MEMLEKET EDEBİYATI VE ANADOLU ŞAİRİ FARUK NAFİZ ÇAMLIBEL

Yıl 2023, Cilt: 32 Sayı: 3 - Cumhuriyetimiz 100 Yaşında Özel Sayısı, 296 - 307, 30.12.2023

Bedri Aydoğan

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1400910

Öz

Faruk Nafiz Çamlıbel, İstanbul’da doğmuş, orada eğitim görmüş, tıp fakültesini bitirmeden ayrılmış, gazeteciliğe başlamıştır. Bir yandan da edebiyat dünyasına girip şiirler yazmıştır. Piyes, roman, biyografi türlerinde eserler vermiştir. Sanatının ilk döneminde bireysel temalara ağırlık vermiş, doğa, aşk ve kadın şairi olarak tanınmıştır. Birinci Dünya Savaşı yıllarında asker olmuş, Millî Mücadele yıllarında millî konuları işlemiştir. Anadolu’ya geçmek istemiş, ama Ankara’dan onay alamadığı için İnebolu’dan geri dönmüştür. 1922 yılında İleri gazetesinin muhabiri olarak Ankara’ya gelmiş, gazetecilik yanında öğretmenlik de yapmıştır. 1923 yılında Kayseri Lisesine edebiyat öğretmeni olarak atanmıştır. Ulukışla’dan Kayseri’ye yaptığı yolculuğu Han Duvarları şiirinde anlatan şair, bu şiiriyle büyük ün kazanmıştır. Bundan sonraki on yıllık dönemde şiirlerinde Anadolu coğrafyası ve insanını anlatmış, bir Anadolu şairi olmuştur. Bu şiirleriyle memleket edebiyatı çığırı içinde yer almıştır. Hatta bu çığırın başlatıcısı olarak da kabul edilmiştir. Cumhuriyet ilkeleri ve getirdiği yenilikler, modern Türk toplumunun kuruluşu, devrimler onun şiirinde yerini almıştır. Öğrencisi Behçet Kemal Çağlar’la Onuncu Yıl Marşı’nın güftesini yazmıştır. Bu makalede onun memleket edebiyatı içindeki yeri, Anadolu şairi oluşu, Millî Mücadele ve Cumhuriyet döneminde yaptıkları ve yazdıkları değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Memleket Şiiri, Anadolu Şiiri, Faruk Nafiz

NATIONAL LITERATURE AND ANATOLIAN POET FARUK NAFIZ CAMLIBEL

Öz

Faruk Nafiz Çamlıbel was born in Istanbul, studied there, but left before graduating from medical school and started journalism.At the same time, he entered the world of literature and wrote poems. He wrote works in the genres of plays, novels and biographies. In the early period of his art, he focused on individual themes gaining recognition as a poet of nature, love and women. He became a soldier during the First World War and dealt with national issues during the War of Independence. He wanted to go to Anatolia, but he returned from İnebolu because he could not get approval from Ankara. He came to Ankara in 1922and worked as a reporter for the İleri newspaper and took on the roles of both a teacher and a journalist. In 1923, he was appointed as a literature teacher at Kayseri High School. The poet, who described his journey from Ulukışla to Kayseri in his poem “Han Walls”, gained great fame with this poem. Over the next decade, he described Anatolian geography and people in his poems and solidified his reputation as an Anatolianpoet . He took part in the breakthrough of the country's literature with these poems. He has even been accepted as the initiator of this breakthrough. The principles of the Republic and the innovations it brought, the establishment of the modern Turkish society, and revolutions took their place in his poetry. He wrote the lyrics of the Tenth Year March collaborating with his student Behcet Kemal Cağlar. In this article, it will be evaluated his place in this era of the country's literature, his being an Anatolian poet, his actions and writings during the War of Independence and the Republic period.

