milliyetçi Atatürk. Türk Kültürü, 37, 55-62.
• Tevetoğlu, F. (1988), Mehmet Emin Yurdakul. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. (C. 8, 1998). Dergah Yayınları.
• Yurdakul, M. E. (1928). Mustafa Kemal. Ahmed İhsan Matbaası.