ÖZÇEKİM TUTUM ÖLÇEĞİ’NİN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2022, Cilt: 31 Sayı: 1, 121 - 132, 30.04.2022

Ersun Çıplak , Sabahattin Çam

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1037173

Öz

Bu araştırmanın amacı Özçekim Tutum Ölçeği’nin (ÖTÖ) üniversite öğrencilerinde geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. Çalışmada toplam 210 üniversite öğrencisinden veri toplanmıştır. Verilerin toplanmasında ÖTÖ ve Selfitis Davranış Ölçeği (SDÖ) kullanılmıştır. Veriler, Keiser-Meyer Olkin ve Bartlett küresellik testi, Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA), ilişkisiz örneklemler için t-testi ve Pearson korelasyon katsayısı teknikleriyle çözümlenmiştir. DFA sonuçlarına göre ÖTÖ’nün 28 maddesinin faktör yüklerinin .27 ile .88; hata varyanslarının .22 ile .93 arasında değiştiği görülmüştür. ÖTÖ’nün uyum indeksleri şöyledir: X2/df= 1.75, p= .00, RMSEA= .074, SRMR= .070, NFI= .93, NNFI= .97 ve CFI= .97. ÖTÖ toplam ve alt ölçek puanları ile SDÖ toplam ve alt ölçek puanları arasında hesaplanan korelasyon değerlerinin .63 ile .88 arasında değiştiği görülmüştür. Ayrıca, ÖTÖ’nün az özçekim yapanlarla çok özçekim yapanları ayırt ettiği saptanmıştır. Ölçeğin 28 maddesinden alınan toplam puanın Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı .93’tür. Bu değer ÖTÖ-Özçekime Yönelik Olumlu Yaşantılar (ÖYOY) Alt Ölçeği için .91, ÖTÖ-Engellenmeye Yönelik Olumsuz Yaşantılar (EYOY) Alt Ölçeği için .90 olarak hesaplanmıştır. Test-tekrar test korelasyon katsayıları ise ÖTÖ için .80, ÖTÖ-ÖYOY için .83 ve ÖTÖ-EYOY için .70 bulunmuştur. Araştırma bulguları alanyazına bağlı kalarak tartışılmış ve araştırmacı ve uygulayıcılara öneriler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Geçerlik, Güvenirlik, Özçekim Tutum Ölçeği, Selfitis, Üniversite öğrencileri

