NÂZIM HİKMET’İN DON KİŞOT BAŞLIKLI ŞİİRİNİN PSİKOLOJİK DANIŞMADA KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 168 - 189, 15.06.2022

Ersun Çıplak

https://doi.org/10.32321/cutad.1031293

Öz

Bu araştırmanın amacı Nâzım Hikmet’in “Don Kişot” başlıklı şiirinin psikolojik danışmada kullanılabilirliğini incelemektir. Nitel ve nicel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma desenli araştırmanın ilk aşamasında “Don Kişot” başlıklı şiir döküman analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. İkinci aşamada ise nicel veriler araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu ve anketle toplanmıştır. 216 katılımcıdan toplanan veriler frekans, yüzde, Kay-Kare (X2), ilişkisiz ölçümler için Mann Whitney U-Testi ve ilişkisiz ölçümler için Kruskal Wallis H-Testi ile çözümlenmiştir. Sonuç olarak, nicel bulgular, nitel bulguları desteklemiştir. Buna bağlı olarak “Don Kişot”un psikolojik danışmada kullanılabilir bir şiir olduğu söylenebilir. Bu sonuçlar, alanyazınla ilişkili bir şekilde yorumlanmış ve sonraki araştırmalar ve uygulamalar için araştırmacı ve psikolojik yardım uzmanlarına öneriler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Duygu, Eşleştirme İlkesi, Şiir Seçimi, Şiir Terapi, Terapötik

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

EXAMINATION OF THE USABILITY OF NÂZIM HIKMET’S POEM DON KISOT IN PSYCHOLOGICAL COUNSELING

Öz

The aim of this research is to examine the usability of Nâzım Hikmet's poem titled "Don Kişot" in psychological counselling. In the first stage of the mixed-patterned research, in which qualitative and quantitative methods were used together, the poem titled "Don Kişot " was analyzed by document analysis method. In the second stage, quantitative data were collected with a personal information form and questionnaire developed by the researcher. Data collected from 216 participants were analyzed with frequency, percentage, Chi-Square (X2), Mann Whitney U-Test for unrelated measurements, and Kruskal Wallis H-Test for unrelated measurements. In conclusion, the quantitative findings supported the qualitative findings. Consequently, it can be said that "Don Kişot" is a poem that can be used in psychological counselling. These results were interpreted in relation to the literature and suggestions were given to researchers and psychological help specialists for further research and applications.

