ÇAĞDAŞ IRAK TÜRKMEN ŞAİRİ MEHMET ÖMER KAZANCI’NIN KORONAVİRÜS ŞİİRLERİ ÜZERİNE

Yıl 2022, , 190 - 207, 15.06.2022

Ferah Turker

https://doi.org/10.32321/cutad.917761

Öz

Yeni tip koronavirüs (COVID-19), 2019 yılının sonunda Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkmış ve ilk vakaların tespit edilmesinden kısa süre sonra tüm dünyayı tehdit eden bir salgına dönüşmüştür. Koronavirüs salgını, insanlık tarihi boyunca görülen her salgın gibi, ekonomik, siyasal ve toplumsal sonuçları itibarıyla toplumları derinden etkilemiş ve edebiyata konu olmuştur. Bu makalede, çağdaş Irak Türkmen edebiyatının en önemli şairlerinden Mehmet Ömer Kazancı’nın koronavirüs salgını üzerine yazdığı şiirler incelenmiştir. Toplumun sorunlarına her zaman duyarlı olan Kazancı, salgın döneminde yaşananlara kayıtsız kalmamış ve genelde Irak halkının özelde ise Türkmenlerin bu salgından nasıl etkilendiğini şiirleri aracılığıyla dile getirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Koronavirüs (COVID-19), Salgın, Mehmet Ömer Kazancı, Irak Türkmen Edebiyatı, Şiir

Teşekkür

Şiirlerin tarafımıza ulaşmasına vesile olan Irak Türkmenlerinden Prof. Dr. Çoban Uluhan ve hocam Prof. Dr. Fikret Türkmen’e teşekkür ederiz. “Şair Mehmet Ömer Kazancı’nın Hayatı ve Edebi Kişiliği” başlıklı bölümün yazımında sorularımızı titizlikle cevaplayan şair Mehmet Ömer Kazancı’ya teşekkür ederiz.

ON CORONAVIRUS POEMS OF CONTEMPORARY IRAQI TURKMEN POET MEHMET ÖMER KAZANCI

Öz

The new type of coronavirus (COVID-19), emerged in Wuhan, China, at the end of 2019 and after the first cases were detected, it turned into a pandemic threatening the whole world. Like every pandemic throughout human history, the coronavirus pandemic, deeply affected societies in terms of its economic, political and social consequences and become a subject of literature. In this article, the poems written by Mehmet Ömer Kazancı, one of the most important poets of contemporary Iraqi Turkmen literature, on the coronavirus pandemic are examined. Kazancı, who is always sensitive to the problems of society, did not remain unresponsive to what happened during the pandemic period and by means of his poems, he expressed how the Iraqi people in general and Turkmens in particular were affected by this pandemic.

Anahtar Kelimeler

Coronavirus (COVID-19), Pandemic, Mehmet Ömer Kazancı, Iraqi Turkmen Literature, Poem

Kaynakça

• Al-Chalaby, A. F. S. (2015). Irak Türkmen edebiyatında Mehmet Ömer Kazancı hayatı-eserleri-edebi şahsiyeti. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Al-Safoq, R. M. A. (2016). Türkiye-Irak ilişkilerini etkileyen faktörler (2003-2013). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bilge, Y. ve Bilge Y. (2020). Koronavirüs salgını ve sosyal izolasyonun psikolojik semptomlar üzerindeki etkilerinin psikolojik sağlamlık ve stresle baş etme tarzları açısından incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23, 38-51.
• Biray, N. (2013). Mahtumkulu şiirlerinde ölüm teması. Bengü Bitig Ahmet Bican Ercilasun Armağanı (Gül, Bülent, Ed.) içinde 101-107. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Burcu, E. ve Akalın E. (2008). Ölüm olgusu üzerine sosyolojik tartışmalar. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 8, 29-54.
• Çetin, İ. (2020). Elektoronik ortamda kovid-19 salgın edebiyatı (şiir örneği). Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-18.
• Direk Tecirli, N. ve Ucuz, G. ve Özel, F. (2020). İzolasyon, karantina, sosyal mesafe ve ruh sağlığı. Adli Tıp Bülteni, 25(1), 32-38.
• Duman, B. (2016). Işid sonrası Türkmenler ve Türkmen bölgelerinin durumu. Ankara: ORSAM Rapor: 203.
• Duman, B. (2020). ABD işgalinin 17. yılı: Irak’ta durum ve geleceğe dair beklentiler. Ortadoğu Analiz, 11(93), 56-59.
• İstek, E. (2017). Avrupa’da veba salgını ve salgında din faktörü (Viyana örneği). Tarih Araştırmaları Dergisi, 36(62), 173-204.
• Jasim, J. Z. (2013). Irak Türkmenlerinin dil durumu. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 10(1), 68-104.
• Kaplan, M. (2001). Şiir tahlilleri II (Cumhuriyet devri Türk şiiri). İstanbul: Dergah Yayınları.
• Kılıç, O. (2004). Genel hatlarıyla dünyada ve Osmanlı Devleti’nde salgın hastalıklar. Elazığ: Fırat Üniversitesi Orta-Doğu Araştırmaları Merkezi Yayınları.
• Kılıç, O. (2020). Tarihte küresel salgın hastalıklar ve toplum hayatına etkileri (Muzaffer Şeker vd., Ed.). Küresel salgının anatomisi: insan ve toplumun geleceği içinde 13-53. Ankara: TÜBA.
• Köse, S. (2020). Küresel salgının inanç değerleri bakımından yorumu ve dini hayata etkileri (Muzaffer Şeker vd., Ed.). Küresel salgının anatomisi insan ve toplumun geleceği içinde 839-863. Ankara: TÜBA.
• Kur’ân-ı Kerim ve Türkçe meâli âlîsi (1993). Ömer Nasuhi Bilmen, Haz. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Küzeci, Ş. (2006). Kerkük şairleri (Irak Türkmen şairleri). Ankara: DGTYB Yayınları.
• Mohammed, H. A. (2015). Kardaşlık Dergisi’nde Irak Türkmenlerinin hikâyesi (1961-1997). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Örnek, S. V. (2016). Türk halkbilimi. Ankara: Bilgesu Yayınları.
• Saatçi, S. (1996). Tarihi gelişim içinde Irak’ta Türk varlığı. İstanbul: İstanbul Araştırma Merkezi Yayınları.
• Sağır, A. (2017). Ölüm sosyolojisi. Ankara: Phoenix Yayınları.
• Şeker, M. vd. (2020). Covid-19 pandemi değerlendirme raporu. Ankara: TÜBA Raporları: 34.
• Türkmen, F. (2001). Türk destan ve halk hikâyelerinde ölümden sonra dirilişin ifade ediliş şekilleri. Türksoy, Türk Dünyası Kültür, Sanat, Haber ve Araştırma Dergisi, 2, 15-19.
• Ünal, S. (2020). Dehşet yönetimi kuramı bağlamında covid-19 salgını hakkında psikososyal bir değerlendirme. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23, 67-71.