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Alfailakawi, Y. (2018). What do selfies say about young Kuwaitis? Media Watch, 9(2), 167-181.
• Amurao, R. M., ve Castronuevo, E. (2016). Selfie behaviour and narcissism among selected females. The Bedan Journal of Psychology, 1, 24-33.
• APA (ty). Selfitis. https://www.psychiatry.org/home/search-results?k=selfie
• APA: Selfi Çekmek Ruhsal Bir Bozukluk. (2014, April 04). En Son Haber. https://www.ensonhaber.com/dunya/apa-selfie-cekmek-bir-ruhsal-bozukluk-2014-04-04
• Arymami, D. (2015, July 9-10). Pieces of me: Selfie culture trends [Paper presentation]. The 1st International Conference of Innovative Communication and Sustainable Development in ASEAN, Bangkok, Thailand. http://www.gscm.nida.ac.th/aseanconference2015/images/download/Proceeding2015/13.pdf
• Balakrishnan J., ve Griffiths M. D. (2017). An exploratory study of “selfitis” and the development of the Selfitis Behavior Scale. International Journal of Mental Health Addiction, 36(1), 3-6. http://doi.org/10.1007/s11469-017-9844-x.
• Biolcati, R., ve Passini, S. (2018). Narcissism and self-esteem: Different motivations for selfie posting behaviors. Cogent Psychology, 5. 1-12. https://doi.org/10.1080/23311908.2018.1437012
• Boursier, V., Gioia, F., ve Griffiths, M. D. (2020a). Selfie-engagement on social media: Pathological narcissism, positive expectation, and body objectification – which is more influential?. Addictive Behavior Reports, 11. https://doi.org/10.1016/j.abrep.2020.100263
• Boursier, V., Gioia, F., ve Griffiths, M. D. (2020b). Do selfie-expectancies and social appearance anxiety predict adolescents’problematic social media use?. Computer in Human Behavior, 110. https://doi.org/10.1016/j.chb.2020.106395
• Busetta, L., ve Coladonato, V. (2015). Introduction be your selfie: Identity, aesthetics and power in digital self-representation. Networking Knowledge, 8(6), 1-3.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi.
• Caso, D., Schettino, G., Fabbricatore, R., ve Conner, M. (2020). “Change my selfie”: Relationships between self-objectification and selfie-behavior in young Italian women. Journal of Applied Social Psychology, 50, 538-549. https://doi.org/10.1111/jasp.12693
• Cedillo M. J., ve Ocampo R., (2016). Levels of self-monitoring, self-expression and selfie behavior among selected Filipino youth. The Bedan Journal of Psychology, 1, 45-52.
• Ceyhan A. A., Ceyhan E. (2014). The validity and reliability study of Problematic Internet Usage Scale for adolescent. Journal of Dependence, 15, 56-64.
• Charoensukmongkol, P., (2016). Exploring personal characteristics associated with selfie-liking. Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research and Cyberspace, 10. https://doi.org/10.5817/CP2016-2-7.
• Çelik, H. E., ve Yılmaz, V. (2013). Lisrel 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi: Temel kavramlar, uygulamalar, programlama. Anı Yayıncılık.
• Çıplak, E., ve Atıcı, M. (2021). Selfitis Behavior Scale: An adaptation study. European Journal of Educational Sciences, 8(2), 29-41. https://doi.org/10.19044/ejes.v8no2a29
• Çıplak, E., ve Çam, S. (2019). The development of the Selfie Attitude Scale: A validity and reliability study. European Journal of Education Studies, 6(8), 240-255. https://doi.org/10.5281/zenodo.3555247
• Çokluk Ö., Şekercioğlu G., ve Büyüköztürk Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS and Lisrel uygulamaları. Pegem Akademi.
• Edwards F. (2017). An investigation of attention-seeking behavior through social media post framing. Athens Journal of Mass Media and Communications, 3(1), 25-44.
• Erkuş, A., Sünbül, Ö., Sünbül, S. Ö., Yormaz, S., ve Aşiret, S. (2017). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme: Ölçme araçlarının psikometrik nitelikleri ve ölçme kuramları-II. Pegem Akademi.
• Gawade, R. V. (2019). Prevalence of selfie addiction among junior college students. Innovational Journal of Nursing and Healtcare, 5(2), 23-26.
• Grogan, S., Rothery, L., Cole, J., ve Hall, M. (2018). Posting selfies and body image in young adult women: The selfie paradox. The Journal of Social Media in Society, 7(1), 15-36.
• Hand, M. (2017). Visuality in social media: Researching images, circulations and practices. L Sloan & A. Quan-Haase (Eds.), The Sage Hanbook of Social Media (1-38). Sage.
• Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS 23 uygulamalı istatistiksel analizler. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kıraç, R., Erişen, M. A., Çiftçi Kıraç, F., and Uyar, S. (2021). Selfitis Disease Behavior Scale: Turkish validity and reliability study. The Turkish Journal on Addictions, 8(1), 81-86. http://doi.org/10.5152/ADDICTA.2021.21011
• Kırcaburun, K., ve Griffiths, M. D. (2018). Instagram addiction and the Big Five of personality: The mediating role of self-liking. Journal of Behavioral Addictions. https://doi.org/10.1556/2006.7.2018.15
