The Content of the Poetic Story in Arabic Literature from West Africa during the Twentieth Century

Yıl 2023, , 567 - 594, 30.12.2023

Mohamadou Aboubacar Maıga , Mahmud Kaddum

https://doi.org/10.26650/di.2023.34.2.1292426

Öz

Africans were interested in all aspects of Arabic literature, especially the art of poetry in its many forms, namely, educational, lyrical, religious, social, and political. Narrative poetry is one of the literary arts that has received attention. Contemporary writers in West Africa when they depict African events, realities, heroes, and heroics, base all this on imagination, drawing the stories’ themes from the African environment. It has been determined that although narrative poetry is the focus of attention of West African literary figures, it has yet to be studied by the academic community. Our study will endeavor to address this gap. From these standpoints, this research seeks, through the implementation of descriptive–analytical methods, to shed light on the most beautiful poems of the poetic story written by West African poets, to understand their contributions to this field and to address the subject matter of these poems, their characteristics, their formal structure, and their artistic values. Texts related to this topic have been selected for illustration and not limitation. It is worth noting that the region’s poets have shown great interest in writing the poetic story and have contributed significantly to it. The Ghanaian poet ʻUmar Karakī (d. 1353¤1934), the poet Jarnū Ibrāhīm Sī (d. 1396¤1976), ʻAbbās Ṣall (d. 1410¤1990) from Senegal, the Malian poet Yaʻqūb Dakūre, the Nigerian Jamīl ʻAbd Allāh, the Gambian Bāmyn Muḥammad Sīrī, and the Guinean Jarnū ʻAlī Boudem among others, who excelled in this art.

Anahtar Kelimeler

Arabic Literature, Poetry, West Africa, Story, Heroic, Emotional

Yirminci Yüzyılda Batı Afrika Arap Edebiyatındaki Anlatı Şiirin Muhtevası

Öz

Afrikalılar, Arap edebiyatının tüm sanatlarına, özellikle didaktik, lirik, dini, sosyal ve siyasi konular gibi çeşitli türleriyle şiir sanatına ilgi duymuşlardır. Anlatı şiir, modern çağda Afrikalı edebiyatçıların ilgisini çeken edebî sanatlardan biri olmuştur. Bu edebiyatçılar, anlattıkları hikâyelerin temalarını yaşadıkları sosyal ortamdan esinlenmiş, hayal gücüne dayanarak Afrika’daki olaylar, gerçekler, yiğitler ve kahramanlıkları tasvir etmişlerdir. Anlatı şiirinin Batı Afrika edebiyatçıların ilgi odağı olmasına rağmen akademi camiası tarafından incelenmediğini tespit edilmiştir. Araştırmamız bu boşluğu doldurmaya gayret edilecektir. Tanımlayıcı analitik yöntem uygulanarak, edebî metinler seçilmiş, bu metinler tahlil edilerek 20. yüzyıl Batı Afrika Arap edebiyatında kaleme alınan en güzel anlatı şiirlerine ışık tutması amaçlanmaktadır. Araştırmamızda Batı Afrika şairlerinin bu alana sağladıkları katkıyı ortaya çıkarmak amacıyla, şiirlerin temaları, özellikleri ve edebi sanatları üzerinde durulacaktır. Batı Afrika’da anlatı şiirinin büyük rağbet gördüğünü, edebiyatçıların bu alanda büyük katkıları olduğunu belirtmekte fayda vardır. Ganalı şair Ömer Karakî (ö.1353/1934), Senegalli şair Çarno İbrahim Sy (ö.1396/1976) ve Abbas Sall (ö.1410/1990), Malili şair Yakup Dukure, Nijeryalı Cemil Abdallah, Gambiyalı Bamin Mohamed Sîrî, Gineli Çorno Ali Budem ve diğerleri anlatı şiiri türünde güzel eserler kaleme alan şairlerdendir.

