ANALYSIS OF SMARTPHONE ADDICTION AND LONELINESS LEVELS AMONG ADOLESCENTS

Yıl 2025, Cilt: 34 Sayı: 2, 901 - 911, 24.10.2025

Cemal Güler , Ünal Atıcı

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1441893

Öz

The aim of this study is to examine the relationship between smartphone addiction and loneliness levels of adolescent individuals. The study was designed using descriptive survey model. A total of 201 adolescent individuals, with 45.8% (92) female and 54.2% (109) male, residing in Eyüp district on the European side of Istanbul, were included in the study by using a purposive sampling management from non-probability sampling methods in sample selection. The study was designed using descriptive survey model. To measure participants' smartphone addiction levels, the "Smartphone Addiction Scale" developed by Kwon et al. (2013) and adapted into Turkish by Noyan et al. (2015) was used. the "UCLA Loneliness Scale" developed and edited by Russell et al. (1980) and validated in Turkish by Demir (1989) was used to measure the participants' levels of loneliness. The study used percentage and frequency analyses to determine the participants' sociodemographic characteristics. At the same time, it was found that the data showed normal distribution, and accordingly, independent sample t-test and one-way Anova tests were applied from parametric tests. When evaluating the research results, a significant difference was found between smartphone addiction levels according to gender and duration of smartphone use. Similarly, significant differences in loneliness levels were identified based on family income, type of school, and smartphone usage duration. No significant difference was found in smartphone addiction or loneliness levels based on achievement performance. In conclusion, smartphone addiction and loneliness levels vary according to the participants' sociodemographic characteristics.

Anahtar Kelimeler

Smartphone , phone addiction , loneliness , adolescents

ERGEN BİREYLERDE AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞI VE YALNIZLIK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, ergen bireylerin akıllı telefon bağımlılığı ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik çalışmadır. Çalışma betimsel tarama modeli kullanılarak tasarlanmıştır. Araştırmada örneklem seçiminde olasılıksız örneklem yöntemlerinden amaçlı örneklem yönetimi kullanılarak İstanbul ili Avrupa yakasında Eyüp ilçesinde ikamet eden 45,8’i (92) Kadın, %54,2’si (109) Erkek toplam 201 ergen birey dahil edilmiştir. Çalışma betimsel tarama modeli kullanılarak tasarlanmıştır. Katılımcıların akıllı telefon bağımlılığı düzeylerini tespit etmek için Kwon ve ark. (2013) tarafından geliştirilmiş, Noyan ve ark. (2015) tarafından Türkçeye uyarlanmış “Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği” ve katılımcıların yalnızlık düzeylerini ölçmek amacıyla Russel ve ark. (1980) tarafından geliştirilmiş ve düzenlenmiş, Türkçe geçerlik ve güvenilirlik çalışması Demir (1989) tarafından yapılan “Ucla Yalnızlık Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada veriler elde edilirken katılımcıların sosyo demografik özelliklerini belirlemek için yüzde ve frekans analizleri kullanılmıştır. Aynı zamanda verilerin normal dağılım gösterdiği bulunmuş, buna bağlı olarak parametrik testlerden bağımsız örneklem t-testi ve one-way anova testleri uygulanmıştır. Araştırma bulguları değerlendirildiğinde cinsiyet ve akıllı telefon kullanım süresine göre akıllı telefon bağımlılık düzeyleri arasında, aile gelir düzeyi, okul türü ve akıllı telefon kullanım süresine göre ise yalnızlık düzeyleri arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Ders başarı durumuna göre akıllı telefon bağımlılık ve yalnızlık düzeyleri arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Sonuç olarak katılımcıların sosyo demografik özelliklerine göre akıllı telefon bağımlılık düzeyleri ile yalnızlık düzeyleri farklılık göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Akıllı telefon , telefon bağımlılığı , yalnızlık , ergen bireyler

