YÖNELME HÂLİ ÜZERİNE GELEN +CA EKİNİN HATAY AĞZINDAKİ KULLANIMI ÜZERİNE

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 2, 151 - 173, 31.12.2017

Jale Öztürk

https://doi.org/10.32321/cutad.358051

Cited By: 1

Öz

Öz:

Eklemeli
bir dil olan Türkçede ekler çok önemlidir. Bu sebeple Türkçe üzerine çalışan
araştırmacıların ekler çok ilgisini çekmiştir. Özellikle de eklerin nasıl
oluştuğu, eklerin işlevleri. Muharrem Ergin(1972) eklerin kökeni ile ilgili
olarak bazı eklerin kelimelerin ekleşmesi ile oluştuğunu, bazı eklerin birden
fazla ekin birleşmesi ile oluştuğunu, bazılarının da bilinmeyen dönemlerden
beri ek olduklarını söylemektedir, Vecihe Hatiboğlu ( 1974) bunlara ilave
olarak, diller arasında kelime alışverişi olabileceği gibi ek alışverişi de
olabileceğini, dolayısı ile bazı eklerin yabancı kökenli olabileceğini, öne
sürmüştür. İki araştırmacının da birleştiği noktalardan biri bazı eklerin kelime
kökenli olduğudur. Bu durumTürkçede ile edatının ekleşme sürecinde
rahatlıkla görülebilmektedir. Kökeni merak edilen eklerden birisi de +ça
ekidir. Ekin hâl çekimi kullanımı yanında tam bir yapım eki gibi kullanıldığı
görülmektedir. Ekin Türkçedeki çeşitli kullanımlarını Korkmaz (Korkmaz;1958)
göz önüne sermiştir. Bu çalışmada yönelme hâli üzerine gelen +ça ekinin Hatay
ağzındaki kullanımları üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yönelme hâli, eşitlik hâli, ek birleşmesi, Hatay Ağzı

Kaynakça

• Aksoy, Ömer Asım ( 1945). Gazi Antep Ağzı C.I. İstanbul: T.D.K.
• Almov, Rysbek (2011). Kırgızcanın İçkilik Ağızlar Grubu Üzerine. TÜBAR-XXX-/2011.
• Coşkun, Volkan (2000). Tarihî Türk Lehçeleri ve Özbek Türkçesinde Zaman ve Mekânda Sınırlama Görevi Üstlenen Yapılar, [2000] 1997, s. 429-438., 1997, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, Ankara: TDK Yayınları.
• Deny, Jean ( 1941). Türk Dili Grameri(Osmanlı Lehçesi ) (Çev. Ali Ulvi Elöve). İstanbul: Maarif Vekaleti Yayını.
• Doyuran, Levent (2009). Kırgız Türkçesinde Zaman Zarflarının Etimolojik İncelemesi, Ç.Ü. Türkoloji Araştırmaları Merkezi.
• Eckmann, Janos (1988). Çağatayca El Kitabı ( Çev. Günay Karağaç), Ankara: TDK Yayınları.
• Ergin, Muharrem (1972).Türk Dil Bilgisi. İstanbul: İÜ Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Gabain, Anne Mary ( 1988). Eski Türkçenin Grameri ( Çev. Mehmet Akalın). Ankara: TDK Yayınları.
• Gülseren, Cemil (2000). Malatya İli Ağzı (İnceleme-Metinler-Sözlük ve Dizinler). Ankara: TDK Yayınları.
• Kononov, Andrey Nikoloviç ( 1956); Çağdaş Türk Edebi Dilinin Grameri ( Çev. Sabit Paylı ), Moskova-Leningrad: Sovyet İlimler Akademisi Basımevi.
• Korkmaz, Zeynep ( 1958). Türk Dilinde +çA Eki ve Bu Ek ile Yapılan İsim Teşkilleri Üzerine Bir Deneme, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı- Belleten.TDK Yayınları, s.41-68.
• Korkmaz, Zeynep ( 1992). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
• Korkmaz, Zeynep (1994). Güney Batı Anadolu Ağızları Ses Bilgisi( Fonetik), Ankara: TDK Yayınları.
• Korkmaz, Zeynep ( 2003). Türkiye Türkçesi Grameri, Ankara: TDK Yayınları. Öner, Mustafa (1999). Türkçede Edatlı ( Sentatik ) İsim Çekimi. Türk Dili Dergisi. Ocak 1999, C: 1999/1, S:565, s. 10-18. TDK Yayınları. Özçelik, Sadettin ( 1997). Urfa Merkez Ağzı. Ankara: TDK Yayınları, s. 118.
• Öztürk, Jale (2009). Hatay Ağzı. Adana. Karahan Kitabevi.
• Sev, Gülsev ( 2007). Tarihi Türk Lehçelerinde Hâl Ekleri. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yıldırım, Faruk (2006). Adana ve Osmaniye İlleri Ağızları I. Ankara: TDK Yayınları.
• Yıldrım, Faruk (2009). Anadolu Ağızlarında Sınırlama Gösteren Yapılar, workshop on Turkish Dialects II Orient-Institut Istanbul, 18-19 November 2005 Türk Dilleri Araştırmaları, 19, 2009: 185-221