EVALUATION OF FURNITURE DESIGN COMPETITIONS FROM STAKEHOLDER OPINIONS

Yıl 2023, Cilt: 32 Sayı: 1, 328 - 343, 27.04.2023

Pınar Çetin , Mehmet Ali Altın

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1215307

Öz

All living things in nature have acted with the urge to compete in all historical processes from past to present. When this situation is evaluated through the human factor, situations that create competitive advantage first emerged with the effort to find beauty. Design competitions have played an important role in the shaping of human needs and the formation of the competition mechanism with the industrial revolution. They are crucial for the furniture sector in terms of sustainability of competitiveness, new innovations and the development of skills that reveal these innovations. In this study; the aim of this study is to examine the ethics of furniture design competitions in the development of the furniture industry and two competitions (OAİB and MOSDER Furniture Design Competition) that are thought to create competitive advantage have been selected. Interviews were conducted with the institutions, jury members and contestants that make up the components of OAİB (Central Anatolian Exporters' Union) Design for Export National Furniture Design Competition and MOSDER (Association of Turkish Furniture Manufacturers) National Home Furnishings Design Competition, and the interview records were subjected to coding. The themes that emerged from the coding were evaluated from various perspectives. As a result, the study identified problems encountered in the competitions were identified and solution suggestions were presented.

Anahtar Kelimeler

Yarışma, Mobilya Tasarımı, Rekabet, Mobilya Sektörü, Tasarım Yarışmaları

MOBİLYA TASARIM YARIŞMALARININ PAYDAŞ GÖRÜŞLERİ ÜZERİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Doğada bulunan tüm canlılar geçmişten günümüze kadar olan tüm tarihsel süreçlerde rekabet dürtüsüyle hareket etmişlerdir. Bu durum insan faktörü üzerinden değerlendirildiği zaman rekabet üstünlüğü yaratan durumlar ilk olarak güzel olanı bulma çabası ile ortaya çıkmıştır. İnsan ihtiyaçlarının zaman içerisinde şekillenmesi ve sanayi devrimi ile birlikte rekabet mekanizmasının oluşmasında etken olan tasarım yarışmaları mobilya sektörü için rekabetçiliğin sürdürülebilirliği, yeni inovasyonlar ve bu inovasyonları ortaya çıkaran becerilerin geliştirilmesi açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmada; mobilya sektörünün gelişiminde mobilya tasarım yarışmalarının etkilerinin incelenmesi amaçlanmış ve rekabet üstünlüğü yarattığı düşünülen iki adet yarışma seçilmiştir. OAİB (Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri) Design For Export Ulusal Mobilya Tasarım Yarışması ve MOSDER (Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği) Ulusal Ev Mobilyaları Tasarım Yarışması olarak belirlenen yarışmaların bileşenlerini oluşturan kurum, jüri üyeleri ve yarışmacıları ile görüşmeler yapılarak görüşme kayıtları kodlamalara tabi tutulmuştur. Kodlamalar sonucunda oluşturulan temaların içerikleri birçok açıdan değerlendirilmiştir. Sonuç olarak yarışmalarda yaşanan tasarım problemleri, sektörel problemler ve yarışma süreçlerine dair tüm sorunlar saptanmış ve bunlara dair çözüm önerileri aktarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yarışma, Mobilya Tasarımı, Rekabet, Mobilya Sektörü, Tasarım Yarışmaları