Anahtar Kelimeler

Emotion, Isoprinciple, Poetry Therapy, Selecting Poem, Therapeutic

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Arkonaç, S. (2012). Söylem çalışmaları. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bayraktar, Ö. (2011). Üniversite öğrencilerinin algılanan sosyal destek düzeyleri ile duygusal zekâları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Bergqvist, P. & Punzi, E. (2020). “Livings poets society” – A qualitative study of how Swedish psychologist incorporate reading and writing in clinical work. Journal of Poetry Therapy, 33(3), 152-163.
• Bilgin, N. (2014). Sosyal bilimlerde içerik analizi: Teknikler ve örnek çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Bowman, T. (2020). Poetry, playlists and perspectives: Prompts for grieving a grandson’s death. Journal of Poetry Therapy, 33(2), 61-72.
• Brody, L. R. (1999). Gender, emotion, and the family. Cambridge MA: Harvard University Press.
• Bruneau, L. & Pehrsson, D-E. (2017). Read two books and call me next week: Maximizing the book selection process in therapeutic reading. Journal of Poetry Therapy, 30(4), 248-261.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
• Chamberlain, D. (2019). The experience of older adults who participate in a bibliotherapy/poetry group in an older adult inpatient mental health assessment and treatment ward. Journal of Poetry Therapy, 32(4), 223-239.
• Chavis, G. G. (1986). The use of poetry for clients dealing with family issues. The Arts in Psychotherapy, 13, 121-128.
• Creswell, J. W. (2016). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Güney Hacıömeroğlu, Çev.) Ankara: Eğiten Kitap.
• Cüceloğlu, D. (1974). Duygusal anlam ölçülerinde ölçek basamaklarının eşitliği sorunu. Psikoloji Çalışmaları, 11, 89-96.
• Czernianin, W., Czernianin H., & Chatzipentidis, K. (2019). Bibliotherapy: A review and perspective from Poland. Journal of Poetry Therapy, 32(2), 78-94.
• Çıplak, E. (2015). Grupla psikolojik danışmada şiir kullanımı: Deneysel bir araştırma (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Çıplak, E. (2018a). Ataol Behramoğlu’nun “Yaşadıklarımdan Öğrendiğim Bir Şey Var” başlıklı şiirinin psikolojik danışmada kullanılabilirliği. D. Abik (Ed.), 2. Uluslararası Multidisipliner Kongresi Bildiri Tam Metinleri Kitabı: Filoloji ve Edebiyat (256-276). Adana: Çukurova Üniversitesi.
• Çıplak, E. (2018b). Edip Cansever’in “Ben Bu Kadar Değilim” başlıklı şiirinin psikolojik danışmada kullanılabilirliği (C. Şahin, Ed.). 20. Uluslarası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Tam Metin Kitabı (478-488). Samsun: Canik Belediyesi.
• Çıplak, E. (2018c). Gülten Akın’ın “Kestim Kara Saçlarımı” başlıklı şiirinin psikolojik danışmada kullanılabilirliği (S. M. Özbiçer, Ed.). Bilge Kağan 1. Uluslarası Bilim Kongresi Bildiri Tam Metinler Kitabı (224-235). Amsterdam: Schiphol Airport.
• Çıplak, E. (2018d). Cemal Süreya’nın “Sizin Hiç Babanız Öldü mü” şiirinin psikolojik danışmada kullanılabilirliğinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim ve Dil Dergisi, 2, 1-10.
• Çıplak, E. (2020). Ahmet Telli’nin “Aşk Bitti” şiirinin psikolojik danışmada kullanılabilirliğinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim ve Dil Dergisi, 1, 1-7.
• Dubrasky, D., Sorensen, S., Donovan, A., & Corser, G. (2018). “Discovering inner strengths”: A co-facilitative poetry therapy curriculum for groups. Journal of Poetry Therapy, 32(1). 1-10.
• Ekman, P. (1999). “Basic emotions”. in Handbook of cognition and emotion. (ed. T. Dalgleish & M. J. Power). John Wiley & Sons, Ltd: San Fransisco, CA, USA.
• Furman, R., Downey, E. P., Jackson, L. R., & Bender K. (2002). Poetry therapy as a tool for strengths-based practice. Advances in Social Work, 3(2), 146-157.
• Gabriel, P., Lee, J., & Taylor, R. (2018). Evidence-based poetry: Using poetic representation of phenomenological research to create an educational tool for enhancing empathy in medical trainees in the management of depression. Journal of Poetry Therapy, 31(2), 75-86.
• Glavin, C. E. Y. & Montgomery, P. (2017). Creative bibliotherapyfor post-traumatic stress disorder (PTSD): A systematic review. Journal of Poetry Therapy, 30(2), 95-107.
• Goleman, D. (1998). Duygusal zekâ (B. Seçkin Yüksel, Çev.). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Healey, J., Hopkins, C., McClimens, A., & Peplow, D. (2017). The potential therapeutic benefits of reading poetry to nursing home residents: The road less travelled? Journal of Poetry Therapy, 30(3), 153-165.
• Haberlin, S. (2017). The butterfly whisperer: Representing a gifted students’ connection with nature through poetic inquiry. Journal of Poetry Therapy, 30(4), 209-217.
• İşmen Gazioğlu, A. E. (2004). Duygusal zeka ve aile işlevleri arasındaki ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensitüsü Dergisi, 7, 55-75.
• Jahanpour, F., Armoon, B., Mozafari, N., Motamed, N., Poor, D. I., & Mirzaee, M. S. (2019). The comparison of the effect of poetry therapy on anxiety and post-traumatic stress disorders in patients with myocardial infarction. Journal of Poetry Therapy, 32(4), 214-222.
• Johnson, A. (2017). Brief focused therapy in the medical hospital. Journal of Poetry Therapy, 30(1). 53-60.
• Kubiak, J. (2020). Poetry pedagogy and university students with intellectual disabilities. Journal of Poetry Therapy, 33(3), 137-151.
• Leedy, J. J. (1969). Principles of poetry therapy. In Poetry Therapy (J. J. Leedy, Ed.) (pp. 67-74). Philadelphia & Toronto: J. B. Lipprincott.
• Luber, R. F. (1976). Evaluation of poetic mood with the semantic differantial. Psychological Report, 39, 499-502.
• Luber, R. F. (1978). Assessment of mood change as a function of poetry therapy. Art Psychotherapy, 5, 211-215.
• Lucas, C. V., Teixeira, D., Soares, L., & Oliveira, F. (2019). Bibliotherapy as a hope-building tool in educational settings. Journal of Poetry Therapy, 32(4), 199-213.
• Marks, D. R., Seltzer, J., Beck, J. P., & Lerner, J. B. (2018). Lectio for living: An exploration on mindful listening to poetic texts. Journal of Poetry Therapy, 31(2), 87-106.
• Matalon, E. (2020). An analysis of the concept of poetry through a theoretical scheme. Journal of Poetry Therapy, 33(2). 73-82.
• Mazza, N. (2014). Şiir terapi (Ersun Çıplak, Çev.). İstanbul: OkuyanUs Yayınları.
• Miguel de Cervantes Saavedra. (2003). Don Quijote (R. Hakmen, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Nâzım Hikmet. (2017). Yatar Bursa Kalesinde. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Pettersson, C. (2018). Psychological well-being, improved self-confidence, and social capacity: Bibliotherapy from a user perspective. Journal of Poetry Therapy, 31(2), 124-134.
• Rajabi, S., Khosravi, A. R., & Khodabakhshi, M. (2018). Investigating the effect of creative storytelling on enhanced creativity of preschool students in Iran. Journal of Poetry Therapy, 31(4), 244-255.
• Rajaei, F., Atadokht, A., Hajloo, N., & Basharpour, S. (2016). Effectiveness of group poetry therapy on emotional expression in patients with schizophrenia. ASEAN Journal of Psychiatry, 17(2).
• Reiter, S. (2017). “Abracadabra!” The magic of poetic healing. Journal of Poetry Therapy, 30(4), 241-247.
• Rolfs, A. M., & Supper, S. I. (1988). Guiding the unconscious: The process of poem seelection for poetry therapy groups. The Arts in Psychotherapy, 15, 119-126.
• Rossiter, C., Brown, R. & Gladding, S. T. (1990). A new criterion for selecting poems for use in poetry therapy. Journal of Poetry Therapy. 4(1), 5-11.
• Tunay Akan, Ş. & Barışkın, E. (2017). Kültür ve cinsiyet bağlamında Berkeley Duygu İfadesi Ölçeği’nin geçerlilik ve güvenirlik ölçütleri. Türk Psikiyatri Dergisi, 28(1), 43-50.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yücel, T. (2012). Eleştiri Kuramları. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.