Diyanet Arapça İlmi Dergi

Diyanet Arapça İlmî Dergi, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın bünyesinde 2019 yılından beri yayın hayatında olup yılda iki sayı (Haziran-Aralık) şeklinde yayımlanan hakemli bir dergidir ve Arapça makaleler yayımlanmaktadır.

Diyanet Arapça İlmî Dergi, Başkanlığımızın dinî konularda toplumu aydınlatma ve doğru dinî bilgiyi yaygınlaştırma prensibi doğrultusunda dinî, sosyal ve beşerî bilimler alanına dair makaleler yayımlamayı ve kamuoyu ile paylaşmayı amaçlamaktadır. Ayrıca telif ve tercüme yoluyla Türkiye’deki ilmî ve akademik birikimin uluslararası mecrada yansıtılması hedefinin yanı sıra Arap dünyasındaki çalışmalara da bir mecra olmayı hedeflemektedir. 

Diyanet Arapça İlmî Dergi, İslamî ilimlerin yanı sıra sosyal bilimler, felsefe, dinler tarihi gibi beşerî bilimleri de kapsayan geniş bir yelpazeye dair yayınlar yapmaktadır.

DİYANET ARAPÇA İLMÎ DERGİ YAYIN İLKELERİ VE YAZIM KURALLARI

A) Yayın İlkeleri

1. Diyanet Arapça İlmî Dergi; dinî, sosyal alanlarda yapılan araştırma ve derleme makalelere yer veren, Diyanet İşleri Başkanlığı’na ait bilimsel ve hakemli bir dergidir. Dergimiz; Haziran ve Aralık aylarında yılda iki sayı olarak yayımlanır.
2. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın, “Toplumu din konusunda aydınlatma” amacına mutabık, dinî ilimlere katkı sağlayıcı vasıfta, özgün, ilmî standartlara uygun ilmî çalışmalara yer verir. Belirtilen bu hususlar dışındaki araştırmaların yayımlanmasına ise Yayın Kurulu karar verir.
3. Diyanet Arapça İlmî Dergi hakemli bir dergidir. Dergide yayımlanacak makaleler, Dinî Yayınlar Genel Müdürlüğünün yayın ilkelerine uygunluğu bakımından İnceleme Komisyonu tarafından ön incelemeye alınır. Ön incelemede İnceleme Komisyonu’nun salt çoğunluğu tarafından “yayımlanabilir” kararı verilen makalelere çift taraflı kör hakem sistemi uygulanır.
4. Makaleler en az iki hakem tarafından bilimsel yöntemlerle ilmî ve dilsel açıdan incelenir. Makalenin yayımlanabilmesi için iki hakemden de “yayımlanabilir” görüşü alınması gerekmektedir. İki hakemden de “yayımlanamaz” mütalaası alan makaleler yayımlanmaz. Bilimsel hakem raporuna dayalı değerlendirme sonucunda her iki hakemden de “yayımlanabilir” görüşü alan makalelerin yayımlanmasına ve/veya hakemlerden birisi tarafından olumsuz görüş belirtilen makalenin üçüncü bir hakeme gönderilip gönderilmemesine Yayın kurulu karar verir.
5. Makalelerin bilimsel incelemesinin olumlu olması durumunda yayın önceliği ve planlamasına Yayın Kurulu karar verir.
6. Yazıların bilimsel ve yasal sorumluluğu yazarlarına aittir.
7. Derginin yayın dili Arapçadır.
8. Dergide makalesi yayımlanan yazarlara “Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenen Telif ve İşlenme Hakkındaki Yönetmelik”e göre telif ücreti ödenir. Dergiye gönderilen yazılar yayımlansın/yayımlanmasın yazara veya bir başkasına iade edilmez.
9. Dergiye gönderilen yazıların daha önce başka bir yayın organında yayımlanmamış olması veya yayımı için değerlendirme aşamasında bulunmaması gerekir.
10. Gönderilecek makalelerde yazı türleri (derleme/araştırma/yorum) vs. yer almalıdır.
11. Makaleler, “https://dergipark.org.tr/tr/pub/daid” DergiPark makale takip sistemine gönderilir. Makale yazarının adı, unvanı, kurum bilgisi yanında telefon numarası, mail adresi ve ORCID numarasına da ilk sayfada yer verilmelidir.
12. Araştırmacılar, hazırladıkları çalışmaların yayınlanması için hakemlerin önerdiği/belirttiği değişiklikleri yerine getirmekle yükümlüdür.
13. Dergide yayınlanan araştırma ve incelemeler araştırmacı ve yazarların şahsi görüşlerini ifade eder, derginin resmi tutum ve kanaatini anlatmaz.

