Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Yapay Zeka Okuryazarlık Düzeyleri İle Yapay Zekaya Yönelik Tutumları

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 3, 259 - 292, 31.12.2024
https://doi.org/10.33415/daad.1577561

Öz

Bu çalışmada, İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin yapay zeka okuryazarlık düzeyleri ve yapay zekaya yönelik tutumlarının tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini, Konya ili Necmettin Erbakan ve Selçuk Üniversitesi’nde öğrenim görmekte olan 701 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada, Wang ve arkadaşları tarafından geliştirilip Çelebi vd. tarafından Türkçe’ye uyarlanan Yapay Zeka Okuryazarlığı Ölçeği ile Schepman ve Rodway’in geliştirdiği Kaya ve arkadaşlarının Türkçe’ye uyarladığı Yapay Zekaya Yönelik Genel Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma neticesinde, öğrencilerin yapay zeka okuryazarlık düzeylerinin ortalamanın üzerinde ve yapay zekaya yönelik tutumları olumluya daha yakın olduğu, öğrencilerin yapay zeka okuryazarlıkları ile yapay zekaya yönelik tutumları arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunduğu ve öğrencilerin yapay zeka okuryazarlıkları ile yapay zekaya yönelik tutumlarının; yapay zeka kullanım sıklığı, meslek hayatında yapay zeka kullanım tercihleri ve fakültelerde yapay zeka eğitimi verilmesine yönelik düşüncelerine göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Proje Numarası

