Investigation of the Relationship Between the Career Management Competencies and Leadership Styles of School Principals According to The Teachers of The Turkish Republic of Northern Cyprus

Yıl 2024, Sayı: 14, 41 - 57, 30.06.2024

Zehra Erkan Yasemin Kaya Ayşe Nurçin Nur Soylu

Öz

The aim of this study is to examine and determine the relationship between the career management competencies and leadership models of administrators working in public secondary schools affiliated with the Ministry of National Education in TRNC. In this research, which was based on the relational screening model, data was collected with two different scales. In this context, the School Administrators Leadership Models Scale and Career Management Competence scales were used. The research is important in terms of examining the relationship between career management and leadership models in schools in TRNC. As a matter of fact, the approach of school administrators to teachers, allowing or encouraging teachers to improve themselves in the field they need, and the leadership models that school principals use when making administrative decisions or managing are also important. The study population in the research consists of educators working in educational institutions affiliated with the Ministry of National Education for the 2023-2024 academic year in all districts of the Turkish Republic of Northern Cyprus. Taking into account the 0.5 margin of error due to the review sample, it was aimed to reach a minimum of 345 teachers out of 2900 teachers working in secondary education. In this context, a total of 357 people who had an associate degree, bachelor's degree, master's degree and doctorate degree from the Teacher's Academy participated in the research as a sample. The research is a quantitative research. Data was collected via Google Form. In the analysis of the data, correlation analysis shows that there is a weak positive relationship between the variables of the Career Management Competencies scale and the School Administrators Leadership Models scale, as a result of the statistical data. These data show that the relationship between them is significant. This work; Originality in the TRNC Context, Examining Career Management and Leadership Models Together, Perception of Educational Managers, Change and Continuity Perspective, Filling the Gap in the Literature: This type of study, especially on career management and leadership models in the TRNC context, fills the gap in the existing literature and provides researchers, educators and decision makers. Can offer new perspectives. These elements emphasize the originality of the study and its contributions to the literature.

Anahtar Kelimeler

Career, Career Management, Leadership, Leadership Model, Administrator, School, Teacher.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Öğretmenlerine Göre Okul Müdürlerinin Kariyer Yönetimi Yetkinlikleri ile Önderlik Modelleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın hedefi KKTC’de Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim kamu okullarında görev yapan yöneticilerin kariyer yönetimi yetkinlikleri ile önderlik modelleri arasındaki ilişkiyi inceleyip, belirlemektir. İlişkisel tarama modeli baz alınarak yapılan bu araştırmada iki farklı ölçekle veri toplama yoluna gidilmiştir. Bu bağlamda Okul Yöneticileri Önderlik Modelleri Ölçeği ve Kariyer Yönetim Yeterliliği ölçeklerinden yararlanılmıştır. Araştırma KKTC’de okullarda kariyer yönetimi ve önderlik modelleri arasındaki ilişkinin incelenmesi bakımından önem arz etmektedir. Nitekim okul idarecilerinin öğretmene yaklaşımı, öğretmenin kendini ihtiyaç duyduğu alanda geliştirmesine imkân sağlaması veya onları teşvik etmesi, yine okul müdürlerinin idari kararlar alırken veya yönetirken hangi önderlik modellerini baz alarak hareket ettiği de önemlidir. Araştırmada çalışma evrenini Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin tüm ilçelerinde bulunan 2023-2024 Eğitim Öğretim dönemi Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarında çalışan eğitimciler oluşturmaktadır. İnceleme örneklemine bağlı 0.5 hata payı dikkate alınarak ortaöğretimde görevli 2900 öğretmen içerisinden minimum 345 öğretmene ulaşılması hedeflenmiştir. Bu bağlamda içerisinde Öğretmen Akademisi, ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora yapmış olan toplam 357 kişi örneklem olarak araştırmaya katılmıştır. Araştırma nicel bir araştırmadır. Veriler Google Form üzerinden toplanmıştır. Verilerin analizinde korelasyon analizi, Kariyer Yönetim Yeterlilikleri Ölçeği ve Okul İdarecileri Önderlik Modelleri ölçeği değişkenleri arasında istatistiksel veriler sonucunda zayıf yönlü bir pozitif ilişkinin olduğu görülmektedir. Bu veriler aralarındaki ilişkinin anlamlı olduğunu göstermektedir. Bu çalışma; KKTC kontekstindeki özgünlük, kariyer yönetimi ve önderlik modellerinin birlikte incelenmesi, eğitim yöneticilerinin algılanması, değişim ve süreklilik perspektifi, literatürdeki boşluğun doldurulması: Özellikle KKTC bağlamında kariyer yönetimi ve önderlik modelleri üzerine yapılan bu tür bir çalışma, mevcut literatürdeki boşluğu doldurarak araştırmacılara, eğitimcilere ve karar vericilere yeni perspektifler sunabilir. Bu unsurlar, çalışmanın özgünlüğünü ve literatüre sağladığı katkıları vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kariyer, Kariyer Yönetimi, Liderlik, Liderlik Modeli, İdareci, Okul, Öğretmen

Etik Beyan

Kıbrıs Sağlık ve Toplum Bilimleri Üniversitesi'nin 08.12.2023 tarih ve KSTU/2023/265 sayı numarası ile etik izin alınmıştır.

