Nıcholas Of Cusa Düşüncesinde ‘Öteki’nin Konumu -Felsefi Bir İnceleme-

Yıl 2022, Cilt: 22 Sayı: 2, 785 - 812, 30.09.2022

Fatih Topaloğlu

https://doi.org/10.33415/daad.1107437

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, gerek farklı dinler arasında gerekse de büyük dinlerin kendi içerisinde siyasal, sosyal, kültürel ve dini çatışmaların çokça yaşandığı bir dönem olan Orta Çağ’da ötekine yönelik farklı bir anlama çabasını incelemek üzere yapılmıştır. Bu çaba, erken dönem Rönesans’ının önemli isimlerinden olan Nicholas of Cusa tarafından ortaya konulmuştur. Yaşadığı dönemde papalık bünyesinde aldığı önemli vazifelerin yanında akademik çalışmalarıyla da etkili olan Cusa, hümanist, reformist ve uzlaşı taraftarı bir figür olarak öne çıkmıştır. Cusa’nın tarihi, teolojik bağlamları içerisinde farklı çalışmalara konu olan bu yönü, bu çalışmada, felsefi arka planı açısından değerlendirilecektir. Bu çalışmanın temel tezi, Cusa’nın dünya görüşünde belirgin bir şekilde ortaya çıkan birleştirici tutumun arkasında düşünsel bir birikimin bulunduğudur. Bu birikim, felsefi temelini Platon felsefesi ve onun diyalektik yönteminden almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din Felsefesi, çeşitlilik, zıtların birliği, diyalektik, uzlaşı.

The Status of ‘Other’ in the Thought of Nicholas of Cusa - A Philosophical Investigation-

Öz

This study was carried out to examine a different effort to understand the other in the Middle Ages, a period when political, social, cultural and religious conflicts were experienced both between different religions and especially within the great religions. This effort was put forward by Nicholas of Cusa, one of the important names of the early Renaissance. Cusa, who was influential both with her important duties within the papacy and with her academic studies during her lifetime, came to the fore as a humanist, reformist and reconciliation figure. This aspect of Cusa has been the subject of different studies in its theological and historical contexts. In this study, it will be evaluated in terms of its philosophical background. The main thesis of this study is that there is an intellectual accumulation behind the unifying attitude that emerged in Cusa's worldview. This accumulation takes its philosophical basis from Plato's philosophy and its dialectical method.