yok

Kaynakça

  • Abu-Bader, Soleman H. Using Statistical Methods in Social Science Research: With a Complete SPSS Guide. Oxford: Oxford University Press, Third edition, 2021.
  • Atınç, Yılmaz. Yapay Zeka. İstanbul: Kodlab Yayın Dağıtım Yazılım ve Eğitim Hizmetleri, 7. Baskı, 2020.
  • Aydın, İsmail Hakkı - Değirmenci, Can Hikmet. Yapay Zekâ. İstanbul: Girdap Kitap, 2018.
  • Banaz, Emrullah - Demirel, Osman. “Türkçe Öğretmen Adaylarının Yapay Zekâ Okuryazarlıklarının Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 60 (28 Haziran 2024), 1516-1529. https://doi.org/10.53444/deubefd.1461048
  • Banaz, Emrullah - Maden, Sedat. “Türkçe Öğretmen Adaylarının Yapay Zekâ Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Trakya Eğitim Dergisi 14/2 (30 Mayıs 2024), 1173-1180. https://doi.org/10.24315/tred.1430419
  • Böke, Kaan. “Örnekleme”. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. ed. Kaan Böke. 103-149. İstanbul: Alfa Yayınları, 2009.
  • Büyüköztürk, Şener vd. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi, 2. Baskı., 2008.
  • Chassignol, Maud vd. “Artificial Intelligence Trends in Education: A Narrative Overview”. Procedia Computer Science 136 (2018), 16-24. https://doi.org/10.1016/j.procs.2018.08.233
  • Chen, Lijia vd. “Artificial Intelligence in Education: A Review”. IEEE Access 8 (2020), 75264-75278. https://doi.org/10.1109/ACCESS.2020.2988510
  • Coppin, Ben. Artificial Intelligence Illuminated. Canada: Jones and Bartlett Publishers, 2004.
  • Çam, Meryem Bilge vd. “Öğretmen Adaylarının Yapay Zeka Teknolojileri ile İlgili Farkındalıklarının Belirlenmesi”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 18/48 (2021), 263-285.
  • Çelebi̇, Celalettin vd. “Artificial Intelligence, AI Literacy, Digital Literacy, AI Literacy Scale”. Instructional Technology and Lifelong Learning 4/2 (2023), 291-306. https://doi.org/10.52911/itall.1401740
  • Dick, Stephanie. “Artificial Intelligence”. Harvard Data Science Review 1/1 (2019), 1-8. https://doi.org/10.1162/99608f92.92fe150c
  • Demir Dülger, Eda - Gümüşeli, Ali İlker. "Okul Müdürleri ve Öğretmenlerin Eğitimde Yapay Zekâ Kullanılmasına İlişkin Görüşleri". ISPEC International Journal of Social Sciences & Humanities 7/1 (24 Mart 2023), 133-153. https://doi.org/10.5281/zenodo.7766578
  • Efe, Ahmet. “Yapay Zeka Risklerinin Etik Yönünden Değerlendirilmesi”. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi 3/1 (2021), 1-24.
  • Elçiçek, Mithat. “Öğrencilerin Yapay Zeka Okuryazarlığı Üzerine Bir İnceleme”. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi 6/1 (30 Haziran 2024), 24-35. https://doi.org/10.53694/bited.1460106
  • Kumar, Shailendra “AI Applications to Metal Stamping Die Design”, Artificial Intelligence: Approaches, Tools and Applications (United States: Nova Science Publishers, ed. Brent M. Gordon, (United States: Nova Science Publishers, Inc., 2011), 71-95.
  • Güzey, Cem vd. “Eğitimde Yapay Zekâ Üzerine Gerçekleştirilmiş Araştırmalardaki Eğilimlerin İncelenmesi”. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi 5/1 (28 Haziran 2023), 67-78. https://doi.org/10.53694/bited.1060730
  • Karslı, Necmi. Yapay Zeka ve Din. Ankara: İlahiyat Yayınları, 2024.
  • Kaya, Feridun vd. “The Roles of Personality Traits, AI Anxiety, and Demographic Factors in Attitudes toward Artificial Intelligence”. International Journal of Human–Computer Interaction 40/2 (17 Ocak 2024), 1-18. https://doi.org/10.1080/10447318.2022.2151730
  • Kazak, Mehmet. Yapay Zekâ Kaygısı, Yabancılaşma ve Dindarlık İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi: Pamukkale Üniversitesi, 2023.
  • Kuprenko, Vitaly. "Artificial Intelligence in Education: Benefits, Challenges, and Use Cases". Medium. Erişim 31 Temmuz 2024. https://pub.towardsai.net/artificial-intelligence-in-education-benefits-challenges-and-use-cases-db52d8921f7a
  • Küçükkara, Muhammed Fatih vd. “Okul Öncesi Eğitimi Öğretmenlerinin Yapay Zekâya İlişkin Görüşleri”. Temel Eğitim Araştırmaları Dergisi 4/1 (31 Mayıs 2024), 17-28. https://doi.org/10.55008/te-ad.1431142
  • Long, Duri - Magerko, Brian. "What is AI Literacy? Competencies and Design Considerations". CHI Conference on Human Factors in Computing Systems. ed. Regina Bernhaupt vd. 1-16. New York: Association for Computing Machinery, 2020.
  • Mart, Mehmet - Kaya, Gi̇zem. “Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Yapay Zekâya Yönelik Tutumları ve Yapay Zekâ Okur Yazarlığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Edutech Research 2/1 (30 Haziran 2024), 91-109.
  • Obschonka, Martin - Audretsch, David B. “Artificial Intelligence and Big Data in Entrepreneurship: A New Era Has Begun”. Small Business Economics 55/3 (Ekim 2020), 529-539. https://doi.org/10.1007/s11187-019-00202-4
  • Öcal, Ece Elif vd. "Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Tıpta Yapay Zeka ile İlgili Düşünceleri". Türk Tıp Öğrencileri Araştırma Dergisi 2/1 (2020), 9-16.
  • Özer, Sevgi vd. “Okullarda Yapay Zekâ Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşleri”. Ulusal Eğitim Dergisi 3/10 (2023), 1776-1794. https://doi.org/10.5281/zenodo.10085759
  • Seyrek, Mustafa vd. “Öğretmenlerin Eğitimde Yapay Zeka Kullanımına Yönelik Algıları”. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi 11/106 (2024), 845-856.
  • Tan, Çetin. “Öğretmenlerin Yapay Zekaya Karşı Tutumlarının İncelenmesi”. The Journal of Social Sciences 67/67 (2023), 72-83. https://doi.org/10.29228/SOBIDER.73772
  • Williamson, Ben - Eynon, Rebecca. “Historical Threads, Missing Links, and Future Directions in AI in Education”. Learning, Media and Technology 45/3 (02 Temmuz 2020), 223-235. https://doi.org/10.1080/17439884.2020.1798995
  • Yakut, İdris. “Yapay Zekâya Yönelik Tutum ve Dindarlık İlişkisi”. Kocatepe İslami İlimler Dergisi 7/1 (15 Haziran 2024), 37-59. https://doi.org/10.52637/kiid.1426977
  • YÖK. “Üretken Yapay Zekâ Kullanımında Temel Etik Değerler”. 13 Aralık 2004 https://www.yok.gov.tr/Documents/2024/yapay-zeka-kullanimina-dair-etik-rehber.pdf#page=8.05.