Kaynakça

• Allemer, A. (2016). “Öğrenci Yarışmalarında Ödül İptalleri: İntihal ve Etik”, Mimarlık Dergisi, Sayı:389, S:22-25
• Akansel, M. (2002). “Türkiye’de Mimari Proje Yarışmalarında Elde Edilen Ürün İle Ön Proje Arasındaki Uyumsuzlukların Değerlendirilmesi Ve Çözüm Önerileri”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, S:57-61
• Atkinson, Rita L. ve Diğerleri. (1999). “Psikolojiye Giriş”, Çev. Yavuz Alogan. Arkadaş Yayınları, Ankara.
• Benbasat, I. ve Diğerleri (1987). “The case research strategy in studies of informarion systems”, MIS Quarterly, 11(3), S:369-386
• Bezci, İ. ve Diğerleri. (2015). “Kavramdan Biçime: Mobilya Tasarımı Üzerine Bir Deneme”, I. Ulusal İç Mimari Tasarım Sempozyumu Bildiri Kitabı, S:468
• Burdurlu, E. ve Diğerleri. (2004). "Mobilya Ürün Özellikleri ile İlgili Tüketicilerin Tercih Öncelikleri", Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi 17 Haziran 2004
• Çağlar, N. (2013). “Mimarlık Yarışmaları İyi Şeyler(Mi)Dir?”, TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Dosya 31, S:5
• Çalışkan, İ.C. (2005). “Globalleşme Sürecindeki Dünyada, Türkiye Mobilya Tasarım Anlayışındaki Değişmeler”, Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Endüstri Ürünleri Tasarımı Anasanat Dalı, Yüksek Lisans Tezi, S:54-55
• Çobanlı, O. (2014). “History Of Design Awards & Competitions”, Designamid Design Lifestyle Magazine, January 14
• Demirbaş, D. (2017). “Mobilya Tasarımı Alanında Ödül Almış Ürünlerin Tasarlanma Ve Değerlendirilme Süreçlerinde Kullanılan Kriter Ve Özelliklerin Karşılaştırılması Üzerine Bir Çalışma”, İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, Sayı:6 S:984-996
• Eke, M.S. A, (2018). “Türkiye’de Mobilya Tasarım Yarışmalarının İçmimarlık Eğitimine Katkıları”, 5. Uluslararası Mobilya Kongresi Bildiri Kitabı, S:588
• Ellinger, A. D. ve Diğerleri (2005). “Case Study Research Methods”, In R. A. Swanson & E. F. Holton III (Eds.), Research in Organizations: Foundations and methos of inquiry, San Francisco, CA: Berrett-Koehler, S:327-350
• Erdinç, E.J. (2020) “Design For Export’ Mobilya Tasarım Yarışmalarının Anlamlı Deneyimleri Ve Tasarım Eğitimine Katkıları Üzerine Bir Değerlendirme” Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi, IFC2020 6. Uluslararası Mobilya Kongresi, 2-5 Kasım 2020
• Eriş E. Ağan M. (2021). “Türkiye’de Tasarım Yarışmalarının İç Mimarlık Alanındaki Yerine Ve Durumuna Dair Bir Değerlendirme”, The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 11 (3), 847-885. Gardiner, H. G. (1977). “The 1977 International Chair Design Competition”, San Diego, American Institute of Architects, S:7
• Gardiner, H. G. (1977). “The 1977 International Chair Design Competition”, San Diego, American Institute of Architects, S:7
• Garip, E. Garip, B. (2008). “Ziyapaşa’ya Çok İşlevli Kent Meydanı”, Yenimimar (61), S:10.
• Garip, E. Garip, B. (2012). “İçmimarlık Eğitiminde Yaratıcılık Ve Yarışmalar”, İçmimarlık Eğitimi 2. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı, S:29
• Güçlü, İ. (2019). “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Teknik-Yaklaşım-Uygulama”, Ankara, Nobel Yayıncılık, S:319-345
• Gültaş, İ. (2019). “Türkiye'de Müze Yarışma Projeleri Uygulamaları: Deniz Müzesi'nin Sergileme Bağlamında Değerlendirilmesi”, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat ve Tasarım Anasanat Dalı, Yüksek Lisans Tezi, S:11-33
• Hasdoğan, G. (2007). “Türkiye Endüstriyel Tasarım Markası Ve Ödülleri Tasarımla İlgili Sektörler Hakkında Durum Analizi”, Endüstriyel Tasarımcılar Meslek Kuruluşu Ankara, S:3
• Kafadar, O. (2009). “Rekabetçi Üstünlüğün Sağlanmasında Ürün Tasarımı: Türk Mobilya Sektöründen Bir Uygulama”, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Pazarlama Programı, Yüksek Lisans Tezi, S:19-29
• Karagöz, T. Sevim Korkut, D (2017). "Mobilya Sektörünün Sorunları Ve Çözüm Önerileri (Kocaeli İli Örneği)" , İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi 6 (3), S:85-92
• Kaya, E. (2016). “Mobilya Sektöründe Üretim ve Tasarımcı Etkileşimi; Günümüzde Türkiye Örneği Araştırma Süreci”, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü İçmimarlık Anasanat Dalı, Yüksek Lisans Tezi, S:2-3
• Lipstadt, H. (1989). “The Experimental Tradition: Essays on Competitions in Architecture”, Princeton Architectural Press.
• Meltem, İ.A. (2010). “1930-2010 Yılları Arasında Bir Proje Elde Etme Yöntemi Olarak Türkiye’deki Mimari Tasarım Yarışmalarının İrdelenmesi”, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, S:5-19
• Nalbantoğlu, O. (2011). “Proje Yarışmaları Sürecine Eleştirel Bir Bakış”, Planlama, TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, Sayı:54, S:67-70
• Nasar, J. L. (1999). “Design By Competition. Cambridge”, Cambridge University, Press. S: 29
• Prinz, F. (2011). “Competition Architecture”, Berlin, Braun Publishing, S:9
• Söhmen, Z.G. (2013). “Türkiye’deki Tasarım Yarışmaları ve Desing Turkey Tasarım Ödül Sistemi Üzerine Bir İnceleme”, Yekon, İstanbul Tasarım Haritası Atölyesi Final Raporu, Rapor 10, S:64-70
• Spreiregen, P. D. (1979). “Design Competitions”, New York, McGraw-Hill, S:2
• Tomak, A. (2010). “Grafik Ve Endüstriyel Tasarım Yarışmalarının Tasarım Eğitimi Sürecine Etkileri ve Good 50X70 2008 Örneği”, Sanat Dergisi, Sayı:15, S:1-10
• Velioğlu, S. (2001). “Jürinin Sorumluluğudur, Forum: Proje Yarışmaları”, Mimarlık Dergisi, 2001 Sayı:298, S:12- 13
• Yorgancılar, F. (2011). “Sürdürülebilir Rekabet Anlayışı Olarak Yenilik Yeteneği”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11 (21) , 379-426
• 12. Ulusal Ev Mobilya Tasarım Yarışması Sonuç Almanağı (2016), Türkiye Mobilya Sanayiciler Derneği, Ankara, S:87
• 12. Ulusal Mobilya Tasarım Yarışması Kitabı (2020), Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri, Ankara, S:87
• 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, “Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Mühendislik, Kentsel Tasarım Projeleri, Şehir ve Bölge Planlama Ve Güzel Sanat Eserleri Yarışmaları Yönetmeliği”, (2002). T. C. Resmi Gazete, 24973, 24 Aralık 2002.
• http-1: https://10layn.com/olymposun-ilk-guzellik-yarismasi-ya-da-parisin-yargisi/ (Erişim Tarihi: 12.12.2020)