International Organizations in Asia Pacific as China’s Tools for Regional Hegemony

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 6, 33 - 53, 01.07.2020

Eda Kuşku Sönmez

Öz

This article aims to reveal the approaches of China toward the processes of regional integration in a period when Asia Pacific region came into prominence in world economy. Still retaining its status as the most important actor in the region, China seeks to reap the benefits of free trade with regional countries, and ventures to improve its regional effectiveness through regional political and security structures. Additionally, in efforts to improve its position within the global trade competition, China has targeted opening up to international markets through projects such as Belt and Road Initiative. This study examines structural processes in Asia Pacific region in which China interacts or partakes. In these processes are included: the Shanghai Cooperation Organization, Southeast Asian Countries Organization, Asia Infrastructure Investment Bank, Regional Comprehensive Economic Cooperation, and the Conference on Interaction and Confidence Building Measures in Asia as well as the Asia Cooperation Dialogue. China lead several of these regional structures, and developed relations with other partners at varying levels. This study evaluates the regional structures mentioned above in terms of their impact on China’s economic, cultural, and political infiltration into the areas in its vicinity. Along with Chinese regional expansionism, this study explores China’s novel mechanisms that are in effect with the purpose of realizing its global ambitions, and discusses the ways the stake-holding actors perceive these mechanisms.

Anahtar Kelimeler

China, expansionism, regionalization, Asia Pacific, Belt Initiative, Road Initiative, Shanghai Cooperation Organization, ASEAN

Çin’in Bölgesel Hegemonya Araçları Olarak Asya Pasifikte Uluslararası Örgütler

Öz

Bu çalışma, Asya Pasifik bölgesinin dünya ekonomisinde ön plana çıktığı bir dönemde, Çin’in bölgesel bütünleşme süreçlerine yönelik yaklaşımlarını ortaya koymayı hedeflemektedir. Bölgenin en önemli aktörü konumundaki Çin bölge ülkeleri ile serbest ticaretin faydalarından yararlanmayı ve bölgesel siyasi ve güvenlik amaçlı yapılar sayesinde bölgesel etkinliğini artırmayı amaçlamaktadır. Bunlarla beraber Çin, küresel ticari rekabet içerisindeki konumunu kuvvetlendirmek için ‘Kuşak-Yol’ gibi projeler vasıtasıyla dünya pazarlarına açılmayı hedeflemiştir. Çalışma, Çin’in Asya Pasifik bölgesinde Çin’in dâhil veya ilişki içerisinde olduğu yapısal süreçleri inceleyecektir. Bunlar arasında Şangay İşbirliği Örgütü, Güneydoğu Asya Ülkeleri Örgütü, Asya Altyapı Yatırım Bankası, Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık, Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı ve Asya İşbirliği Diyaloğu sayılabilir. Çin, bu bölgesel yapıların bir kısmına öncülük etmiş, diğerleri ile de çeşitli düzeylerde ilişkiler geliştirmiştir. Bu çalışma, adı geçen bölgesel yapıları Çin’in yakın çevresine ekonomik, kültürel ve siyasi anlamda nüfuz etmesine etkileri bakımından değerlendirecektir. Çalışma ayrıca Çin’in bölgesel ekonomik yayılmacılığın ötesinde küresel hedeflerini gerçekleştirmek için devreye soktuğu yeni araçları inceleyecek ve bunların diğer ilgili aktörler tarafından nasıl karşılandığını tartışacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çin, yayılmacılık, bölgeselleşme, Asya Pasifik, Kuşak-Yol Girişimi, Şangay İşbirliği Örgütü, ASEAN