Artificial Intelligence Literacy Levels and Attitudes Towards Artificial Intelligence Among Theology Faculty Students

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 3, 259 - 292, 31.12.2024
https://doi.org/10.33415/daad.1577561

Öz

This study aims to determine the levels of artificial intelligence literacy and attitudes towards artificial intelligence among theology faculty students. The sample of the study consists of 701 students studying at Necmettin Erbakan and Selçuk University in Konya. The Artificial Intelligence Literacy Scale, developed by Wang et al. and adapted into Turkish by Çelebi et al., and the General Attitude Towards Artificial Intelligence Scale, developed by Schepman and Rodway and adapted into Turkish by Kaya et al., were used in the research. As a result of the research, it was found that students' levels of artificial intelligence literacy were above average and their attitudes towards artificial intelligence were closer to positive, there was a positive and significant relationship between students' artificial intelligence literacy and their attitudes towards artificial intelligence and artificial intelligence literacy and attitudes towards artificial intelligence differed significantly according to the frequency of using artificial intelligence, their preferences for using artificial intelligence in their professional life, and their thoughts regarding the provision of artificial intelligence education in their faculties.

Proje Numarası

yok

Kaynakça

  • Abu-Bader, Soleman H. Using Statistical Methods in Social Science Research: With a Complete SPSS Guide. Oxford: Oxford University Press, Third edition, 2021.
  • Atınç, Yılmaz. Yapay Zeka. İstanbul: Kodlab Yayın Dağıtım Yazılım ve Eğitim Hizmetleri, 7. Baskı, 2020.
  • Aydın, İsmail Hakkı - Değirmenci, Can Hikmet. Yapay Zekâ. İstanbul: Girdap Kitap, 2018.
  • Banaz, Emrullah - Demirel, Osman. “Türkçe Öğretmen Adaylarının Yapay Zekâ Okuryazarlıklarının Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 60 (28 Haziran 2024), 1516-1529. https://doi.org/10.53444/deubefd.1461048
  • Banaz, Emrullah - Maden, Sedat. “Türkçe Öğretmen Adaylarının Yapay Zekâ Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Trakya Eğitim Dergisi 14/2 (30 Mayıs 2024), 1173-1180. https://doi.org/10.24315/tred.1430419
  • Böke, Kaan. “Örnekleme”. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. ed. Kaan Böke. 103-149. İstanbul: Alfa Yayınları, 2009.
  • Büyüköztürk, Şener vd. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi, 2. Baskı., 2008.
  • Chassignol, Maud vd. “Artificial Intelligence Trends in Education: A Narrative Overview”. Procedia Computer Science 136 (2018), 16-24. https://doi.org/10.1016/j.procs.2018.08.233
  • Chen, Lijia vd. “Artificial Intelligence in Education: A Review”. IEEE Access 8 (2020), 75264-75278. https://doi.org/10.1109/ACCESS.2020.2988510
  • Coppin, Ben. Artificial Intelligence Illuminated. Canada: Jones and Bartlett Publishers, 2004.
  • Çam, Meryem Bilge vd. “Öğretmen Adaylarının Yapay Zeka Teknolojileri ile İlgili Farkındalıklarının Belirlenmesi”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 18/48 (2021), 263-285.
  • Çelebi̇, Celalettin vd. “Artificial Intelligence, AI Literacy, Digital Literacy, AI Literacy Scale”. Instructional Technology and Lifelong Learning 4/2 (2023), 291-306. https://doi.org/10.52911/itall.1401740
  • Dick, Stephanie. “Artificial Intelligence”. Harvard Data Science Review 1/1 (2019), 1-8. https://doi.org/10.1162/99608f92.92fe150c
  • Demir Dülger, Eda - Gümüşeli, Ali İlker. "Okul Müdürleri ve Öğretmenlerin Eğitimde Yapay Zekâ Kullanılmasına İlişkin Görüşleri". ISPEC International Journal of Social Sciences & Humanities 7/1 (24 Mart 2023), 133-153. https://doi.org/10.5281/zenodo.7766578
  • Efe, Ahmet. “Yapay Zeka Risklerinin Etik Yönünden Değerlendirilmesi”. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi 3/1 (2021), 1-24.
  • Elçiçek, Mithat. “Öğrencilerin Yapay Zeka Okuryazarlığı Üzerine Bir İnceleme”. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi 6/1 (30 Haziran 2024), 24-35. https://doi.org/10.53694/bited.1460106