B) YAZIM İLKELERİ
1. Dergimize gönderilen yazılar, Microsoft Office Word programında yazılmalı veya bu programa uyarlanarak gönderilmelidir. Gönderilen yazılar bütün ekleriyle birlikte dergi formatında olmalı ve toplamda 50 sayfayı așmamalıdır.
2. Yazılara, Türkçe-İngilizce-Arapça bașlık ve öz (150-200 kelime) ile en az beș en fazla sekiz kelime olmak üzere Türkçe-İngilizce-Arapça anahtar kelimeler ve makale sonuna yararlanılan eserleri gösteren “Kaynakça” eklenmelidir. Arapça yayımlanmış eserler ile diğer alfabelerde yayımlanan eserler farklı başlıklarda gösterilmekle birlikte makalede istifade edilen tüm eserlere “Bibliyografya” başlığı altında da ayrıca Latin alfabesiyle yer verilmesi gerekmektedir.
3. Sayfa düzeni A4 boyutunda olmalı, kenar boșlukları ise 2,5 cm olacak șekilde ayarlanmalıdır.
4. Yayımlanması talep edilen yazılarda ana metin Traditional Naskh yazı tipinde, 13 punto olacak șekilde ve 1,15 satır aralığıyla yazılmalıdır. Ana metinde kullanılacak bașlıklar ise aynı yazı tipi ile 13 punto büyüklüğünde kalın (bold) olmalıdır. Yayımlanması talep edilen yazılarda Arapça dışında metin kullanılacaksa bu da Times New Roman yazı tipinde 12 punto olarak yazılmalıdır.
5. Makalede yazar isminden sonra varsa unvan ve görev yaptığı kurum ile yıldız simgeli bir dipnotta yazarın ORCID numarası ile mail adresi yazılmalıdır.
6. Makale bölüm bașlıkları șu șekilde atılmalıdır;
الملخص (Öz – Abstract)
المدخل (Giriș)
الخاتمة (Sonuç)
المصادر والمراجع / المصادر التركية والأجنبية (Kaynakça)
7. Tablo ve șekiller, telif hakkı içeriyorsa, telif hakkı sahibinden basılı ve elektronik kullanım için yazılı izin alınması ve tablo veya șekil altında “Kaynak” ibaresi ile kaynağın belirtilmesi gereklidir.
8. Çalıșmada kullanılabilecek șekil ya da tablo sayısı en fazla 10 adet ile sınırlandırılmalıdır.
9. Dipnotlar, Traditional Naskh yazı tipinde 11 punto ve 1,0 satır aralığıyla eklenmelidir.
10. Dipnot referans numaraları noktalama ișaretlerinden sonra konulmalıdır.
11. Dipnot ve kaynakça referans sistemi olarak –bazı istisnai tercihler dışında– İSAM’ın Tahkikli Neşir Esasları (İTNES) baz alınacaktır.
12. Her sayfanın alt kısmında numaralandırılmıș bir biçimde dipnotlar sunulmalıdır. Dipnotlarda kaynak gösteriminde șu sıralama izlenmelidir: Yazarın ismi, kitabın ismi, cilt sayısı/sayfa sayısı. 

• Kitap

Dipnot Örnek

Kaynakça Örnek:

الهداية شرح بداية المبتدي؛

برهان الدين أبو الحسن علي بن أبي بكر المرغناني (ت. 1197/593).

تحقيق أحمد محمود شهادة، دار الفرفور، دمشق، 2006/1427.

• Makale
Dipnot Örnek:
Bulut, “Camiler ve Cami Hizmetlilerinin Evkaf Umum Müdürlüğünce İdaresi”, s. 442.

Kaynakça Örnek:
Bulut, Mehmet, “Camiler ve Cami Hizmetlilerinin Evkaf Umum Müdürlüğünce İdaresi”, Diyanet İlmî Dergi 55/2 (Haziran 2019): 435.

Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Diyanet Arapça İlmî Dergi, genel yayıncılık kuralları açısından Araştırma ve Yayın Etiğine titizlikle uyarak COPE (Committee on Publication Ethics) tarafından hazırlanan rehberlerde belirtilen akademik yayıncılığın etik değer ve kurallarını benimsemiştir.

Yayım Süreci
• Diyanet Arapça İlmi Dergi, yılda iki kez yayımlanan uluslararası akademik ve hakemli bir dergidir. Gönderilen makaleler, öncelikle inceleme komisyonu tarafından ön değerlendirmeye alınır. Hakemlere gönderilmek için uygun görülen makaleler alanında uzman veya çalışması bulunan iki hakeme gönderilir ve kör hakem uygulaması yürütülür. Her iki hakemden de olumlu görüş alınırsa, hakemler tarafından teklif edilen düzeltme ve değişikliklerin yazar tarafından gerçekleştirilmesi halinde Yayın Kurulu kararı ile yayımlanır. Hakemlerden birinin “olumlu”, diğerinin “olumsuz” kanaat belirtmesi halinde makale üçüncü hakeme gönderilir. Üçüncü hakem “olumsuz” kanaat belirtirse makale reddedilir. Üçüncü hakem “olumlu” yönde kanaat belirtirse Yayın Kurulu’nun değerlendirmesi ve onayı neticesinde makale editöryal okuma sürecine alınır. Diyanet Arapça İlmi Dergi’ye yayım talebiyle gönderilen makalelerin nihai yayımlanma kararı Diyanet Arapça İlmi Dergi Yayın Kurulu tarafından verilir.

