A STUDY ON THE IDEAL TEACHER PERCEPTIONS OF SCHOOL ADMINISTRATORS WORKING IN FORMAL EDUCATION INSTITUTIONS AFFILIATED TO THE MINISTRY OF NATIONAL EDUCATION

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 779 - 791, 21.12.2023

Mesut Gün , İlhami Kaya

https://doi.org/10.32321/cutad.1359204

Öz

The roles of teachers, who are the guides and guides of educational activities and who are accepted as the most dominant model in the world of the individual after parents, have changed from past to present. In terms of its good features, concepts such as "good teacher, successful teacher, ideal teacher" can be used for teachers. As a matter of fact, when the literature is examined, it can be seen that these concepts are frequently discussed by researchers. The characteristics that an ideal teacher should have been a constant subject of debate among researchers. In the study, it was tried to evaluate the opinions of school administrators working in formal education institutions affiliated to the Ministry of National Education about the ideal teacher. The aim of this research is to determine the perceptions of "Ideal Teacher" of school administrators working in formal education institutions affiliated to the Ministry of National Education based on the question "Who is the ideal teacher?". In this study, the interview method was used and a semi-structured interview form consisting of 6 questions and finalized with expert opinions was applied to the participants during the interview. The sample of the study consists of 22 school administrators working from formal education institutions affiliated to the Ministry of National Education. The data obtained from the participants were evaluated by content analysis method. At the end of the research, among the features that school administrators think should be found in today's teachers, the concepts of "love, diligence" come to the forefront; that similar definitions of the concept of the ideal teacher have been developed by school administrators; Among the professional characteristics that the ideal teacher should have, the concepts of "openness to development" and among the personal characteristics "honesty, responsibility" come to the forefront; Among the characteristics that should not be found in the ideal teacher, it was concluded that the characteristics of "arrogance, selfishness, being traditional" were expressed more and that the majority of the school administrators participating in the research encountered teachers who fit the perceptions of ideal teachers throughout their professional lives. Various suggestions developed as a result of the research were made.

Anahtar Kelimeler

Ministry of National Education, Formal Education Institutions, School Administrators, Teacher Perception

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINA BAĞLI ÖRGÜN EĞİTİM KURUMLARINDA GÖREV YAPAN OKUL YÖNETİCİLERİNİN İDEAL ÖĞRETMEN ALGILARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Öz

Eğitim faaliyetlerini yönlendiren, eğitimin üç önemli ayağında biri olan ve öğrencilerin hayatında anne-babadan sonraki en etkili modele dönüşen öğretmenlerin rolleri zaman içinde evrim geçirmiştir. Özellikle günümüzde öğretmenlerin sahip olması gereken özelliklerin daha da arttığı söylenebilir. Teknoloji çağının ortaya çıkardığı kaçınılmaz değişimden öğretmenlik mesleği de büyük ölçüde etkilenmiştir. Günümüz öğretmenleri geçmişe nazaran daha donanımlı olmak zorundadır. Kendini geliştirmeyen, yenilemeyen öğretmenlerin çağın gerisinde kalacağı ve beklentilere cevap veremeyeceği yerinde bir tespit olacaktır. İyi öğretmenleri tanımlamak için "iyi öğretmen," "başarılı öğretmen" ve "ideal öğretmen" gibi kavramlar alanyazında sıklıkla kullanılır. Ancak, ideal bir öğretmenin sahip olması gereken nitelikler konusunda araştırmacılar arasında sürekli bir tartışma vardır. Bu nitelikler birçok çalışmada benzerlik gösterse de farklı niteliklerin de ön plana çıktığı görülebilir. Bu çalışma, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda görev yapan okul yöneticilerinin ideal öğretmen algılarını, ideal bir öğretmenin mesleki ve kişisel özelliklerinin neler olduğu konusundaki görüşlerini, ideal bir öğretmende bulunması ve bulunmaması gerektiğini düşündükleri özellikleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Görüşme yöntemi kullanılarak yapılan araştırmada, katılımcılara uzman görüşleri ile şekillendirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla 6 soru yöneltilmiştir. Araştırmanın örneklemini oluşturan 22 okul yöneticisinden elde edilen veriler içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, okul yöneticileri ideal bir öğretmende "yeniliğe açıklık, kendini geliştirme, özverili olma, empati yapabilme, sabırlı olma, disiplinli olma, merhametli olma” gibi özelliklerin bulunması gerektiğini düşündükleri belirlenmiştir. Okul yöneticileri tarafınfan İdeal öğretmene yönelik 20 farklı tanımın geliştirildiği tespit edilmiştir. Ayrıca, ideal öğretmenin "mesleki yeterlilik, gelişime açıklık, iletişim becerisi" gibi mesleki becerilere sahip olması gerektiği ve “yenilikçi olma, insan sevgisi, güleryüz, empati yapabilme, vicdanlı olma, sorumluluk sahibi olma, dürüstlük” gibi kişisel özelliklere sahip olması gerektiği sonuçları elde edilmiştir. Öte yandan, "bağnazlık, önyargı, geleneksellil, bencillik, boşvermişlik, kibir, mesleğini sevmeme, tembellik” gibi özelliklerin ideal öğretmende bulunmaması gereken nitelikler olarak görüldüğü sonucuna ulaşılmıştır. Bu araştırmaya katılan okul yöneticilerinin çoğunluğu, meslek hayatları boyunca ideal öğretmen algılarına uyan öğretmenlerle karşılaştıklarını belirtmişlerdir. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak çeşitli öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Milli Eğitim Bakanlığı, Örgün Öğretim Kurumları, Okul Yöneticileri, Öğretmen Algısı