• Kim, J. W., ve Chock, T. M. (2016). Personality traits and psychological motivations predicting selfie posting behaviors on social networking sites. Telematics and Enformatics. http://dx.doi.org/10.1016/j.tele.2016.11.006
• Korkmaz, S. (2020). Üniversite öğrencilerinde selfitis, narsisizm, dini davranış ve dini ibadet ilişkisi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2(7), 1089-1119. http://dx.doi.org/10.46353/k7auifd.725660
• Lamp, S. J., Cugle, A., Silverman, A. L., Thomas, M. T., Liss, M., ve Erchull, M. J. (2019). Picture perfect: The relationship between selfie behaviors, self-objectification, and depressive symptoms. Sex Roles, 81, 704-712. https://doi.org/10.1007/s11199-019-01025-z
• Lonergan, A. R., Bussey, K., Mond, J., Brown, O., Griffiths, S., Murray, S. B., ve Mitchison, D. (2019). Me, my selfie, and I: The relationships between editing and posting selfies and body dissatisfaction in man and women. Body Image, 28, 39-43.
• Lourantos, N., ve Kyriazopoulos, E. (2015). Projections of an image: Selfies versus self-portrait. Revista Latina de Socilologia, 5, 103-113.
• Marcial D. V. (2015). What’s on your mind? Measuring self-promotional and anti-social behaviors on Facebook among tertiary students. Information Technologies and Learning Tools, 48, 199-208.
• Meydan, C. H., ve Şeşen H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Detay Yayıncılık.
• Milivojević, T., ve Ercegovac, I. (2014). Selfie or virtual mirror to new narcissus. Medij Istraž, 20(2), 5-24.
• Molen, R. J. V., Kaplan, S., Choi, E., ve Montoya, D. (2018). Judgments of the Dark Triad based on Facebook profiles. Journal of Research in Personality, 73, 150-163. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2017.11.010
• Mullai, E., Macaj, O., ve Kotherja, O. (2017). Selfie-mania influence on adolescent self-esteem. Interdisciplinary Journal of Research and Development, 4, 95-100.
• Nagalingam, S., ve Arumugam, B. (2016). Self-impetus to self portraits. International Journal of Healthcare Sciences, 3, 223-224.
• Nagalingam, S., Arumugam, B., ve Preethy S. P. T. (2019). Selfie addiction: The prodigious self portraits. International Journal of Reseaarch in Medical Sciences, 7(3), 694-698.
• Safna, H. M. F. (2017). Negative impact of selfies on youth. International Journal of Computer Science and Information Technology Research, 5(3), 68-73.
• Saroshe, S., Banseria, R., Dixit, S., ve Patidar, A. (2016). Assessment of selfie syndrome among the professional students of a cosmopolitan city of Central India: A cross-sectional study. International Journal of Preventive and Public Health Sciences, 2(2), 1-4. https://doi.org/10.17354/ijpphs/2016/25
• Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPSS ve Lisrel uygulamaları. Anı Yayıncılık.
• Senft, T. M., ve Baym, N. K. (2015). What does the selfie say? Investigating a global phenomenon. International Journal of Communication, 9, 1588-1606.
• Shah, N., ve Singh, S. (2018). Understanding selfie addiction: Role of personality traits and sense of loneliness. Asian Resonance, 7(2), 77-82.
• Soerjoatmodjo, G. W. L. (2016). I selfie therefore I exist: A preliminary qualitative research on selfie as part of identity formation in adolescent. Humaniora, 7(2), 139-148.
• Solanki, A. P. S. (2017). Selfie Addiction Scale. J Psychiatry, 20(2), 64. http://dx.doi.org/10.4172/2378-5756-C1-018
• Som, N., Manjusha, N., Anju, G., ve Ajay, B. (2017). Assessment of selfie addiction among professional medical students of Rama Medical College Hospital and Research Centre, Mandhana, Kanpur. Indian Journal of Forensic and Medicine, 4(4), 261-266. https://doi.org/10.18231/2394-6776.2017.0057
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Theodora, M. A., ve Andreas, V. (2016). ‘Selfie journalism’: Current practices in digital media. Studies in Media and Communication, 4(1), 111-118. https://dx.doi.org/10.11114/smc.v4i1.1637
• Tifentale, A. (2015). Making sense of the selfie: Digital image-making and image-sharing in social media. Scriptus Manet, 1, 47-58.
• Tifentale, A. (2018). The Selfie: More and Less than a Self-Portrait. In M. Neumüller (Ed.), Routledge Companion to Photography and Visual Culture (44–58). Routledge.
• Tiggemann, M., Anderberg, I., ve Brown, Z. (2020). Uploading your best self: Selfie editing and body dissatisfaction. Body Image, 33, 175-182. https://doi.org/10.1016/j.bodyim.2020.03.002
• Vats, M. (2015). Selfie syndrome: An infectious gift of IT to health care. Journal of Lung, Pulmonary and Respiratory Rese, 2, 1-2.
• Veldhuis, J., ve Alleva, J. M. (2020). Me, my selfie, and I: The relations between selfie behaviors, body image, self-objectification, and self-esteem in young women. Psychology of Popular Media, 9(3), 3-13. http://dx.doi.org/10.1037/ppm0000206
• Zhang, W. (2017, December 27). Obsessively taking selfies is now a real mental disorder called ‘selfitis’. PetaPixel. https://petapixel.com/2017/12/27/obsessively-taking-selfies-now-real-mental-disorder-called-selfitis/