Yerel Yönetimlerde Yapay Zekâ Araştırmalarının Ağ Analizi ile Değerlendirilmesi

Yıl 2025, Cilt: 34 Sayı: 2, 119 - 146, 23.04.2025

Güven Deniz , Duygu Aksu

Öz

Teknolojideki hızlı gelişmeler, işlem gücündeki artış ve verilerin muazzam ölçüde büyümesi, yapay zekayı 21. yüzyılın en etkili yeniliklerinden biri haline getirmiştir. Özellikle öğrenme kapasitesi ve veriyle uyum sağlama yeteneği sayesinde, yapay zekâ klasik bilişim teknolojilerinden ayrılarak, kamu hizmetlerinin sunumunda etkinliği ve verimliliği artırabilecek stratejik bir araç olarak öne çıkmaktadır. Yerel yönetimler düzeyinde yapay zekâ, vatandaş odaklı, hızlı ve kişiselleştirilmiş hizmetlerin geliştirilmesinde kritik bir rol üstlenmektedir. Bu teknoloji, kaynak sınırlamaları gibi yapısal zorluklarla karşılaşan yerel yönetimlerin sorunlarına yenilikçi çözümler sunmakta, hizmet süreçlerini maliyet ve hız açısından optimize etmektedir. Araştırma kapsamında, Web of Science Core Collection veri tabanında “Local Governments (Yerel Yönetimler)” ve “Artificial Intelligence (Yapay Zekâ)” anahtar kelimeleri kullanılarak bibliyometrik bir tarama gerçekleştirilmiştir. Tarama sonucunda 484 yayınlık bir veri seti oluşturulmuş, çalışmaların farklı disiplinlere yayıldığı ve yapay zekanın yerel yönetimlerdeki çeşitli uygulamalarını ele aldığı tespit edilmiştir. Veri seti, bibliyometrik analiz ve ağ görselleştirme yöntemleri kullanılarak VOSviewer yazılımı ile analiz edilmiştir. Bu analiz, araştırma eğilimlerini, tematik kümeleri ve bilimsel iş birliği ağlarını ortaya koymayı hedeflemiştir. Ayrıca, elde edilen bulgular, yapay zekanın yerel yönetimlerdeki kullanımlarına detaylı bir çerçeve sunmuş ve literatürdeki eksikliklere dikkat çekmiştir. Elde edilen sonuçlar, yapay zekanın yerel yönetimlerde uygulama alanlarını derinlemesine anlamak ve bu alanlardaki literatür eksikliklerini tespit etmek adına önemli bir katkı sağlamaktadır. Ayrıca, çalışma, bu dinamik alandaki gelecekteki araştırmalar için yeni potansiyel yönelimler ve fırsatlar sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yerel yönetimler , yapay zekâ , dijitalleşme , bibliyometrik analiz ve ağ analizi

