Ismail Sadik Kemal (d. 1310/1892) as a Muhaddith in Asâr-i Kemâl

Yıl 2015, Cilt: 18 Sayı: 46 (15-06-2015), 45 - 65, 15.06.2015

Bekir Tatlı

https://doi.org/10.15745/da.87591

Cited By: 3

Öz

In our study, we have examined Ismail Sadik Kemal (one of the Ottoman Islamic scholars (d. 1310/1892) in the last period) as a muhaddith in the frame of 1011 hadiths in his Asâr-i Kemâl. In this book that is decorated with very respectful expressions for the Last Prophet Muhammad (pbuh.) from start to finish, the author has translated the hadiths were compiled from various Hadith sources into Ottoman Turkish in the form of poetry and generally in an understood stylistic and has contented sometimes with brief descriptions. Companion narrators of about 86% in 1011 hadiths in the book are not registered. This is a very high rate. And 136 rawis of narrative from the 44 different Companions in the remaining 14% of the parts are registered. It is interesting to note that the Companions of the hadiths are from the mukthirun (seven/eight companions of the Prophet who narrated more than one thousand hadiths) like Abu Hurayra, Anas b. Malik, Abdullah b. Umar, Aisha, Jabir b. Abdullah, Abu Said al-Khudri, Abdullah b. Mas’ud and Abdullah b. Abbas. The author stated that he has not write the isnads of the hadiths to not to be so long. As we have seen, although the hadiths compiled from the sahih/authentic hadith sources and easily applied are the majority, there are also quite questionable narratives in the hadiths. The author has not felt a necessity to make an assessment about them. According to us, the existence of too many hadiths such as 1000 number in the book made it difficult for both the reading and benefit of them

Anahtar Kelimeler

Ismail Sadik Kemal, Âsâr-i Kemâl, forty hadiths, hadith, Sunnah, Ottoman Turkish, sahaba (Companions), Zawiya of Dugumlu Baba

İsmail Sâdık Kemal’in Âsâr-I Kemâl’deki Hadisçiliği

Öz

Bu çalışmamızda son dönem Osmanlı İslâm âlimlerinden İsmail Sâdık Kemal’e (ö. 1310/1892) ait Âsâr-ı Kemâl adlı eserde yer alan 1011 hadis çerçevesinde müellifin hadisçiliğini inceledik. Baştan sona Rasûlullah’a (s.a.) karşı oldukça saygı dolu ifadelerle bezenmiş bu eserinde yazar, çeşitli hadis kaynaklarından derlediği hadisleri Osmanlı Türkçesi ile manzum bir şekilde ve genellikle anlaşılır bir üslûpta tercüme etmiş, zaman zaman da kısa açıklamalar yapmakla yetinmiştir. Esere alınan 1011 hadisten yaklaşık % 86’sının sahâbî ravileri kaydedilmemiştir. Bu hayli yüksek bir orandır. Geriye kalan % 14’lük kısımda ise 44 farklı sahâbîden gelen 136 rivâyetin râvîleri verilmiştir. Kendilerinden en çok hadis nakledilen sahâbîlerin çoğunluğunun Ebû Hüreyre, Enes b. Mâlik, Abdullah b. Ömer, Hz. Âişe, Câbir b. Abdillah, Ebû Sa’îd el-Hudrî, Abdullah b. Mes’ûd ve Abdullah b. Abbas gibi “müksirûn”dan olması dikkat çekicidir. Yazar eseri daha fazla uzatmamak için senedleri vermediğini dile getirmiştir. Görebildiğimiz kadarıyla rivâyetler arasında sahih kaynaklardan derlenmiş ve kolaylıkla amel edilebilir hadisler çoğunlukta olmakla birlikte durumu oldukça şüpheli haberler de vardır. Bunlar hakkında yazar herhangi bir değerlendirme yapma ihtiyacı hissetmemiştir. Bize göre esere alınan hadis sayısının 1011 gibi oldukça kabarık bir rakam olması, hem okumayı hem de onlardan istifadeyi zorlaştırmıştır

Anahtar Kelimeler

İsmail Sâdık Kemal, Âsâr-ı Kemâl, kırk hadis, hadis, sünnet, Osmanlı Türkçesi, sahâbe/sahâbî, Düğümlü Baba Zaviyesi

