The Fact Compensation With Counterpart In Islamic Law

Yıl 2006, Cilt: 6 Sayı: 4, 39 - 52, 01.08.2006

Nuri Kahveci

Öz

Damage is not wanted for anybody in law. However, damage has always been there as a social fact. Being a particular form of making up for damage, compensation falls under the rubric of private law. There are different forms of compensation in legal systems. In Islamic law, the party in the wrong should pay to the other. In this concept, the damaged property itself is considered. If its equivalent is available in market, its compensation is carried out by giving its equivalent. This is also important from the perspective of the objective of compensation

Anahtar Kelimeler

Pyhsical damage, material compensation, Islamic law, equivalent compensation

İslam Hukukunda Mislen Tazmin Olgusu

Öz

Hukukta kimsenin zarara uğraması arzu edilmez. Buna rağmen zarar toplumsal bir gerçeklik olarak her zaman vardır. Zararın giderimi olan tazminat özellikle özel hukuk alanına giren bir yaptırım türüdür. Hukuk sistemlerinde zararın giderilmesi için değişik tazminat şekilleri kabul edilmiştir. İslam hukukunda zararın niteliğine göre tazmin edilmesi ilkesi benimsenmiştir. Bu bağlamda zarar gören malın bizzat kendisi önemlidir. Şayet mal misli piyasada bulunabilen bir mal ise tazminat mislinin yerine getirilmesiyle ödenir. Bu durum tazminatın gayesi açısından da önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Maddi Zarar, Maddi Tazminat, İslam Hukuku, Milsen Tazmin

