Family Mediation in Jordan

Yıl 2024, Cilt: 35 , 77 - 98, 28.02.2025

Süheyla Akçay Biçen

https://doi.org/10.26650/di.2024.35.1555105

Öz

This article examines how the family reform, mediation, and conciliation offices in Jordan, which were incorporated into law in 2013 and began their activities in 2014, implement family mediation. Although mediation was included in the Civil Code in Jordan in the early 2000s, its application to family law was postponed until a later date. Family mediation was implemented through the family reform, mediation, and conciliation offices established under Sharia courts. Since its implementation, the number of these offices has increased over time, having had a positive impact on the Jordanian society. The family mediation practised here is not limited to divorce mediation but addresses many family-related issues. Moreover, the family mediation model in Jordan, where most population is Muslim, is based on Sharia principles and social realities. In this regard, being a model that meets local and public needs has facilitated the resolution of disputes between families and increased its societal impact. This study aims to provide a model for states that either plan to implement or are currently implementing family mediation, particularly Türkiye, by presenting the family reform, mediation, and conciliation offices in Jordan and their working system.

Anahtar Kelimeler

Family Mediation, Jordan, Mediation, Dispute, Sulh, Family Mediation Offices

Ürdün’de Aile Arabuluculuğu

Öz

Bu makale Ürdün’de 2013’te kanuna dahil edilen ve 2014’te faaliyetlerine başlayan aile ıslah, arabuluculuk ve uzlaştırma ofislerinin aile arabuluculuğunu nasıl uyguladığını ele almaktadır. Arabuluculuk Ürdün’de Medeni kanuna 2000’li yılların başında dahil edilmesine rağmen aile hukukuna tatbik edilmesi daha ileri bir tarihe ertelenmiştir. Aile arabuluculuğu şer’î mahkemelere bağlı olarak kurulan aile ıslah, arabuluculuk ve uzlaştırma ofislerinde uygulanmıştır. Uygulamaya başladığı yıldan itibaren Ürdün toplumunda olumlu bir etkiye sahip olduğu için zamanla ofis sayısı artırılmıştır. Burada uygulanan aile arabuluculuğu boşanma arabuluculuğundan ibaret olmayıp aileye taalluk eden pek çok konuyu mündemiçtir. Ayrıca halkı Müslüman olan Ürdün’ün aile arabuluculuğu modeli şer’î ölçüler ve sosyal gerçekliklere dayanmaktadır. Bu yönüyle yerel ve halkın ihtiyaçlarına cevap veren bir model olması aileler arasında vuku bulan anlaşmazlıkların çözümünü kolaylaştırmış ve halk üzerinde etkisini artırmıştır. Bu çalışma Ürdün’de aile arabuluculuğunun uygulandığı aile ıslah, arabuluculuk ve uzlaştırma ofislerini ve çalışma sistemini ortaya koyarak Türkiye başta olmak üzere aile arabuluculuğunu uygulayacak olan ya da hali hazırda uygulayan devletlere örneklik teşkil etmesi için bir model sunmayı hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Aile Arabuluculuğu, Ürdün, Uyuşmazlık, Sulh, Aile Arabuluculuk Ofisleri