Anahtar Kelimeler

Arap Edebiyatı, Şiir, Batı Afrika, Hikâye, Kahramanlık, Duygusallık

مضامين القصّّة الشعرية في الأدب العربي من الغرب الإفريقي خلال القرن العشرين الميلادي

Öz

الملخص ي والديين ي ي واالجتمايع ي ، والسيايس إلخ. والشعر ييب ر ، خصوصا فن الشعر برض ي وبه المتعددة كالشعر التعلييم والغنايئ اهتم األفارقة بجميع فنون األدب العر ّ وا األحداث والوقائع، واألبطال والبطوالت اإلفريقية، ي . ي حظيت بعناية أدباء العرص الحديث من الغرب اإلفرييق ن ي القصيص هو أحد الفنون األدبية ال ّ الباحثني ّ أّن ي كل ذلك عىل الخيال، ومستمدين موضوعات القصص من البيئة اإلفريقية. عىل الرغم من عناية األدباء بهذا النوع من الشعر إّال معتمدين يف ي التحلي ييل- إىل تسليط الضوء عىل ّ الفراغ. كما أنه يهدف -من خالل إعمال المنهج الوصيف ن لم يتناولوها بالدراسة. ولذلك جاء هذا البحث لسّد األكاديميني ي هذا المجال، والوقوف عىل موضوعات هذه القصائد، وخصائصها وبنائها يت ي كتبها شعراء غرب إفريقيا؛ لمعرفة مساهماتهم يف أروع قصائد القصة الشعرية ال ّ شعراء المنطقة قد أقبلوا عىل كتابة القصة ي هذا الموضوع لغرض التوضيح ال الحرص. والجدير بالذكر أّن الشك ييل وقيمها الفنية. وقد تم انتقاء النصوص يف ي ي عمر كريك )ت. 1934/1353(، والشاعر جرنو إبراهيم يسي )ت. 1976/1396(، ّ كل من الشاعر الغاين ن ر فيها بقدر كبري. ويعّد ً ، مساهمني ً رًا كبريرًا الشعرية إقباًال ن محمد رسي، والغيين ي جرنو ع ييل يب ي بامني وعباس صل )ت. 1990/1410( من السنغال، والشاعر الما ييل ر يعقوب دكوري، والنيجريي جميل عبد هللا، والغام . ّ ي هذا الفّن ر بوديم وغريهم ممن أبدعوا ي