  • Kumar, Shailendra “AI Applications to Metal Stamping Die Design”, Artificial Intelligence: Approaches, Tools and Applications (United States: Nova Science Publishers, ed. Brent M. Gordon, (United States: Nova Science Publishers, Inc., 2011), 71-95.
  • Güzey, Cem vd. “Eğitimde Yapay Zekâ Üzerine Gerçekleştirilmiş Araştırmalardaki Eğilimlerin İncelenmesi”. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi 5/1 (28 Haziran 2023), 67-78. https://doi.org/10.53694/bited.1060730
  • Karslı, Necmi. Yapay Zeka ve Din. Ankara: İlahiyat Yayınları, 2024.
  • Kaya, Feridun vd. “The Roles of Personality Traits, AI Anxiety, and Demographic Factors in Attitudes toward Artificial Intelligence”. International Journal of Human–Computer Interaction 40/2 (17 Ocak 2024), 1-18. https://doi.org/10.1080/10447318.2022.2151730
  • Kazak, Mehmet. Yapay Zekâ Kaygısı, Yabancılaşma ve Dindarlık İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi: Pamukkale Üniversitesi, 2023.
  • Kuprenko, Vitaly. "Artificial Intelligence in Education: Benefits, Challenges, and Use Cases". Medium. Erişim 31 Temmuz 2024. https://pub.towardsai.net/artificial-intelligence-in-education-benefits-challenges-and-use-cases-db52d8921f7a
  • Küçükkara, Muhammed Fatih vd. “Okul Öncesi Eğitimi Öğretmenlerinin Yapay Zekâya İlişkin Görüşleri”. Temel Eğitim Araştırmaları Dergisi 4/1 (31 Mayıs 2024), 17-28. https://doi.org/10.55008/te-ad.1431142
  • Long, Duri - Magerko, Brian. "What is AI Literacy? Competencies and Design Considerations". CHI Conference on Human Factors in Computing Systems. ed. Regina Bernhaupt vd. 1-16. New York: Association for Computing Machinery, 2020.
  • Mart, Mehmet - Kaya, Gi̇zem. “Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Yapay Zekâya Yönelik Tutumları ve Yapay Zekâ Okur Yazarlığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Edutech Research 2/1 (30 Haziran 2024), 91-109.
  • Obschonka, Martin - Audretsch, David B. “Artificial Intelligence and Big Data in Entrepreneurship: A New Era Has Begun”. Small Business Economics 55/3 (Ekim 2020), 529-539. https://doi.org/10.1007/s11187-019-00202-4
  • Öcal, Ece Elif vd. "Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Tıpta Yapay Zeka ile İlgili Düşünceleri". Türk Tıp Öğrencileri Araştırma Dergisi 2/1 (2020), 9-16.
  • Özer, Sevgi vd. “Okullarda Yapay Zekâ Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşleri”. Ulusal Eğitim Dergisi 3/10 (2023), 1776-1794. https://doi.org/10.5281/zenodo.10085759
  • Seyrek, Mustafa vd. “Öğretmenlerin Eğitimde Yapay Zeka Kullanımına Yönelik Algıları”. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi 11/106 (2024), 845-856.
  • Tan, Çetin. “Öğretmenlerin Yapay Zekaya Karşı Tutumlarının İncelenmesi”. The Journal of Social Sciences 67/67 (2023), 72-83. https://doi.org/10.29228/SOBIDER.73772
  • Williamson, Ben - Eynon, Rebecca. “Historical Threads, Missing Links, and Future Directions in AI in Education”. Learning, Media and Technology 45/3 (02 Temmuz 2020), 223-235. https://doi.org/10.1080/17439884.2020.1798995
  • Yakut, İdris. “Yapay Zekâya Yönelik Tutum ve Dindarlık İlişkisi”. Kocatepe İslami İlimler Dergisi 7/1 (15 Haziran 2024), 37-59. https://doi.org/10.52637/kiid.1426977
  • YÖK. “Üretken Yapay Zekâ Kullanımında Temel Etik Değerler”. 13 Aralık 2004 https://www.yok.gov.tr/Documents/2024/yapay-zeka-kullanimina-dair-etik-rehber.pdf#page=8.05.
Toplam 33 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Dini Araştırmalar (Diğer)
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Sümeyra Bilecik Karacan 0000-0001-8351-6923

Şeyma Çiçek 0000-0002-5278-1019

Proje Numarası yok
Erken Görünüm Tarihi 31 Aralık 2024
Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2024
Gönderilme Tarihi 1 Kasım 2024
Kabul Tarihi 18 Aralık 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 24 Sayı: 3

Kaynak Göster

ISNAD Bilecik Karacan, Sümeyra - Çiçek, Şeyma. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Yapay Zeka Okuryazarlık Düzeyleri İle Yapay Zekaya Yönelik Tutumları”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 24/3 (Aralık 2024), 259-292. https://doi.org/10.33415/daad.1577561.