Kaynakça

• Akar, T. (2021). Serbest Zamanda Sıkılma Algısı, Akıllı Telefon Bağımlılığı ve Yalnızlık Düzeyi İlişkisi (Lise Öğrencileri Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi
• Akyürek, M.İ. (2020). Lise öğrencilerinde akıllı telefon kullanımı ve bağımlılığı. Turkish Journal of Educational Studies, 7(2), 42-63.
• Alinejad, V., Parizad, N., Yarmohammadi, M. ve Radfar, M. (2022). Loneliness and academic performance mediates the relationship between fear of missing out and smartphone addiction among Iranian university students. BMC psychiatry, 22(1), 550.
• Aral, N. ve Gürsoy, F. (2000). Gençlerin yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 25(116), 8-12.
• Aral, M., Gürsoy, F. ve Yıldız Bıçakçı, M. (2006). Bıçakçı, M. Yetiştirme yurdunda kalan ve kalmayan kız ergenlerin yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 10-19.
• Bal, E. ve Balcı, Ş. (2020). Akıllı cep telefonu bağımlılığı: kişilik özellikleri ve kullanım örüntülerinin etkinliği üzerine bir inceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 7(1), 369-394.
• Coşkun, S. ve Saray Kılıç, H. (2023). Ergenlerin internet ve akıllı telefon bağımlılığının yalnızlık, uyku kalitesi ve akademik başarı düzeyleri ile ilişkisi. Bağımlılık Dergisi, 23(4), 511-521.
• Çakır, Ö. ve Oğuz, E. (2017). Lise öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri ile akıllı telefon bağımlılığı arasındaki ilişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 418-429.
• Demir, A. (1989). UCLA yalnızlık ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi, 7(23), 14.
• Demirci, K., Orhan, H., Demirdas, A., Akpınar, A. ve Sert, H. (2014). Validity and reliability of the Turkish version of the smartphone addiction scale in a younger population. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 24(3), 226-34.
• Doğan, U. ve Karakuş, Y. (2016). Lise öğrencilerinin sosyal ağ sitleri kullanımının yordayıcısı olarak yalnızlık. Sakarya University Journal of Education, 6(1), 57-71.
• Dula, A. ve Güler, Ş. (2022). Akıllı Telefon Bağımlılığı Üzerinde Dijital Sosyal Baskının Rolünü Keşfetmek. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 4(4), 306-314.
• Ekinci, N.E., Demirel, M., Demirel, D.H., ve Işık, U. (2015). Lise öğrencilerinin yalnızlık algılarının rekreasyonel etkinliklere katılımları ve bireysel değişkenlere göre incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 71-78.
• Erözkan, A. (2010). Lise öğrencilerinin bağlanma stilleri ve yalnızlık düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 156-175.
• Gedik, S. ve Gezgin, D.M. (2022). Üniversite öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılığının rekreatif faaliyetlere katılım davranışları açısından incelenmesi. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 10(28), 1-20.
• Gezgin, D.M., Hamutoğlu, N.B., Samur, Y. ve Yıldırım, S. (2018). Genç nesil arasında yaygınlaşan bir bağımlılık: akıllı telefon bağımlılığının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(2), 212-231.
• Goossens, L. (2018). Loneliness in adolescence: Insights from Cacioppo's evolutionary model. Child Development Perspectives, 12(4), 230-234.
• Göymen, R. ve Ayas, G. (2019). Akıllı telefon bağımlılığı ve oyun bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 6(2), 36-52.
• Haug, S., Castro, R.P., Kwon, M., Filler, A., Kowatsch, T. ve Schaub, M. P. (2015). Smartphone use and smartphone addiction among young people in Switzerland. Journal of behavioral addictions, 4(4), 299-307.
• James, R.J., Dixon, G., Dragomir, M.G., Thirlwell, E. ve Hitcham, L. (2023). Understanding the construction of ‘behavior’in smartphone addiction: A scoping review. Addictive behaviors, 137, 107503.