Kaynakça

• Ahmed Nasır el-Muvâcede, Velâ Abdül Fettah es-Serâyera. “Devru Mekâtibi’l-Islâhi’l-Userî fi’l-Haddi mine’t-Talâki min Vicheti Nazari’l-ezvâci’l-Mütekâdîn fi’l-Mehâkimi’ş-Şer’iyyeti fi’l-Müctemai’l-Ürdünî”. el-Mecelletü ’l-Arabiyye li’n-Neşri’l-İlmî, sy 41 (2022): 746-75. google scholar
• Aktürk, Mustafa. “İslam Hukukundaki Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarının Türk Aile Hukukuna Mukayesesi”, Kırıkkale Hukuk Mecmuası 2, sy 1 (2022): 91-113. google scholar
• Amneh Irshied Al-Oqaili. “The Role of Family Reconciliation and Mediation Offices in Jordan in Reducing Family Disputes from the Viewpoint of Their Workers”. Sharia and Law Sciens 48, sy 2 (2021): 41-56. google scholar
• Çelik, Mubin Burak. “Aile Uyuşmazlıklarının Çözümü Bağlamında Arabuluculuk Türleri ve Modelleri”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 32, sy 3: 1533-69. Erişim 13 Eylül 2024. https://doi.org/10.15337/suhfd.1487935. google scholar
• Dağlioğlu, Duygu. “Aile Hukukuna İlişkin Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk”. Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2, sy 2 (28 Aralık 2020): 551-87. google scholar
• el-Memleke. “Mekâtibu’l-İslâhi ve’t-Tevfîki’l-Userî Havvalet Eksar 40 Elf Kadiyye li’l-İttifâkiyyat er-Ridâiyye”,25 Ağustos 2024. https://www.almamlakatv.com//news/149321. google scholar
• “Kanunu’l-Ahvâli’ş-Şahsiyye-2019”. google scholar
• İl, Sunay. “Aile Arabuluculuğu”, Toplum ve Sosyal Hizmet 20, sy 1 (2009): 23-32. google scholar
• İsmail Abdurrahman Necmuddin el-Kûrânî. “Nizâmu’l-İslâh ve’t-Tevfîki’l-Userî fi’t Teşrî’âti’l-Ürdüniyyeti ve’l-Irâkiyyeti ve Devruhum fi’l-Haddi mine’t-Talâki ve Tahkîku’l-Emni’l-Muctema’î”. Mecelletü Cadârâ li’d-Dirâsâti ve’l-Buhûs 6 (2020). google scholar
• “Mekâtibu’l-Islâh ve’t-Tevfîki’l-Userî-Dâiratü Kâdılkudât”. google scholar
• Muhammed Abdullah es-Serhân, “el-Visâtatu fi’-Kânûni’l-Ürdünî”, el- Mecelletü’l- Cinaiyyeti’l-Kavmiyye, 66, sy 2 (2023): 71-103. google scholar
• Muhammed Halef Beni Selâme, Nasr Muhammed Sa’îd el-Bel’âvî. “Tesviyetül’l-Münâzaati’l-Medeniyyeti bi’l-Vâsitati (Dirâsetün fî Kânûni’l-Visâtati li Tesviyetil’l-Münâzaati’l-Medeniyyeti’l-Ürdünî Rakam 12 li Seneti 2006 m)”. Ulumu’ş-Şeriati ve’l-Kânûn 44, sy 2 (2017): 137-46. google scholar
• Mohamed Khalaf Beni Selâme, “Mediation is a Means Settling Family Disputes: Study on the Jordanian Personal Status Law” Journal Sharia and Law, sy 71 (2017): 61-104. google scholar
• Nida eş-Şennâk. “İnhifâdu Hâlâti’t-Talâk”. er-Ra’y, 15 Eylül 2024. google scholar
• “Nizâm Mekâtibi’l-Islâh ve’t-Tevfîki’l-Userî”. google scholar
• Özbek, Mustafa. “Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin ‘Aile Arabuluculuğu’ Konulu Tavsiye Kararı”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 7, sy 2 (2005): 71-102. google scholar
• Özcan, Cem, “Fransız Hukukunda Aile Arabuluculuğu”. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, sy 9 (2017): 383-96. google scholar
• Sena Cemil el-Hıntî, “et-Ta’sîl el-Fıkhî li Amel Mekâtibi’l İslâhi’l Üserî fi’l Mehâkim eş-Şer’iyyeti’l-Ürdüniyyeti”. Ulûmu’ş-Şeriyyeti ve’l-Kânûn 46, sy 1 (2019): 235-46. google scholar
• Şen, Yusuf, “İslâm Hukukunda Arabuluculuk”, Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11, sy 22 (2012): 105-135. google scholar
• “Şiâru Mekâtibi’l-Islâh ve’t-Tevfîki’l-Userî”. google scholar
• “Takriru’l-İhsâî es-Senevî”- 2023. google scholar
• Taş, Mustafa. “Mısır’da Tahkim Müessesesi ve Aile Arabuluculuğu Uygulamaları”. Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 6-7, sy 1-2 (11 Mayıs 2021): 117-33. google scholar
• Temel, Ahmet. “İslam Aile Hukukundaki Arabulucu-Hakemlik Uygulamasının Türkiye’de Aile Arabulucuğuna Muhtemel Katkıları”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi<br /> Darulfunun İlahiyat XXX, sy 2 (2019): 311-36. google scholar
• “Teşkîlu Mekâtibi’l-Islâh ve’t-Tevfîki’l-Userî”. google scholar