Anahtar Kelimeler

Philosophy of Religion, diversity, unity of opposites, dialectic, reconciliation

Kaynakça

• Arıcan, M. Kazım. Dinî Tekelcilik -Din Felsefesi Açısından Bir Çözümleme-. Ankara: Eskiyeni Yay., 2013.
• Aydın, Mahmut. “Hıri̇sti̇yan Batı Dünyasında ‘Öteki̇’ne Yöneli̇k Di̇yalog ve Uzlaşma Düşüncesi̇ni̇n Ortaya Çıkişı: Cusalı Nicolas (1401-1464) Örneği̇”. Erken Klasi̇k Dönemden XVIII. Yüzyıl Sonuna Kadar Osmanlılar ve Avrupa Seyahat, Karşilaşma Ve Etki̇leşi̇m. 321-343. İstanbul: İsam Yay., 2010.
• Aydın, Mahmut. Monologdan Diyaloğa. Ankara: Ankara Okulu Yay., 2001.
• Bond, H. Lawrence. “Introduction”. Selected Spiritual Writings. New Jersey: Paulist Press, 1997.
• Cassirer, Ernst. Rönesans Felsefesinde Birey ve Evren. çev. Emre Can Ercan. Bursa: Verka Yay., 2018.
• Cusa, Nicholas of. "De Aequalitate", Nicholas of Cusa: Metaphysical Speculations: Six Latin Texts. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis, Minn: A.J. Banning Press, 1998.
• Cusa, Nicholas of. "De Beryllo", Nicholas of Cusa: Metaphysical Speculations: Six Latin Texts. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis, Minn: A.J. Banning Press, 1998.
• Cusa, Nicholas of. "De Coniecturis", Nicholas of Cusa: Metaphysical Speculations. çev. Jasper Hopkins. 2 Cilt. Minneapolis, Minn: A.J. Banning Press, 2000.
• Cusa, Nicholas of. "De Docta Ignorantia", Selected Spiritual Writings. çev. H. Lawrence Bond. Mahwah : Paulist Press, 1997.
• Cusa, Nicholas of. "De Filiatione Dei", A Miscellany on Nicholas of Cusa. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis: A.J. Banning Press, 1994.
• Cusa, Nicholas of. "De Li Non Aliud", Nicholas of Cusa on God as Not-Other: A Translation and an Appraisal of De Li Non Aliud. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis: A.J. Banning Press, 3rd ed., 1987.
• Cusa, Nicholas of. “De Pace Fidei”. çev. James E. Biechler - H. Lawrence Bond. Nicholas of Cusa on Interreligious Harmony Text, Concordance and Translation of De Pace Fidei. New York: The Edwin Mellen Press, 1990.
• Cusa, Nicholas of. "De Possest", a Concise Introduction to the Philosophy of Nicholas of Cusa Içinde. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis: A.J. Banning Press, 3rd ed., 1986.
• Cusa, Nicholas of. "De Theologicis Complementis", Nicholas of Cusa: Metaphysical Speculations: Six Latin Texts. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis, Minn: A.J. Banning Press, 1998.
• Cusa, Nicholas of. "De Venatione Sapientiae", Nicholas of Cusa: Metaphysical Speculations: Six Latin Texts. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis, Minn: A.J. Banning Press, 1998.
• Cusa, Nicholas of. “Dialogus De Deo Abscondito”. çev. H. Lawrence Bond. Selected Spiritual Writings. New Jersey: Paulist Press, 1997.
• Cusa, Nicholas of. “Dialogus de Genesi”. çev. Jasper Hopkins. A Miscellany on Nicholas of Cusa Içinde. Minneapolis: A.J. Banning Press, 1994.
• Cusa, Nicholas. "Idiota De Mente", Nicholas of Cusa on Wisdom and Knowledge Içinde. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis: A.J. Banning Press, 1996.
• Duclow, Donald F. “Nicholas of Cusa”. Encyclopedia of Religion. ed. Lindsay Jones. 10/6610-6611. New York: Macmillan Press, 2005.
• Gündüz, Şinasi. “Çağdaş Hıristiyan Düşüncesinde Öteki’ni̇n İnklusi̇vi̇st Yorumu”. Tezkire -Düşünce, Siyaset, Sosyal Bilim Dergisi- 20 (2001), 91-116.
• Harries, Karsten. “Problems of Infinite: Cusanus and Descartes”. American Catholic Philosophical Quarterly 64/1 (1990), 89-110.
• Hollmann, Joshua. “İstanbul’un Barışı İçin: Nicholas Cusanus’un De Pace Fidei’si Ve Hıristiyan-Müslüman Diyaloğunun Bağlantı Noktası Olarak Polis”. çev. Bilal Baş. Felsefe Ve İbrâhi̇mî Di̇nler: Kutsal Metnin Yorumu Ve Epistemoloji. 318-335. İstanbul: Ümraniye Belediyesi Kültür Yay., 2018.
• Hollmann, Joshua. “Reading De pace fidei Chiristologically: Nicholas of Cusa’s Verbum Dialectic of Religious Concordance”. Nicholas of Cusa and Islam. 68-85. Boston: Brill, 2014.
• Hopkins, Jasper. A Concise Introduction to the Philosophy of Nicholas of Cusa. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1978.
• Hopkins, Jasper. “Introduction”. Nicholas of Cusa’s De Pace Fidei And Cribratio Alkorani: Translation and Analysis. 3-223. Minneapolis: The Arthur J. Banning Press, 1990.
• Hoye, William. “The Idea of Truth as the Basis for Religious Tolerance according to Nicholas of Cusa with Comparison to Thomas Aquinas”. Conflict and Reconciliation: Perspectives on Nicholas of Cusa. ed. Inigo Bocken. Boston: Brill, 2004.
• Kalın, İbrahim. İslâm ve Batı. İstanbul: İsam Yayınları, 2007.
• Koyré, Alexandre. From the Closed World to the Infinite Universe. Baltimore: The Johns Hopkins Press, 1968.
• Küng, Hans. On Being a Christian. çev. Edward Quinn. New York: Doubleday & Company, 1976.
• Moran, Dermot. “Nicholas of Cusa and Modern Philosophy”. The Cambridge Companion to Renaissance Philosophy,. ed. J. Hankins. 173-192. Cambridge University Press, 2007.
• Plato. Plato Complete Works. çev. Glenn R. Morrow. Cambridge: Hackett Pub., 1997.
• Resch, Felix. “The Trinity as a Challenge to Christian-Muslim Dialogue in Nicholas of Cusa: Nicholas of Cusa’s Philosophical Translation of Trinitian Faith as a Response to Islamic Rejection”. Nicholas Cusa and Islam. 88- 102. Boston: Brill, 2014.
• Tatar, Burhanettin. “Gerçek ile Kurgu Arasında ‘Öteki’”. Mi̇lel Ve Ni̇hal 2/2 (2005), 5-18.
• Valkenberg, Pim. “Una Religio in Rituum Varietate: Religious Pluralism, the Qur’an, and Nicholas of Cusa”. Nicholas of Cusa and Islam. 30-48. Boston: Brill, 2014.
• Watanabe, Morimchi. “Cusanus, Islam and Religious Tolerance”. Nıcholas Cusa and Islam. ed. Ian Christopher Levy. 9-19. Boston: Brill, 2014.
• Yaran, Cafer Sadık. “Dinsel Kapsayıcılık (İnklusivizm)”. İslam ve Öteki -Dinlerin Doğruluk/Kurtarıcılık ve Birarada Yaşama Sorunu-. 67-82. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2001.
• Yazoğlu, Ruhattin. Dinî Çoğulculuk Sorunu. İstanbul: İz Yayıncılık, 2007.
• Yeşi̇lyurt, Temel. “Ben’in Öteki’leşmesi ya da Söylemin Ayrılığa Dönüsümü -Çatışma Teolojisinden Uzlaşı Teolojisine-”. İslâmiyât 7/3 (2004), 149-162.