Anahtar Kelimeler

Hometown Poetry, Anatolian Poetry, Faruk Nafiz

Kaynakça

• Akyüz, K. (1986). Batı tesirinde Türk şiiri antolojisi. İnkılâp Kitabevi.
• Atabaş, H. vd. (1998). Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı. Edebiyatçılar Derneği Yayınları.
• Ayda, A. (1984). Böyle idiler yaşarken… . Ayyıldız Matbaası.
• Aydoğan, B. (2016). Hece şiirinin kaynakları. Türk Edebiyatı Üzerine Makaleler. Karahan Yayınevi.
• Banarlı, N. S. (1987). Resimli Türk edebiyatı tarihi. Milli Eğitim Basımevi.
• Birinci, N. (1993). Faruk Nafiz. Boğaziçi Yayınları.
• Cevdet Kudret (1974). Faruk Nafiz’in şiiri ve Han Duvarları’nın kaynakları üzerine notlar. Türk Dili, 269, 395-403.
• Çamlıbel, F. N. (1976). Han duvarları. Atlas Kitabevi.
• Çamlıbel, F. N. (2003). Han duvarları. Yapı Kredi Yayınları.
• Çetişli, İ. vd (2012). II.Meşrutiyet dönemi Türk edebiyatı. Akçağ Yayınları.
• Doğramacıoğlu, Hüseyin (2012). Faruk nafiz çamlıbel’in suda halkalar adlı eserinde su imajları ve benzetmeler. Turkish Studies - International Periodical For The Languages. 23 Literature and History of Turkish or Turkic, 7(3), 1037-1051.
• Emil, B. (1982). Modern Türk edebiyatında hakim temayüller. Türk Kültürü, 230.
• Güntekin, R. N. (tarihsiz). Çalıkuşu. İnkılâp Kitabevi.
• Kabaklı, A. (1983). Türk edebiyatı 3 C. 5.b. Türk Edebiyatı Yayınları.
• Kaplan, M. (1980). Han duvarları, şiir tahlilleri 2. Dergâh Yayınları.
• Kaplan, R. (2007). Anadolu romantizminden köy realizmine. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Karaosmanoğlu, Y. K. (1983). Yaban. İletişim Yayınları.
• Kavcar, C. (1982). Edebiyat ve eğitim. Ankara Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Necatigil, B. (1981). Atatürk şiirleri. Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Okay, M.O. (2014). Türk romanında köy gerçeği ve Yaban. Dergâh Yayınları.
• Ortaç, Y. Z. (1966). Bizim yokuş. Akbaba Matbaası.
• Ozansoy, H.F. (2015). Edebiyatçılar çevremde, Dergâh Yayınları: 602.
• Önertoy, O. (1984). Cumhuriyet dönemi Türk roman ve öyküsü. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Parlatır, İ. (1983). Recaî-zade Mahmut Ekrem hayatı-sanatı-eserleri. Ankara Ü. DTCF Yayınları.
• Parlatır, İ. (2004). Tevfik Fikret.Akçağ Yayınları.
• Sağlam, N. (2006). Faruk Nafiz’in şiirlerinde Anadolu ve Anadolu insanı. Journal of Türkish Studies, 30,71-88.
• https://www.academia.edu/25373260/FARUK_NAF%C4%B0Z_%C3%87AMLIBEL%C4%B0N_MEMLEKET%C3%87%C4%B0_%C5%9E%C4%B0%C4%B0RLER%C4%B0NDE_ANADOLU_ve_ANADOLU_%C4%B0NSANINA_DA%C4%B0R_TUHAF_MANZARALAR Erişim: 12.12.2023/10:53
• Saltık, E. (2010). Atatürk dönemi (1923-1938) Türk şiirinde “Anadolu”. [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi). T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Somuncu, S. (2019). Sesini arayan şair Faruk Nafiz Çamlıbel. Hayatı-sanatı-şiirinin kaynakları. Kriter Yayınevi.
• Timuroğlu, V. (1993). Atatürk Şiirleri. Kültür Bakanlığı Yayınları.