• Jondeau, E. ve Rockinger, M. (2003). Conditional volatility, skewness, and kurtosis: existence, persistence, and comovements. Journal of Economic Dynamics & Control, 27, 1699 – 1737.
• Karakaya, İ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. A. Tanrıöğen (Edt.) Bilimsel araştırma yöntemleri. Anı.
• Karataş, Z. ve Uzun, K. (2021). Ergenlerin Kendilerini, Başkalarını ve Durumları Affetme Eğilimlerinin Yordanmasında Mükemmeliyetçilik, Yalnızlık ve Öz-Şefkatin Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (58), 248-289.
• Koç, M. (2004). Gelişim psikolojisi açısından ergenlik dönemi ve genel özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(17): 231-238.
• Kulaksızoğlu, A. (2014). Ergenlik Psikolojisi. (16. Baskı), Remzi Kitabevi.
• Kuyucu, M. (2017). Gençlerde akıllı telefon kullanımı ve akıllı telefon bağımlılığı sorunsalı:“Akıllı telefon (kolik)” üniversite gençliği. Global Media Journal TR Edition, 7(14), 328-359.
• Kwon, M., Kin, D.J., Cho, H. ve Yang, S. (2013). The smartphone addiction scale: Development and validation of a short version for adolescents. PLoS One, 8(12): e83558.
• Luhmann, M., Bohn, J., Holtmann, J., Koch, T. ve Eid, M. (2016). I’m lonely, can’t you tell? Convergent validity of self- and informant ratings of loneliness. Journal of Research in Personality, 61, 50–60.
• Matthews, T., Fisher, H. L., Bryan, B. T., Danese, A., Moffitt, T. E., Qualter, P. ve Arseneault, L. (2022). This is what loneliness looks like: A mixed-methods study of loneliness in adolescence and young adulthood. International journal of behavioral development, 46(1), 18-27.
• Matthews, T., Qualter, P., Bryan, B.T., Caspi, A., Danese, A., Moffitt, T.E. ve Arseneault, L. (2023). The developmental course of loneliness in adolescence: Implications for mental health, educational attainment, and psychosocial functioning. Development and psychopathology, 35(2), 537-546.
• Noyan, C.O., Enez-Darçın, A., Nurmedov, S., Yılmaz, O. ve Dilbaz, N. (2015). Akıllı telefon bağımlılığı ölçeğinin kısa formunun üniversite öğrencilerinde Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16, 73-81, doi: 10.5455/apd.176101.
• Russell, D., Peplau, L.A. ve Cutrona, C.E. (1980). The revised UCLA loneliness scale: concurrent and discriminant validity evidence. J. Pers Soc Psychol, 39: 472-480.
• Sarıgöz, M. (2023). Lise Öğrencilerinde Akıllı Telefon Bağımlılığının Sağlığı Geliştirme ve Koruyucu Davranışlar Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi.
• Şahin, Ş. ve Özçelik, Ç.Ç. (2016). Ergenlik dönemi ve sosyalleşme. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 5(1), 42-49.
• Türkel, Z. ve Dilmaç, B. (2019). Ergenlerde sosyal medya kullanımı, yalnızlık ve yaşam doyumu arasındaki yordayıcı ilişkiler. Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 57-70.
• Türnüklü, A. ve Şahin, İ. (2004). 13-14 Yaş grubu öğrencilerin çatışma çözme stratejilerinin incelenmesi. Türk Psikoloji Yazıları, 7(13): 45-61.
• Twenge, J.M., Haidt, J., Blake, A.B., McAllister, C., Lemon, H. ve Le Roy, A. (2021). Worldwide increases in adolescent loneliness. Journal of adolescence, 93, 257-269.
• Yabancı, C. (2019). Lise Öğrencilerinin Sosyal Medyaya İlişkin Tutumları ile Narsisizm ve Yalnızlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi.
• Yavuzer, H. (2013). Ana-Baba-Çocuk. (24. Baskı), Remzi Kitabevi.
• Yıldız, M.A. ve Duy, B. (2014). Adaptation of the short-form of the UCLA loneliness scale (ULS-8) to Turkish for the adolescents. Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 27, 194-203, doı: 10.5350/daj pn2014270302.
• Yusufoğlu, Ö.Ş. (2017). Boş zaman faaliyeti olarak akıllı telefonlar ve sosyal yaşam üzerine etkileri: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 2414-2434, doi.org/10.15869/itobiad.333709.