Kaynakça

• Adam, M.; Wessel, M.; Benlian, A. AI-based chatbots in customer service and their effects on user compliance. Electron. Mark. 2020, doi:10.1007/s12525-020-00414-7.
• Akyol, İ. T., & Özkan, N. A. Ş. (2023). Yapay Zeka Uygulamalarının Yerel Hizmet Sunumuna Etkisi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 18(1), 120-134. https://doi.org/10.48145/gopsbad.1287364
• Alomari, E.; Katib, I.; Albeshri, A.; Mehmood, R. COVID-19: Detecting government pandemic measures and public concerns from Twitter Arabic data using distributed machine learning. Int. J. Environ. Res. Public Health 2021, 18, 282.
• Bright, J.; Ganesh, B.; Seidelin, C.; Vogl, T. Data Science for Local Government. 2019. Available online: https://smartcities.oii.ox.ac.uk/wp-content/uploads/sites/64/2019/04/Data-Science-for-Local Government.pdf (accessed on 11 January 2021).
• Buffat, A., (2015). Street-Level Bureaucracy and E-Government,. Public Management Review, 17(1), 149-161.
• Bulut, Y. ve Aslan, M. M. (2019), “Yerel Yönetimlerde Bilişim Teknolojilerinin ve Yapay Zekanın Kullanımı Akıllı Park Ankara Harikalar Diyarı Örneği”, I. Uluslararası İletişim ve Yönetim Bilimleri Kongresi, 761-776.
• Dıstor, C. B.; Khaltar, O.; Moon, M. J. (2021). Adoption of Artificial Intelligence (AI)in Local Governments: An Exploratory Study on the Attitudes and Perceptions of Officials in a Municipal Government in the Philippines, Journal of Public Affairs and DevelopmentVol. 8: 33-65.
• Fomin, V. V. (2020). The Shift from Traditional Computing Systems to Artificial Intelligence and the Implications for Bias. Smart Technologies and Fundamental Rights, 316–333. https://doi.org/10.1163/9789004437876_015
• Goodfellow, I., Bengio, Y., & Courville, A. (2016). Deep learning. MIT press.
• Henden, H. B., Henden, R. (2005). “Yerel Yönetimlerin Hizmet Sunumlarındaki Değişim ve e Belediyecilik”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (14): 48-66.
• ICMA Using Artificial Intelligence as a Tool for Your Local Government. 2019. Available online: https://icma.org/blog-posts/using-artificial-intelligence-tool-your-local-government (accessed on 9 January 2021).
• Kaypak, Ş. (2009), “Küreselleşme Sürecinde E-Dönüşüm ve Belediyelere Yansıması”, 7. Uluslararası Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiri Kitabı, Yalova, ss.215-234
• Kaypak, Ş., Yılmaz, V., & Bimay, M. (2017). Dijital Çağda Yerel Yönetimler. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(Kayfor 15 Özel Sayısı), 1798-1813.
• Luo, X.; Tong, S.; Fang, Z.; Qu, Z. Frontiers: Machines vs. humans: The impact of artificial intelligence chatbot disclosure on customer purchases. Mark. Sci. 2019, 38, 937–947.
• Misuraca, G., van Noordt, C., & Boukli, A. (2020). The use of AI in public services: Results from a preliminary mapping across the EU. Proceedings of the 13th International Conference on Theory and Practice of Electronic Governance, 90–99. https://doi.org/10.1145/3428502.3428513.
• Quddus, J. Innovation in Local Government. 2020. Available online: https://methods.co.uk/blog/innovation-in-local-government (accessed on 3 January 2021).
• Sezgin, S.; Kara, M. (2022), “Kent Yönetiminde Akıllı Teknolojiler ve Yapay Zeka”, Korkusuz, M., H., ve Kutluk, E. (Ed.), Siyaset, Kamu Yönetimi ve Uluslararası İlişkiler Bağlamında Yapay Zeka Tartışmaları (s. 83-100), Bursa: Ekin Kitabevi.
• Sousa, W. G. de, Melo, E. R. P. de, Bermejo, P. H. D. S., Farias, R. A. S., & Gomes, A. O. (2019). How and where is artificial intelligence in the public sector going? A literature review and research agenda. Government Information Quarterly, 36(4), 101392. https://doi.org/10.1016/j.giq.2019.07.004.
• Şahin, A (2007), “Türkiye’de E-Belediye Uygulamaları ve Konya Örneği”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.29, ss.161-189.
• Şen, E. (2023). Yerel Yönetimlerde Dijital Dönüşüm ve Akıllı Kent Uygulamaları: Çeşitli Tartışmalar, Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, Özel Sayı, 141-165.
• Ullah, Z.; Al-Turjman, F.; Mostarda, L.; Gagliardi, R. Applications of artificial intelligence and machine learning in smart cities. Comput. Commun. 2020, 154, 313–323.
• Varnalı, T. (2025). Türkiye'de E-Belediyecilik: Yerel Yönetimlerin Dijitalleşme Yolu ve Uygulama Analizi. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 11(1), 237-259.
• Wan, S. (2023). Artificial Intelligence (AI) Adoption in Canadian Local Governments: Opportunities, Challenges and Factors of Innovation, A thesis submitted to McGill University in fulfilment of the requirements for the degree of Master of Sciences, McGill University, Department of Geography, Montreal.
• Yigitcanlar, T., Li, R. Y. M., Beeramoole, P. B., & Paz, A. (2023). Artificial intelligence in local government services: Public perceptions from Australia and Hong Kong. Government Information Quarterly, 40(3), 101833.
• Yigitcanlar, T.; Corchado, J.M.; Mehmood, R.; Li, R.Y.M.; Mossberger, K.; Desouza, K. (2021). Responsible Urban Innovation with Local Government Artificial Intelligence (AI): A Conceptual Framework and Research Agenda. J. Open Innov. Technol. Mark. Complex, 7, 71. https://doi.org/10.3390/joitmc7010071
• Yiğitcanlar, T.; Kevin, C. D.; Luke, B.; Farnoosh, R. (2020), “Contributions and Risks of Artifical Intelligence (AI) in Building Smarter Cities: Insights From A Sysematic Review of The Literature”, Energies, 13:06, 1473, doi:10.3390/en13061473,