Kaynakça

• Abdusselam, Said, et-Ta’vîd an Dararı’n-Nefi fi’l-Kânûni’l-Vad’î ve’l-Fıkhıl-İslâmî ve’d-Duveli’l-Arabî, İskenderiye, 1990
• Ahmed b. Hanbel eş-Şeybânî, el-Müsned, Beyrut, tz.
• Ahmed, Süleyman Muhammed, Damânü’l-Mütlefât fi’l-Fıkhi’l- İslâmî, Kahire, 1985
• Ali Hafif, Ahkâmu’l-Muamelâti’ş-Şer’iyye, Kuveyt, tz.
• Ali Hafif, ed-Damân fi’l-Fıkhı’l-İslmî, Beyrut, 1971
• Ali Haydar, Dureru’l-Hükkâm Şerhu Mecelleti’l-Ahkâm (Şerhu Ka- vaidi’l-Külliyye), İstanbul, 1330
• Ateh, Nureddin, Tefsiru’l-Ahkâmi’l-Kur’an, Şam, 1989
• Bağdadî, Ebu Muhammed b. Ğanim, Kitabu Mecmau’d-Damanat, Beyrut, 1987
• Bâz, Selim Rüstem, Şerhu Mecelle, Beyrut, 1986
• Ebu Davud, Süleyman b. Eş’as, es-Sünen, Beyrut, 1988
• Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, tz.
• Feyzullah, Muhammed Fevzi, Nazariyâtu’d-Damân fi’l-İslâmiyyi’l- Âmm, Kuveyt, 1986
• Güleç, Sema, Maddi Tazminat Hesapları, Ankara, 1986
• Hısnî, Takıyuddin Ebu Bekir b. Muhammed, Kifayetu’l-İhtiyâr fî Halli Ğayeti’l-İhtisar, Beyrut, 1996
• İbn Abdilber, Ebu Ömer Yusuf b. Abdillah, Kitabu’l-Kâfî fî Fıkhı Elhi’l-Medineti’l-Malikî, Riyad, 1980
• İbn Abidin, Muhammed Emin, Haşiyetu Reddi’l-Muhtâr, İstanbul,
• İbn Cüzey, Ebu’l-Kasım Muhammed b. Ahmed, Kavâninu’l- Fıkhıyye, Tunus, 1982,
• İbn Ferhun, Burhanuddin Ebi’l-Vefa, Tebsıretü’l-Hükkâm fî Usûli’l-Akdiyye ve Menafi’u’l-Ahkâm, Beyrut, tz.
• İbn Hazm, Ebu Muhammed Ali b. Ahmed, el-Muhallâ bi’l-Âs3ar, Beyrut, tz.
• İbn Humam, Kemaluddin Muhammed b. Abdilvahid, Şerhu Fet- hi’l-Kadîr, Beyrut, tz.
• İbn Kudame, Ebu Muhammed Abdullah b. Ahmed, el-Muğnî, Beyrut, 1972
• İbn Mace, Ebu Abdillah Muhammed, es-Sünen, Beyrut, 1975
• İbn Rüşd, Kadi Ebi’l-Velid el-Hafid, Bidâyetü’l-Müctehid ve Nihâyetü’l-Muktesıd, İstanbul, 1985
• Karafî, Şihabuddin Ebi’l-Abbas, el-Furûk, by.,tz.
• Karahasan, Mustafa Reşit, Sorumluluk Hukuku, İstanbul, 1995
• Kâsânî, Alauddin Ebi Bekir b. Mesud, Bedâi’u’s-Sanâi’ fî Terti- bi’ş-Şerâi’, Beyrut, 1986
• Kılıçoğlu, Ahmed, Şeref Haysiyet ve Özel Yaşama Basın Yoluyla Saldırıdan Hukuki Sorumluluk, Ankara, 1993
• Kırkağaci, Süleyman, Şerhu Hatime-i Kavâidi’l-Usûl, İstanbul, tz.
• Kurtubî, Ebu Abdillah Muhammed b. Ahmer el-Ensarî, el-Câmi’ li’l-Ahkâmi’l-Kur’an, Beyrut, tz.
• Malik b. Enes, el-Muvatta, Beyrut, tz.
• Merdavî, Alauddin Ebu’l-Hasan, el-Insâf, Beyrut, 1957
• Merğinanî, Burhanuddin Ebu’l-Hasan Ali b. Ebi Bekr, el-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedi, İstanbul, 1986
• Mevsılî, Abdullah b. Mahmud b. Mevdud, el-İhtiyâr li Ta’lili’l- Muhtâr, İstanbul, 1984
• Meydanî, Abdulgani el-Ğanimî, el-Lubâb fî Şerhi’l-Kitâb, İstanbul, tz.
• Nesaî, Ebu Abdirrahman Ahmed b. Şuayb, es-Sünen, Beyrut, tz.
• Reisoğlu, Safa, Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul, 1988
• Remlî, Şemsuddin Muhammed b. Ebi’l-Abbas, Nihâyetu’l-Muhtâc İlâ Şerhi’l-Minhâc, Mısır, 1967
• Serahsî, Ebu Bekirb. Muhammed b. Sehl, el-Mebsût, Beyrut,
• Sırac Muhammed Ahmed, Damânü’l-‘Udvân fi’l-Fıkhı’l-İslâmî, Beyrut, 1993
• Şirazî, Ebu İshak İbrahim b. Ali, el-Mühezzeb fi’l-Fıkhı’l-İmami’ş- Şafi’i, Mısır, tz.
• Şirbinî, Şeyh Muhammed, Muğni’l-Muhtâc ila Ma’rifeti’l-Me’ânî, İstanbul, 1959
• Taberî, Ebu Ca’fer Muhammed b. Cerir, Cami’u’l-Beyân an Te’vîli’l-Âyi’l-Kur’an, Beyrut, 1988
• Taberi, Ebu Ca’fer Muhammed b. Cerîr, İhtilafu’l-Fukaha, Beyrut, tz.
• Tandoğan Haluk, Türk Mesuliyet Hukuku, Ankara, 1961
• Tiftik, Mustafa, Akit Dışı Sorumlulukta Maddi Tazminatın Kapsa- mı, Ankara, 1994
• Tirmizi, Ebu İsa Muhammed b. İsa, es-Sünen, Beyrut, tz.
• Velidedeoğhu, Hıfzı Veldet, Türk Medeni Hukuku Umumi Esaslar, İstanbul, 1960
• Zerka, Ahmed b. Muhammed, Şerhu Kavâidi’l-Fıkhıyye, Beyrut, 1989
• Zerka, Mustafa Ahmed el-Fıkhu’l-İslâmî fî Sevbihi’l-Cedîd, Dımeşk, 1963
• Zerka, Mustafa Ahmed, el-Fi’lu’d-Dâr ve’d-Damân fîh, Beyrut, 1988
• Zuhaylî, Muhammed, Nazariyâtu’l-Fıkhıyye, Beyrut, 1993
• Zuhaylî, Vehbe, Nazariyâtu’d-Damân, Dımeşk, 1982