The Concept Of “Fitrah” In Koran

Yıl 2005, Cilt: 5 Sayı: 3, 71 - 104, 01.06.2005

Yaşar Kurt

Öz

This article contains the vocable root of “f-t-r” which means first stage of genesis of the skies and the earth and the the human being, and its derivatives; especially the commentaries of the concept of “fitrah”. The mentioned concepts are explained with support of dictionaries and the Works on The Koranic words, and the commentaries of Koran (Tafsir Books). Furthermore, the relation between the concept of fitrah, and the words of “bad‘”, “halq” and “ca‘l”, which express the first stage of genesis is discussed. On the other hand the relationship between concepts of “fitrah” and “hanif” is accommodated in this work. As for traditional (hadith) dimension of subject, its clarification is tried by the “hadith of fitrah” primarily, and immediately after the other hadithes, in which the word of “fitrah” comes. Finally the commentaries of other Koranic Verses, which is derived from the root of “f-t-r” and the estimations about the Verse of fitrah are accommodated in this paper.

Anahtar Kelimeler

fitrah, creation from nothing , skies, earth (universe), human being, capability.

Kur’ân’da Fıtrat Kavramı

Öz

Bu makale, Kur’ân’da göklerin, yerin (kâinatın) ve insanın yaratılışının ilk safhasını ifade eden f-t-r ve türevlerinin, özellikle de fıtrat kavramının yorumlarını içermektedir. Söz konusu kavramlar lügatler, Kur’ân kelimeleri üzerine yapılan çalışmalar ve tefsirlerden istifade edilerek açıklanmıştır. Bunun yanında fıtrat kavramının bedi’, halk ve ce’ale gibi yaratılışın ilk safhalarının anlatıldığı diğer kelimelerle ilişkisine ayrıca yakın ilgisi olması nedeniyle fıtrat–hanif kavramları arasındaki münasebete yer verilmiştir. Konunun hadis boyutu ise; başta fıtrat hadisi olmak üzere içinde fıtrat kavramının geçtiği diğer hadislerle izah edilmeye çalışılmıştır. Son olarak Kur’ân’da f-t-r kökünden türeyen diğer ayetlerin yorumları ve fıtrat ayetine yapılan değerlendirmelere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

fıtrat, yoktan yaratma, gökler ve yer (kâinat), insan, kabiliyet