Anahtar Kelimeler

في􁡧 ،, بطو ي لي, القصة, إفريقيا الغربية،, الشعر, الأدب العربي

Kaynakça

• Âc, Ticcân. Mine vahyi’l-vâki’. Loga: Matbaa mahallîye, t.s. google scholar
• Bamba, Muhammed el-Emin. Dahatnî fatâtün. Gana: Mektebetü’ş-şair, yazma eseri, Mecmûatü kesâid, 002, 13. google scholar
• Bamba, Muhammed el-Emin. Râiyyetü’l-hicre. Gana: Mektebetü’ş-şair, yazma eseri,Hikâyetî, 012, 16. google scholar
• Bedreddin, Muhammed Yâkup. Hadikedtü’l-ezhâr fi mehdi’n-Nebiyyi’l-muhtâr. Abijan: Matbaa mahallîye, t.s. google scholar
• Bekka, el-Hasan. Kitâbu silsileti’l-Arabiyye li tullâbi ifrîkiya. Akra: Matbaa mahallîye, t.s. google scholar
• Boudem, Ali Çorno. Dîvânu şiirin. Gine: Matbaa mahallîye, t.s. google scholar
• Cemil, Abdullah. el-Hürriyye. Nijerya: Mektebetü’ş-şair, yazma eseri, Hikâyât, 201, 39. google scholar
• Dayf. Şevkî. Dirâsâtun fi’ş-şiir’il-Arabi el-muâsır. Mısır: Dârü’l-maarif, 2003. google scholar
• Diabate, Bamin Sîrî. Behcetü’l-âsık. Gambia: Mektebetü’ş-şair, yazma eseri, el-kıssa en-nebeviye, 0023, 14. google scholar
• Diabate, Bamin Sîrî. Sadîk suveylih. Gambia: Mektebetü’ş-şair, yazma eseri, Havâtır, 21, 22. google scholar
• Dukure, Yakup. el-Bustân. Bamako: el-Mektebetü’l-İslamiye, t.s. google scholar
• el-Hâvî, Ayliya. Fennü’t-tasavvuf ve tatavvurihi fi’ş-şiir’il-Arabi. Beyrut: Dârü’l-kitab el-lübnâni, 1967. google scholar
• er-Râfiî, Mustafa Sadık. Tarihu âdâbi’l-Arab. Beyrut: Dârü’l-kutubi’l-ilmiye, 2000. google scholar
• es-Sumeylî, Yusuf. eş-Şiir’ul-Lübnâni itticâhâtun ve mezâhibun. Beyrut: Dârü’l-vahde, 1980. google scholar
• ez-Zuabî, Ahmed. et-Tanâsu nazariyen ve tatbikîyen. Ürdün: Müessesetü aman li’n-neşr ve’t-tevzi, 2000. google scholar
• Ferezdak, Hamam b. Galip. Dîvânü’l-Ferezdak. thk. Ali Fâûr. Beyrut: Dârü’l-kutubi’l-ilmiye, 1987. google scholar
• Haftâcî, Muhammed b. Abdülmunim. Kıssatü’l-edebi’l-mehcerî. Kahire: Dârü’l-cîl, 1992. google scholar
• Hutay’e, Cervel b. Evs. Dîvânu Hutay’e bi rivayeti ve şerhi ibnü’s-sikkît. Beyrut: Dârü’l-kutubi’l-ilmiye, 1993. google scholar
• İbn Abdürabih, Ahmed. el- İkdü'l-ferîd. Pakistan: Dârü’l-Arap li’l-kutup, 2002. google scholar
• Kaba: İmran. eş-Şiir’ul-Arabi mine’l-Garbi’l-İfrîki hilale’l-Karni’l’işrîn el-mîlâdıî. Fas: Menşûrâti’l-munazzame el-İslamiye li’t-terbiye ve’l-ulum ve’s-sekâfe, 2011. google scholar
• Muhiddin, Abdülhamid. Şerhu dîvâni Ömer b. ebi Rabia el-mahzûmî. Kahire: el-Mektebetü’t-ticariye el-Kübra, 1952. google scholar
• Müslüm, İbn Haccâc. Sahih Müslüm. thk. Nazr b. Muhammed. Riyad: Dâru tayibe. 2006. google scholar
• Rıza, Şerif. el-Mecâzâtü'n-nebeviye. Beyrut: Dârü’l-kutubi’l-ilmiye, 2007. google scholar
• Sall, Abbas. Nafahâtün rabbaniye: levâmi-ud-dureri ve medhi hayri'l-beşer. Cezayir: el-Müessesetü’l-vataniye li’l-kitap, 1986. google scholar
• Samba, Amir. el-Edebu s-Senegali el-Arabi. Cezayir: eş-Şeriketü-vataniye li’n-neşr ve’t-tevzi, 1978. google scholar
• Sebe’, İsa. Şuara el-kıssa ve'l-vesf fi Lübnan. Beyrut: Dâru Beyrut li’t-tibaa, 1961. google scholar
• Suyûtî, Celalettin, Şerh ukûdi'l-cümân fi ilmi'l-meânî ve'l-beyan. thk. İbrahim el-Hamdânî ve Emin Lokman. Beyrut: Dârü’l-kutubi’l-ilmiye, 2011. google scholar
• Tiyâm Ebu Rıdvan Madam. Osman b. Ebi kebir el-müdîr. Mali: Mektebetü’ş-şair, yazma eseri, Havâtır, 01, 13. google scholar