Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

KÜL TEGİN YAZITINDA "öyür ermiş" EYLEMİ ÜZERİNE

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 2, 122 - 129, 31.12.2017
https://doi.org/10.32321/cutad.348903

Öz

Kül Tėgin anıtında, yaġuru
konduķta kisre ańıġ bilig anta öyür ermiş, cümlesi içinde yer alan “öyür ermiş”
eylemi, başlıca yayınlarda “düşünür imiş” olarak anlamlandırılmıştır. Bu anlamlandırmaya
göre eylem ö- (düşünmek) eylem kökünden geniş zamanın rivayeti olarak
düşünülmüştür. Ancak metnin bağlamı göz önüne alındığında bu yorumun uygun
olmadığı görülmektedir. Söz konusu eylem öy- (yayılmak) eyleminden türemiş ve
yayar imiş anlamında olmalıdır. Eski metinlerde “öymek” eylemine
rastlanılmamaktadır. Fakat Derleme Sözlüğünde, yayılmak anlamıyla birlikte
öymek eyleminin birçok türevi bulunmaktadır. Türkmencede de aynı anlamla öymek
eylemi ve türevleri yer almaktadır. Buna göre öyür ermiş yükleminin içinde yer
aldığı, yaġuru konduķta kisre ańıġ bilig anta öyür ermiş, cümlesinin, yakına
konduktan sonra kötü düşünceleri o zaman yayarmış biçiminde anlaşılması daha
uygun görülmektedir.

Kaynakça

  • Memet Akalın, Köktürk Kitabelerinde Bir Kelime: “Öyür”, Dil Yazıları (hazırlayan: Recep Toparlı) , Türk Dil Kurumu, Ankara, 2001.
  • Jean-Paul Roux, Türklerin Tarihi, Kabalcı Yayınları, İstanbul, 2012.
  • Talat Tekin, Orhon Yazıtları, Türk Dil Kurumu, Ankara, 1988.
  • Türkmen Dilinin Sözlügi, (Hamzayev redaktörlüğünde), Aşkabat, 1962.
Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 2, 122 - 129, 31.12.2017
https://doi.org/10.32321/cutad.348903

Öz

Kaynakça

  • Memet Akalın, Köktürk Kitabelerinde Bir Kelime: “Öyür”, Dil Yazıları (hazırlayan: Recep Toparlı) , Türk Dil Kurumu, Ankara, 2001.
  • Jean-Paul Roux, Türklerin Tarihi, Kabalcı Yayınları, İstanbul, 2012.
  • Talat Tekin, Orhon Yazıtları, Türk Dil Kurumu, Ankara, 1988.
  • Türkmen Dilinin Sözlügi, (Hamzayev redaktörlüğünde), Aşkabat, 1962.
Toplam 4 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Dilbilim
Yazarlar

Zafer Önler

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2017
Gönderilme Tarihi 2 Kasım 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Cilt: 2 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Önler, Z. (2017). KÜL TEGİN YAZITINDA "öyür ermiş" EYLEMİ ÜZERİNE. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 2(2), 122-129. https://doi.org/10.32321/cutad.348903