Yazarlar
• Çalışmaların özgün ve orijinal olması gerekmektedir. İntihal taraması yazar tarafından yaptırılarak dergiye yollanır. İntihalin sonuçları tamamen yazara aittir.
• Makale aynı anda farklı dergilere yayım talebiyle gönderilmemelidir ya da daha önce yayımlanmamış olmalıdır.
• Makalede ismi yer alacak diğer yazarlar araştırmaya katkı sağlamış olmalıdır. Akademik katkısı bulunmayan kişilerin yazar olarak gösterilmesi veya katkı sırası gözetilmeksizin unvan, yaş ve cinsiyet gibi bilimdışı ölçütlerle yazar sıralaması yapılması bilim etiğine aykırıdır.
• Dergiye makale gönderen yazarların derginin yayım ve yazım ilkelerini okuduğu ve kabul ettiği varsayılır ve yazar bu ilkelerde kendinden beklenenleri taahhüt etmiş kabul edilir.
• Yazarlar, makale yazımı sırasında yararlandıkları kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda doğru biçimde atıf yapmalıdır.
• Yazarlar, Yükseköğretim Kurulu’nca belirtilen Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’ni dikkate almalıdır.

Hakemler
• Hakemler, dergide yayımlanacak makalenin akademik kalitesini tespit eden kişiler olduğunun bilinciyle ve akademik kaliteyi arttırma sorumluluğuyla değerlendirme yapmalıdır.
• Hakemler, makale konusu hakkında uzmanlığa sahip oldukları, kör hakemlik uygulamasına riayet edebilecekleri ve makaleye dair detayları her şekilde gizli tutabilecekleri makalelerin hakemliğini kabul etmelidir. Makale inceleme süreci sonrasında da incelenen makaleye dair herhangi bir bilgi hiçbir şekilde başkalarıyla paylaşılmamalıdır.
• Hakemler, yalnızca makalelerin içeriğinin doğruluğunu ve akademik ölçütlere uygunluğunu değerlendirmelidir. Makalede ortaya konan düşüncelerin hakemin kişisel görüşlerinden farklı olması değerlendirmeyi etkilememelidir. Hakem raporları objektif ve ölçülü olmalıdır. Hakaret içeren, küçümseyici ve itham edici ifadelerden kesinlikle kaçınılmalıdır.
• Hakemler, değerlendirme raporlarında yüzeysel ve muğlak ifadelerden kaçınmalıdır. Sonucu olumsuz olan değerlendirmelerde sonucun dayandığı eksik ve hatalı hususlar somut bir şekilde gösterilmelidir.
• Hakemler, kendilerine tanınan süre içerisinde makaleleri değerlendirmelidir. Şayet değerlendirme yapmayacaklarsa makul bir süre içerisinde yetkili kişilere bildirmelidir.

Editör ve Yayın Kurulu
• Editörler, dergi politikasında belirtilen ilgili alanlara katkı sağlayacak makaleleri değerlendirme sürecine kabul etmelidir.
• Editörler, kabul veya reddedilen makale yazarlarıyla herhangi bir çıkar çatışması/ çıkar ilişkisi içinde olmamalıdır.
• Hakemler ile yazarların isimlerinin karşılıklı gizli tutulması editörlerin sorumluluğudur.
• Yayımlamak üzere gönderilen makalelerin intihal tarama raporunun tetkik edilmesi ve böylece akademik onursuzluğun önüne geçilmesi için editörler gerekli çabayı göstermelidir.
• Dergiye gönderilen makalelerin ön inceleme, hakemlik, düzenleme ve yayımlama süreçlerinin vaktinde ve sağlıklı bir şekilde tamamlanması editörlerin görevidir.
• Editörler dergiye makale kabul ederken akademik kaygı ve ölçütleri öncelemelidir.
• Editörler hakemler, yazarlar ve araştırmacıların bilgi gereksinimlerini karşılamaya, yayım sürecinde düzeltme ve açıklama gerektiren konularda açıklık ilkelerine göre davranmaya çaba gösterir.
• Editörler, hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması ve sürekli güncellenmesi için arayış içinde olur. 

Diyanet Arapça İlmî Dergi, makale yayımlama yahut herhangi bir farklı gerekçeyle yazar veya kurumundan ücret talep etmemektedir. Ayrıca derginin tüm sayılarındaki yazılara elektronik platformlar üzerinden erişim ücretsiz olarak mümkündür. Hiçbir ad altında yazar veya kurumundan ücret alınmaz.