A Study on the Answers Provided by Google Gemini, an Artificial Intelligence Model, to Questions Asked in the Field of Sīrah

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 3, 411 - 440, 31.12.2024

Melek Yılmaz Gömbeyaz

https://doi.org/10.33415/daad.1590791

Öz

With the introduction of artificial intelligence models, one of the newest and most popular applications of recent times, many tedious activities such as accessing information, analyzing it, evaluating it, etc. have become available to us in seconds. Thus, artificial intelligence models, which are popular all over the world and used in almost every field, have started to be used in the field of science and have become a trendy reference source in the processes of both accessing information and creating ideas, theories and articles by processing it. Therefore, our qualitative study on “Gemini”, one of the artificial intelligence models, has emerged due to its importance as a new research field in Siyer studies as well as in various branches of science. In this process, the artificial intelligence model in question was asked various questions with different features in the field of Siyar, and the answers received were analyzed in terms of accuracy, impartiality, understanding / perception power, usefulness and breadth of scope. We believe that the results will contribute to other researches to be conducted in the field of Siyar, such as providing clues, mentioning the positive and negative aspects, or what to pay attention to.

Anahtar Kelimeler

History of Islam, Siyar, Artificial Intellect, Gemini

Siyer Sahasında Sorulan Sorulara Yapay Zekâ Modellerinden Google Gemini Tarafından Verilen Cevaplara Dair Bir Araştırma

Öz

Son zamanların en yeni ve popüler uygulamalarından olan yapay zekâ modellerinin insanların hayatına girmesiyle bilgiye ulaşma, onu analiz etme, değerlendirme vb. gibi birçok meşakkatli faaliyet, saniyeler içinde ulaşılabilir hale gelmiştir. Böylelikle tüm dünyada popüler olan ve hemen her alanda kullanılan yapay zekâ modelleri, bilim alanında da kullanılmaya başlamış hem bilgiye ulaşma hem de onu işleyerek birtakım fikirler, teoriler, makaleler oluşturma süreçlerinde sıkça başvurulan bir başvuru kaynağı olmuştur. Dolayısıyla çeşitli bilim dallarında olduğu gibi Siyer çalışmalarında da yeni bir araştırma sahası olması hasebiyle durumun önemine binaen yapay zekâ modellerinden “Google Gemini” özelinde yaptığımız nitel çalışmamız ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda söz konusu yapay zekâ modeline Siyer alanında farklı özelliklerde çeşitli sorular sorulmuş; alınan cevaplar, “doğruluk”, “tarafsızlık”, “anlama/algılama ve bağlantı kurma”, “yararlılık” ve de “kapsam genişliği” yönlerinden incelemeye tabi tutulmuş ve değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İslam Tarihi, Siyer, Yapay Zekâ Gemini

Kaynakça

• Akgül, Muhittin. “Hz. Peygamber’in Evlilikleri Üzerine Bir İnceleme”. EKEV Akademi Dergisi 1/4 (1999), 99-113.
• Belâzürî, Ebü’l-Hasen Ahmed b. Yahyâ b. Câbir b. Dâvûd el-Belâzürî. Ensâbü’l-eşrâf. thk. Süheyl Zekkâr - Riyâz Zekkâr. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1417.
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. “Din İşleri Yüksel Kurulu Başkanlığı”. Erişim 12 Kasım 2024. https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/821/hz-peygamberin-cok-evliligi-nasil-izah-edilmektedir
• Ferruh, Ömer. Târîhu’l-edebi’l-Arabî. Beyrut: Dâru’l-İlm li’l-Melâyin, 1981.
• Gelgeç, Sevim. “Hz. Peygamber’in (a.s.) Zeyneb (r.a.) ile Evliliği Müşkilu’l-Kur’ân Bağlamında”. İstanbul Üniversitesi Temel İslam Bilimleri Lisansüstü Öğrenci Sempozyumu-1. ed. Hidayet Aydar - Muhammed Ezber. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2017.
• Haliloğlu, Hasan. Talâk Sûresi’nin Tefsiri ve Sûredeki Hukûkî Prensipler. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1996.
• Isfahânî, Ebu’l-Ferec. Kitâbü’l-Egânî. thk. Ali Muhammed el-Becâvî. Beyrut: Dâru’t-Türâsi’l-Arabî, 1993.
• İbn Hallikân, Ebü’l-Abbâs Şemsüddîn Ahmed b. Muhammed. Vefeyâtü’l-âyân. thk. İhsân Abbâs. Beyrut: Dâru’l-İlm li’l-Melâyin, 1981.
• İbn Hişâm, Ebû Muhammed Abdülmelik b. Hişâm el-Himyerî. es-Sîretü’n-nebeviyye. thk. Mustafa es-Sekkâ v.dğr. Kahire: Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 2. Basım, 1955.
• İbn İshâk, Ebû Abdillâh Muhammed İbn İshâk el-Kureşî el-Medenî. Sîretü İbn İshâk. thk. Muhammed Hamidullah. Fas: Matbaatu Muhammed el-Hâmis, 1396.
• İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ’ İmâdüddîn İsmâîl b. Şihâbiddîn Ömer. Tefsîrü’l-Kurâni’l-azîm. thk. Muhammed İbrahim el-Bennâ vd. İstanbul: Kahraman Yayınları, 1984.
• İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ’ İmâdüddîn İsmâîl b. Şihâbiddîn Ömer - Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî. el-Bidâye ve’n-nihâye. Cîze: Hicr li’t-Tıbaa ve’n-Neşr, 1997.
• İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullâh b. Müslim b. Kuteybe ed-Dîneverî. Kitâbü’l-Maârif. thk. Servet Ukkâşe. Kahire: Dâru’l-Maârif, 1388.
• İbn Sa'd, Ebû Abdillâh Muhammed b. Sa‘d el-Basrî el-Bağdâdî. et-Tabakâtü’l-Kübrâ. thk. Ali Muhammed Ömer. Kahire: Mektebetü’l-Hâncî, 1421.
• İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec Cemâlüddîn Abdurrahmân b. Alî el-Bağdâdî. el-Muntazam. thk. Muhammed Abdülkâdir Atâ. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1412.
• İbnü’l-Esîr, Ebü’l-Hasen İzzüddîn Alî b. Muhammed el-Cezerî. el-Kâmil fî’t-târîh. thk. Ebu’l-Fidâ İbrahim. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1987.
• İbnü’n-Nedîm, Ebü’l-Ferec Muhammed b. Ebî Ya‘kûb İshâk. el-Fihrist. thk. Rıza Teceddüd. y.y.: b.y., 1971.
• Kandemir, M. Yaşar. “Hafsa”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 12 Kasım 2024. https://islamansiklopedisi.org.tr/hafsa
• Karamânî, Ahmed b. Yûsuf. Ahbârü’d-düvel. thk. Fehmî Sa’d - Ahmed Hutayt. Beyrut: Âlemü’l-Kütüb, 1412.
• Kurt, Abdurrahman. “Demografik Değişkenler Açısından İlk Müslümanlar”. Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi 18/2 (2009), 27-41.
• Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr. Târîhü’l-ümem ve’l-mülûk. thk. Muhammed Ebu’l-Fazl İbrahim. Kahire: Dâru’l-Maârif, 1968.
• Yılmaz Gömbeyaz, Melek. Ziyad b. Ebih (Hayatı-Şahsiyeti-Devlet Adamlığı). Ankara : Fecr Yayınları, 2021.