Kaynakça

• • Aclûnî, İsmail b. Muhammed el-Cerrâhî (ö. 1162/1749), Keşfu’l-hafâ ve müzîlu’l- ilbâs amme’ş-tehera mine’l-ehâdîs alâ elsineti’n-nâs, I-II, Beyrut 1405.
• • Ahmed, Ebû Abdillah İbn Hanbel eş-Şeybânî (ö. 241/855), Müsned, I-VI, Mısır ts.
• • Aydınlı, Abdullah, “es-Sünen”, DİA, XXXVIII, 148, İstanbul 2010.
• • Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Huseyn (ö. 458/1066), Şuıabu’l-îmân, I-VIII, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1410.
• • ---------------, es-Sünenü’s-sağîr, tahric-ta’lik: Abdulmu’tî Emîn Kal’acî, I-IV, Câmiatu’d-Dirâsâti’l-İslâmiyye, Karaçi/Pakistan, ts.
• • Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâil (ö. 256/870), Sahîhu’l-Buhârî, I-VII, Beyrut 1410/1990.
• • Bursalı Mehmed Tâhir (ö. 1344/1925), Osmanlı Müellifleri, I-IV, hazırlayanlar: A. Fikri Yavuz, İsmail Özen, Meral Yayınevi, İstanbul 1972.
• • Dârakutnî, Ebû’l-Hasen Ali b. Ömer (ö. 385/995), Sünen, I-IV, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut 1386/1966.
• • Defter-i Kütüphane-i Düğümlü Baba, Dersaâdet 1310.
• • Ebû Avâne, Ya’kûb b. İshak el-İsferâînî (ö. 310/928), Müsned, I-V, Dâru’l- Ma’rife, Beyrut 1998.
• • Ebû Dâvûd, Süleyman b. el-Eş’as es-Sicistânî (ö. 275/888), Sünen, I-III, Beyrut 1409/1988.
• • Ebû Nu’aym, Ahmed b. Abdillah el-İsbehânî (ö. 430/1039), el-Müsnedü’l- müstahrec alâ Sahîhi’l-İmâm Müslim, I-IV, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1996.
• • ---------------, Hılyetu’l-evliyâ, I-X, Beyrut 1405.
• • Ferrâ el-Bağavî, Ebû Muhammed el-Huseyn b. Mes‘ûd (ö. 516/1122), Şerhu’s- sünne, I-XVI, thk. Züheyr eş-Şâvîş ve Şuayb el-Arnavut, Beyrut 1403/1983.
• • Hakîm et-Tirmizî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ali b. el-Hasen (ö. 295/908), Nevâdiru’l-usûl fî ehâdîsi’r-Rasûl, I-IV, Dâru’l-Cîl, Beyrut 1992.
• • Hatîb, Ebû Bekir Ahmed b. Ali el-Bağdâdî (ö. 463/1071), Târîhu Bağdâd, I-XIV, Beyrut, ts.
• • İbn Hacer, Ahmed b. Ali b. Hacer el-Askalânî (ö. 852/1448), Telhîsu’l-habîr, I-IV, Medîne 1384/1964.
• • İbnu’l-Mulakkin, Ömer b. Ali el-Ensârî (ö. 804/1402), Hulâsatu’l-Bedri’l-münîr, I-II, Riyâd 1410.
• • İsmail Paşa, Bağdatlı Babanzade İsmail b. Muhammed (ö. 1338/1920), Hediyyetü’l-ârifîn esmâü’l-müellifîn âsâru’l-musannifîn, I-II, Dâru İhyâi’t- Turâsi’l-Arabî, Beyrut (İstanbul 1951’in ofseti).
• • İsmail Sâdık Kemal b. Muhammed Vecîhî Paşa (ö. 1310/1892), Âsâr-ı Kemâl (Bin Ehâdîs ve Akâid Şerhi), İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsü Kütüphanesi, kayıt no: 3215.
• • Kudâî, Ebû Abdillah Muhammed b. Selâme b. Ca‘fer el-Kudâî (ö. 454/1062), Müsnedu’ş-Şihâb, I-II, Beyrut 1407/1986.
• • Mâlik, Ebû Abdillah Mâlik İbn Enes (ö. 179/795), Muvatta’, thk. Külâl Hasen Ali, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1432/2011.
• • Müslim, Ebû’l-Huseyn Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî en-Nîsâbûrî (ö. 261/875), Sahîhu Müslim, I-V, Beyrut ts.
• • Nevevî, Yahya b. Şeref (ö. 676/1277), Şerhu’l-Erbaıîn en-Neveviyye, thk. Abdul- lah b. İbrahim el-Ensârî, Menşûrâtü’l-Mektebeti’l-Asriyye, Beyrut ts.
• • Suyûtî, Ebû’l-Fadl Celâlüddîn Abdurrahman b. Ebî Bekr b. Muhammed eş-Şâfiî (ö. 911/1505), el-Câmiu’s-sağîr fî ehâdîsi’l-Beşîri’n-nezîr, Beyrut 1410/1990.
• • Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre (ö. 279/892), el-Câmiu’s-Sahîh (Sü- nen), I-V, Beyrut ts.
• • Yardım, Ali, Şihâbu’l-Ahbâr Tercümesi, Damla Yayınevi, İstanbul 1999.