Tavukçulukta Davranış-Refah İlişkisi ve Hayvan Refahı Uygulamaları

Yıl 2017, Cilt: 32 Sayı: 2, 69 - 76, 29.12.2017

Emine Uruk Fatma Yenilmez

Öz

Hayvan refahı, hayvanın yaşamsal fonksiyonlarını oluşturan
davranış, yetiştirme, sağlık, hastalık ve sürü yönetimi gibi objektif ve
subjektif ölçütlerin bir bileşkesi olup, hayvanın doğal davranışlarının
tamamını gösterebilmelerine imkân verecek şartların sağlanması olarak
tanımlanmaktadır. Hayvanlar, optimal olmayan çevre şartlarında anormal
davranışlar sergilediğinden, refahın bir göstergesi olarak davranışlar
kullanılabilmektedir.

Modern tavuk yetiştirme
teknikleri,  üretimi artırmakla birlikte hayvanların doğal davranışlarına
getirdiği kısıtlamalar nedeniyle hayvanlar üzerinde olumsuz etkilere neden
olmaktadır. Diğer taraftan yetersiz çevre koşulları, kötü bakım ve idare,
dengesiz besleme, hastalık, taşıma ve üreme ile ilgili yapılan çeşitli
uygulamalar sonucunda ortaya çıkan anormal davranışlar, hayvanlarda refahı olumsuz
etkileyerek ürün miktarı ve kalitesinde kayıplara neden olmaktadır. Bütün bu
olumsuzlukları önlemek amacıyla; ülkemizde 2004 yılında Hayvanları Koruma
Kanunu yayınlanmıştır. Böylece; bir taraftan refah düzeyi yüksek hayvanlar
yetiştirilirken, diğer taraftan verimde miktar ve kalite artmış, aynı zamanda gıda
güvenliği sağlanarak ekonomiye katkı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Refah, davranış, gıda güvenliği, kalite

Kaynakça

• Albright J., L. 1983. Status of animal welfare awareness of producers and direction of animal welfare research in the future. J. Dairy. Sci. 66: 2208-2220.
• Anonim (2017a). Hayvanlarda Davranış. http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/14/05/132943/dosyalar/2013_01/22023347_hayvanlardadavran.pdf. (Erişim Tarihi; 24.08.2017).
• Anonim (2017b). Animal Welfare (Layer Hens) Code of Welfare 2012. http://www.biosecurity.govt.nz/files/regs/animal-welfare/2012-layer-hens-code-web.pdf. (Erişim Tarihi; 20.08.2017).
• Anonim (2017c). http://woolshed1.blogspot. com.tr/2008/11/animal-behaviour-and-welfare_7532. html. (Erişim Tarihi; 25.08.2017).
• Anonim (2017d). https://www.tbmm.gov.tr. (Erişim Tarihi; 14.08.2017).
• Anonim, (2017e). http://www.zmo.org.tr/ mevzuat/ mevzuat_detay.php?kod=55. (Erişim Tarihi; 14.08.2017).
• Anonim (2017f). http://www.dohayko.org/ kanun- ymelik-hukuk-mevzuat-29/264-ev-ve-sayvanlarnetmeli.html. (Erişim Tarihi; 17.08.2017).
• Anonim (2017g). http://www.resmigazete. gov.tr. (Erişim Tarihi; 22.08.2017).
• Anonim (2017h). http://www.esk.gov.tr/ upload/Node/10475/files/Kesim_Yonetmeligi.pdf. (Erişim Tarihi; 24.08.2017).
• Antalyalı A. (2007). Avrupa Birliği ve Türkiye’de Hayvan Refahı Uygulamaları. AB Uzmanlık Tezi. ANKARA.
• Broom D., M. (1991). Animal welfare: concepts and measurement. J. Anim. Sci. 69:4167-4175.
• Dalton C. (2014). http://www. lifestyleblock. co.nz/lifestyle-file/livestock-a-pets/ poultry/ item/890-social-behaviour-in-poultry.html. (Erişim Tarihi; 05.08.2017).
• Dawkins M., S. (1980). Animal Suffering: The science of animal walfare. Chapman and Hall, London. UK.
• Dawkins M., S (2003). Behaviour as a tool in the assessment of animal welfare. Zoology. 106:383-387.
• Duncan I., J., H., Poole T., B. (1990). Promoting the welfare of farm and captive animals, In Managing the behaviour of animals, Edited by P. Monaghan and D. Wood-Gush, Chapman and Hall, Cambridge, UK.
• Duncan I., J., H ve Fraser D. (1997). Understanding animal welfare. ın: Animal welfare. Eds. Michael C. Appleby ve Barry O. Hughes. University Press, Cambridge-UK. Pp;19-31.
• Fidan E., D. (2012). Türkiye’de çiftlik hayvanları ile ilgili refah uygulamaları. Animal Health, Prod. and Hyg. 1:39– 46.
• Fraser A., F. Broom D., M. (1997). Farm animal behaviour and welfare, 2nd ed. London: CAB International Co., pp;1-30.
• Shields S., Duncan J., H. (2009). A comparison of the welfare of hens in battery cages and alternative systems. Washington: The Humane Society of the United States. http://www.fao.org/ fileadmin/user_upload/animalwelfare/HSUS--A%20Comparison%20of%20the %20Welfare%20of%20Hens%20in%20Battery%20Cages%20ad%20Alternative%20Systems.pdf. (Erişim Tarihi; 07.09.2017).