Kaynakça

• Akar Elekoğlu, A. (2022). Ortaokul Öğretmenlerinin 21.yy. Becerileri İle Bireysel Kariyer Yönetimi Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak.
• Bauman, Z. (2020). Eğitim Üzerine, Çeviren: Akın Emre Pilgir, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Başaran, İ. E., (1993). Türkiye Eğitim Sistemi. Kadıoğlu Matbaası, Ankara.
• Bayraktaroğlu, S. (2006). İnsan Kaynakları Yönetimi, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Bakioğlu, A. ve İnandı, Y. (2001). Öğretmenin Kariyer Gelişiminde Müdürün Görevleri, Kuram ve Uygulamada Eğitimi Yönetimi, (28), 513-529.
• Bursalıoğlu, Ziya. (2002). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış, (12.Baskı), Ankara: Pegem A Yayıncılık. Cochran, W.G. (1977). Sampling Techniques (3rd ed.). John Wiley & Sons.
• Duru, H., Bayraktar, M. ve Gültekin, F. (2020). Öğretmen Adaylarının Kariyer Kararlarının Algılanan Kariyer Engelleri ve Kariyer Geleceği Açısından İncelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 28 (2), 613-629.
• Hıdıroğlu, A. (2018). Okul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan liderlik stilleri ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Işık, M. ve Bahat, İ. (2019). Farklı Kariyer Evrelerindeki Öğretmenlerin Sürekli Öğrenen Okul Oluşturmaya İlişkin Zihni Modelleri, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2),555-580.
• İnandı, Y. ve Gılıç, F. (2020). Öğretmenlerin Kariyer Engelleri Ölçeğinin Geliştirilmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 15-31.
• İnandı, Y. ve Bakioğlu, A. (2001). Öğretmenin Kariyer Gelişiminde Müdürün Görevleri, Kuram ve Uygulamada Eğitimi Yönetimi, Dergipark (28), 513-529.
• Karaköse, T. ve Kocabaş, İ. (2006). Özel ve Devlet Okullarında Öğretmenlerin Beklentilerinin İş Doyumu ve Motivasyon Üzerine Etkileri. Eğitimde Kuram ve Uygulama. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yayınları, s. 66-75. Karataş, İ.H. (2019). Okul Yöneticiliğinin Açmazları, Yörünge, yıl: 2, sayı:16, 90-93.
• Karakuş, S. (2016). Öğretmenlerin Bireysel Kariyer Yönetimi Gerçekleştirme Düzeyleri ile Okul Müdürlerinin Öğretmenleri Motive Etme Yaklaşımları Arasındaki İlişki, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
• Küçükçayır, G.A. ve Cemaloğlu, N. (2017). Türkiye’de Geçmişten Günümüze Özel Okullar Ve Uygulanan Politikalar Üzerine Bir Araştırma, 12. Uluslararası Eğitim Yönetimi Kongresi, 11-13 Mayıs, Başkent Üniversitesi, Ankara.
• Liao, W. (2019). Weekday rural teachers, weekend urban spouses and parents: A Chinese case of how alternative hiring policy influences teachers’ career decisions, International Journal of Educational Development, 67, 53-63, https://doi.org/10.1016/j.ijedudev.2019.03.002 (02.05.2020).
• MYK, 2020. Kamera kayıt inceleme rehberi, https://www.myk.gov.tr/images/articles/editor/Sinav_ve_Belgelendirme/Gerekli_dokumanlar/kamera_kayit_inceleme_rehberi.pdf, 21.03.2021.
• Okçu, V. (2014). Öğretmenlerin Algılarına Göre Okul Yöneticilerinin Dönüşümsel ve İşlemsel Liderlik Stilleri ile Okuldaki Farklılıkları Yönetme Becerileri Arasındaki İlişki, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14 (6), 2147-2174.
• Yılmaz, S. (2017). Özel Öğretim Kurumlarında Kariyer Yönetimi ve Performans Değerlendirme Sisteminin Okul Yöneticileri ve Öğretmenlerin Başarılarına Yansıması, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.