TÜRKÇEDE RENKLERİ ADLANDIRMA SORUNU

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 1, 159 - 175, 31.12.2016

Mehmet Özmen

Öz

Renk adları sınırlıdır; oysa renkler sonsuzdur. Beyazdan siyaha, siyahtan kırmızıya, maviden sarıya vb. geçişlerde sayısız ara renk vardır. Bu bakımdan, renkleri adlandırmak zor ve sorunlu bir konudur. Bunula birlikte, renkleri adlandırmanın belirli yöntemleri vardır. Renk adları, tek kelime olabilir. Belirtisiz isim tamlaması veya sıfat tamlaması yapısında olabilir. Eklerle türetilmiş olabilir. Her yapının kendine özgü renk adı yapma özelliği bulunmaktadır. Renklerle ilgili olarak binlerce kelime türetilmiştir; ancak, bunların pek azı ölçünlü dilde ve buna bağlı olarak da sözlüklerde yer almaktadır. Renkleri adlandırmak zor bir konudur. Bunca rengi nasıl adlandırmak gerektiği, sokaktaki herhangi bir kişiyi, fazla ilgilendirmeyebilir; ama dilcileri, şairleri, yazarları, ressamları, boya sanayisi ile uğraşanları, modacıları, fotoğrafçıları elbette, çok ilgilendirir.

Anahtar Kelimeler

Renk, renk adı, renk adlarının yapısı, adlandırma, renkler ve sıfatlar

Kaynakça

• Bayraktar, Nesrin (2010), “Türkçe Yeşil Renk Adının Biçim, Anlam ve Kavram Alanına
• Tarihsel Bir Bakış” Journal of Language and Linguistic Studies, 10(1), 179-193. s.
• Çotuksöken, Yusuf (1994), “Renk Adlarının Yazımı Üzerine”, Varlık, Kasım, 63. S.
• Eminoğlu, Hatice (2011), “III. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu 16-18 Aralık 2010, İzmir,” Bildiri Kitabı, Editör: İlyas Yazar, s. 360-368.
• Güngördü, Meryem (2011), Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun Dol Karabakır Dol Adlı Şiir Kitabındaki Renkler Üzerine Bir İnceleme, Adana, Çukurova Üniversitesi Fen-edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Bitirme Tezi.
• Kaymaz, Zeki (1997), “Türkiye Türkçesi ve Ağızlarında Renk Bildiren Kelimelerin Kullanılışı ve Sistematiği”, TDAY, Belleten, Ankara, s. 251-341.
• Küçük, Salim (2010), “Türkiye Türkçesinde Renk Adları ve Özellikleri, The Names and Specialities of Colours in Turkey’s Turkish” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 3 / 10 Winter, 420-427. s.
• Subaşı Adalar, Derya (2012), “Renkler Ulamı Üzerine Türkçe ve Arapça Sözlük
• Tabanına Yönelik Gözlemler” Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Ankara, Volume 7/2 Spring 2012, 963-977. s.
• Türkçe Sözlük, (2011), 11. Baskı, Türk Dil Kurumu Yayınları: 549, Ankara.
• Yazım Kılavuzu (2012), 27. Baskı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• Zülfikar, Hamza (2014), “Renkleri Adlandırma ve Tanımlama”, Türk Dili, C. CVII, S. 752, Ağustos 2014, s. 57-61.
• http://duvarboyasirenkleri.blogspot-com.tr/2013/06/kale-color-duvar-boyas-kartelas-katalogu.html (03.05.2014).