Kaynakça

• Arıcı, B. (2021). Türkçe öğretmeni adaylarına göre ideal öğretmen (Muş Alparslan Üniversitesi örneği). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 22, 678-690.
• Çalışkan, M. Işık, A. N. ve Saygın, Y. (2013). Öğretmen Adaylarının İdeal Öğretmen Algıları. İlköğretim Online, 12(2) , 575-584 .
• Çelikten, M. Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 207-237.
• Çetin, Ş. (2001). İdeal Öğretmen Üzerine Bir Araştırma. Millî Eğitim Dergisi, 149.
• Lamm, T. (2000). In the ideological whirlpool: Education in the twentieth century. Jerusalem: Magness.
• Gültekin, M. (2015). İlköğretim öğrencilerinin ideal öğretmen algısı, Electronic Turkish Studies, 10(11), 725-756.
• Kadıoğlu-Ateş, H. ve Kadıoğlu, S. (2018). Identifying the qualities of an ideal teacher in line with the opinions of teacher candidates, European Journal of Educational Research, 7(1), 103-111.
• Kara, M. (2020). Pedagojik Formasyon Programı Öğrencilerinin Öğretmen ve İdeal Öğretmen Algıları: Bir Metafor Çalışması. Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 11(21), 112-132.
• Mızrak Karcı, M. (2016). Öğrenci gözüyle ideal öğretmenin özellikleri: Gazi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi örneği. Millî Eğitim Dergisi, 209, 80-101.
• Özabacı, YDDN ve Acat, DDMB (2005). Öğretmen Adaylarının Kendi Özellikleri İle İdeal Öğretmen Özelliklerine Dönük Algılamalarının Karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 42(42), 211-236.
• Resmi Gazete (1973). Millî Eğitim Temel Kanunu. Sayı 14574, Cilt 12, Tertip 5, 2.
• Taymaz, H. (2009). Okul yönetimi (9. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Telli, S., Brok P. D. ve Çakıroğlu J. (2008). Öğretmen ve öğrencilerin ideal öğretmen hakkındaki görüşleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, Cilt 33, Sayı 149, 118-129.
• Üstüner, M., Abdurrezzak, S. ve Yıldızbaş, Y. D. (2021). Öğretmenlerin ideal öğretmen özelliklerine ilişkin görüşleri. Millî Eğitim Dergisi, 50(229), 567-585.