Religion And Morals Lesson Teacher Candidates’ Attitudes On Value And Values Education

Yıl 2013, Cilt: 13 Sayı: 2, 205 - 228, 01.04.2013

Mücahit Arpacı

Öz

The aim of this study is to identify the meanings that are uttered to the concept of value by the religion and morals lesson teacher candidates, the order of values and also the ideas to bring in values via lessons. The universe of the study consists of teacher candidates in Religion and Morals Education Program. Sampling is done by the use of scale sampling method as one of the purposed sampling methodology. The respondents were the seniors of Religion and Morals Education Program in 2012-13 educational year. The survey utilizes a scanning model by the use of a semi-structured interview form which consists of a ranking part enabling the candidates to mention the top 5 values mentioned in the syllabi of Religion and Morals lesson from 4th to 8thgrade and some open ended questions embedded with the aim of acquiring the ideas of the candidates on values education. The data obtained is interpreted by the use of frequencies and tables in order to reflect the ideas of the teacher candidates. The results of the study are paraphrased under the titles of values ranking, the definition of values, the function of Religion and Morals lesson in values education and how to perform values education in Religion and Morals Lesson. Content analysis technique is used as one of the qualitative research method.

Anahtar Kelimeler

Values, Values Education, Religion and Morals teacher, Religion and Morals Lesson.

Din Kültürü VE Ahlak Bilgisi Öğretmeni Adaylarının Değer VE Değerler Eğitimine İlişkin Görüşleri

Öz

Bu çalışmanın amacı, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni adaylarının değer kavramına yükledikleri anlamlar, değer sıralamaları, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinde değerlerin kazandırılması ile ilgili görüşlerinin tespit edilmesidir. Araştırmanın katılımcılarını, 2012-2013 eğitim öğretim yılında Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Eğitimi Programında öğrenime devam eden 4. sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Araştırmada tarama modeli kapsamında, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinde değerler eğitimi hakkındaki görüşlerini belirlemek amacıyla İlköğretim (4-8.sını?ar) Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı’nda kazandırılması gereken değerler temel alınarak oluşturulan değerler listesi içinden öğretmen adaylarından kendilerine göre en önemli 5 değeri sıralayacakları bir soru ve açık uçlu sorulardan oluşan yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler, frekanslarla birlikte tablolar biçiminde sunularak öğretmen adaylarının görüşlerinden doğrudan alıntılar yapılarak yorumlanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, değer sıralamaları, değer kavramının tanımı, Değerler eğitiminde Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinin işlevi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinde değerler eğitiminin nasıl gerçekleştirileceği temaları altında yorumlanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde nitel araştırma tekniklerinden içerik analizi kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Değerler, Değerler eğitimi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi

Kaynakça

• ________, Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının İlköğretim II. Kademedeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının İlköğretim II. Kademedeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi . Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Akbaş, O. (2007). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının İlköğretim II. Kademedeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi. E. R. diğerleri içinde, Değerler ve Eğitimi Uluslar Arası Sempozyumu 26-28 Kasım 2004 (s. 673-696). İstanbul: DEM yayınları.
• Arpacı, M. (tarih yok). Velilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde Öğrencilere Kazandırılmasını İstediği Değerler: Diyarbakır Örneği. II. Uluslararası Değerler Eğitimi Sempozyumu. İstanbul: 2012.
• Ayşe Balcı, T. Y. (2010). İlköğretim öğretmenlerinin “değer” kavramına yükledikleri anlamlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 81-90.
• Bilgin, N. (1995). Sosyal Psikolojide Yöntem ve Pratik Çalışmalar. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Can, Ö. (2008). Dördüncü ve Besinci Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimi Uygulamalarına İlişkin Görüşleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Çağrı Öztürk Demirbaş, T. Ç. (2012). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Programdaki Değerlere İlişkin Algısal Farkındalıkları. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(8), 415-427.
• Çengelci, T. (2010). İlköğretim Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitiminin Gerçekleştirilmesine İlişkin Bir Durum Çalışması . Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Doğanay, A. (2006). Değerler Eğitimi. C. Ö. (Edt.) içinde, Sosyal Bilgiler Öğretimi (s. 225–256). Ankara: Pegem Akademi, Ankara 2006, s. .
• Elisabeth Arweck, E. N. (2003). Values Education: The Development and Classroom Use of an Educational Programme,” l, Cilt 30, Sayı 2, s. British Educational Research Journal, 30(2), 245-260.
• Güngör, E. (1995). Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalav. İstanbul: Ötüken Neşriyat. Güngör, E. (1996). Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak, . İstanbul : Ötüken Yayınevi.
• J., K. (1995). Felsefi Açıdan Eğitim ve Türkiye'de Eğitim. İstanbul, Kasım.
• Karakaya, T. (2007). Küreselleşme ve Avrupa Birliği Sürecinde Değerlere Kritik Bir Yaklaşım –Sorunlar ve Çözümler. S. K. R. Kaymakcan içinde, Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu (s. 203-214). İstanbul : DEM Yayınları,.
• Kılcan, B. ( 2009). İlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Yer Alan Değerler Öğretimine İlişkin Öğretmen Görüşleri (Kırşehir İli Örneği). Niğde: Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Türk Dil Kurumu, (2005). Türk Dil Kurumu Sözlüğü. Ankara : Akşam Sanat Okulu Matbaası.
• MEB. (2010). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4,5,6,7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB.
• Özensel, E. (2003). Sosyolojik Bir Olgu Olarak Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (3), s. 2, 217-239.
• Özgüven, İ. E. (1994). Psikolojik Testler. Ankara: Psikoloji Danışma Rehberlik ve eğitim Merkezi (PDREM) Yayınları.
• Rokeach, M. (1973). The Nature of Human Values. New York: Free Pres.
• Schwartz, S. H. (1992). “Universals in the Content Structure of Values: Theoritical Advences and Emprical Tests in 20 Countries. I. Zanna içinde, Advances in Experimental Social Psychology (25 b., s. 1-65). New York: Academic Pres.
• Sezgin Kızılçelik, Y. E. (1996). Açıklamalı Sosyoloji Terimler Sözlüğü,. İzmir: Saray Yayıncılık.
• Süleyman Yiğittir, A. Ö. (2011). Lise Tarih Öğretmenlerinin Değerler ve Değerler Eğitimi Konusundaki Görüşleri”, 13 (20). KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(20), 117-124.
• Tokdemir, M. A. (2007). Tarih Öğretmenlerinin Değerler Ve Değer Eğitimi Hakkındaki Görüşleri. Trabzon : Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Tokdemir, M. A. (2007). Tarih Öğretmenlerinin Değerler Ve Değer Eğitimi Hakkındaki Görüşleri. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Wiel Veugelers, P. V. (2010). “Values in Teaching. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 9(4), 377-389. 