Kaynakça

• AKÇAY, Nurettin (2017), “Turkey-China Relations within the Concept of the New Silk Road Project”, Bölgesel Araştırmalar Dergisi, Cilt 1, Sayı 3.
• CALLAHAN, William A. (2016a), “China’s “Asia Dream” The Belt Road Initiative and the New Regional Order”, Asian Journal of Comparative Politics, Cilt 1, Sayı 3.
• GLOSNY, Michael A. (2006), “Heading Toward a Win-Win Future? Recent Developments in China’s Policy Toward Southeast Asia”, Asian Security, Cilt 2, Sayı 1.
• GOH, Evelyn (2018), “ASEAN-led Multilateralism and Regional Order: The Great Power Bargain Deficit”, içinde: International Relations and Asia’s Southern Tier, (ed.) Rozman, Gilbert ve Liow, Joseph, Singapore: Springer.
• GÖKTEN, Kerem (2011), “Çin’in Barışçıl Yükselişine Muhafazakâr-Realist ‘Çözümler’”, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 11, Sayı 21.
• HA, Hoang T. (2019), “Understanding China’s Proposal for an ASEAN-China Community of Common Destiny and ASEAN’s Ambivalent Response”, Contemporary Southeast Asia, Cilt 41, Sayı 2.
• HASGÜLER, Mehmet ve ULUDAĞ, Mehmet B. (2007), Devletlerarası ve Hükümetlerdışı Uluslararası Örgütler. İstanbul: Alfa Yayıncılık.
• HUANG, Meibo (2019), “Introduction: South–South Cooperation and Chinese Foreign Aid”, içinde: South-South Cooperation and Chinese Foreign Aid, (ed.) HUANG, Meibo, XU Xiuli ve MAO Xiaojing, Singapore: Palgrave Macmillan.
• JAKOBSON, Linda (2016), “Reflections From China on Xi Jinping's ‘Asia for Asians’”, Asian Politics & Policy, Cilt 8, Sayı 1.
• KAYA, Rüştü (2019), “Orta Asya ‘Bölgesel Güvenlik Kompleksi’ ve Şangay İşbirliği Örgütü”, International Journal of Political Science and Urban Studies, Cilt 7, Özel Sayı.
• LINA, Wang ve KUN, Zhai (2016), “China’s Policy Shifts on Southeast Asia: To Build a ‘Community of Common Destiny’”, China Quarterly of International Strategic Studies, Cilt 2, Sayı 1.
• MYERS, Margaret ve WISE, Carol (2016), The Political Economy of China-Latin America Relations in the New Millennium: Brave New World, Taylor & Francis.
• SHAMBAUGH, David L. (2013), China Goes Global: The Partial Power (Cilt 409), Oxford: Oxford University Press.
• SUMMERS, Tim (2016a), “China’s ‘New Silk Roads’: Sub-National Regions and Networks of Global Political Economy”, Third World Quarterly, Cilt 37, Sayı 9.
• TUNÇARSLAN, Nilay (2019), “Fikirsel ve Normatif Bölgeselleşme: ASEAN Örneği”, International Journal of Political Science and Urban Studies, Cilt 7, Özel Sayı.
• YE, Min (2015), “China and Competing Cooperation in Asia-Pacific: TPP, RCEP, and The New Silk Road”, Asian Security, Cilt 11, Sayı 3.
• ZEYREK, Can (2010), “Orta Asya'da Etkin Bölgesel Bütünleşme Çabaları: Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ)”, Ege Academic Review, Cilt 10, Sayı 3.
• ZHANG, Denghua ve SHİVAKUMAR, Hemant (2017), “Dragon versus Elephant: A Comparative Study of Chinese and Indian Aid in the Pacific”, Asia & the Pacific Policy Studies, Cilt 4, Sayı 2.
• AIIB Resmi İnternet Sitesi, “Who We Are?”, https://www.aiib.org/en/about-aiib/index.html, Erişim: 22 Ocak 2020.
• AIIB Resmi İnternet Sitesi, Bankanın Üyeleri ve Muhtemel Üyeleri, https://www.aiib.org/en/about-aiib/governance/members-of-bank/index.html, Erişim: 22 Ocak 2020.
• Anadolu Ajansı (2019), “Uygur Türklerinin Durumu 2019'da Dünya Gündemine Oturdu”, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/uygur-turklerinin-durumu-2019da-dunya-gundemine-oturdu/1684242, Erişim: 18 Mayıs 2020.
• ASEAN Resmi İnternet Sitesi (2019), “Overview of ASEAN Plus Three Cooperation”, https://asean.org/storage/2016/01/Overview-of-APT-Cooperation-Jul-2019_For-Web_Rev.pdf , Erişim: 29 Ocak 2020.
• Asya İşbirliği Diyaloğu Resmi İnternet Sitesi, http://www.acd-dialogue.org/about-acd.html, Erişim: 23 Ocak 2020.
• Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Resmi İnternet Sitesi, https://www.ebrd.com/what-we-do/belt-and-road/overview.html, Erişim: 22 Ocak 2020.
• BURGMAN JR., Paul R. (2016), “Xi Jinping’s Asian Security Dream”, The Diplomat, https://thediplomat.com/2016/07/xi-jinpings-asian-security-dream/, Erişim: 22 Ocak 2020.
• CALLAHAN, William A. (2016b), “China’s Belt and Road Initiative and the New Eurasian Order”, Norwegian Institute of International Affairs, Policy Brief, 22, https://css.ethz.ch/content/dam/ethz/special-interest/gess/cis/center-for-securities-studies/resources/docs/NUPI_China%e2%80%99s%20Belt%20and%20Road%20Initiative%20and%20the%20new%20eurasian%20order.pdf, Erişim: 29 Ocak 2020.
• CHENG, Cheng (2019), “The Logic Behind China’s Foreign Aid Agency”, Carnegie Endowment for International Peace, https://carnegieendowment.org/2019/05/21/logic-behind-china-s-foreign-aid-agency-pub-79154, Erişim: 24 Ocak 2020.
• ChinaDaily (2019), “China-ASEAN Trade Continues to Boom Amid Global Growth Slowdown, Uncertainties”, https://www.chinadaily.com.cn/a/201907/23/WS5d367792a310d8305640082a.html, Erişim: 24 Ocak 2020.
• Çin Haber, “ASEAN, ABD’yi Geçerek Çin’in En Büyük 2. Ticaret Ortağı Oldu”, https://cinhaber.net/guncel/asean-abdyi-gecerek-cinin-en-buyuk-2-ticaret-ortagi-oldu-h4866.html, Erişim: 24 Ocak 2020.
• Çin Serbest Ticaret Alanı Ağı Basın Bildirisi (2015), “Xinhua News Agency Gao Hucheng Is Interviewed by the Xinhua News Agency on the Successful Signing of the China-ASEAN FTA Upgrading Protocol”, http://fta.mofcom.gov.cn/enarticle/chinadmen/endmnews/201512/29597_1.html, Erişim: 24 Ocak 2020.
• Çin Serbest Ticaret Alanı Ağı Basın Bildirisi (2019), “The 27th Round of the Negotiation of the Regional Comprehensive Economic Partnership Agreement Prepares for the Beijing Ministerial Conference”, http://fta.mofcom.gov.cn/enarticle/rcepen/enrcepnews/201908/41183_1.html, Erişim: 24 Ocak 2020.
• DEMİR, Emre (2017), “Çin Rüyası: 2049'da Müreffeh Çin ve Mavi Gökyüzü”, Blog Yazısı. https://www.tedu.edu.tr/tr/personel/emre-demir/blog/cin-ruyasi-2049da-mureffeh-cin-ve-mavi-gokyuzu, Erişim: 24 Ocak 2020.
• KARACA, Ragıp Kutay (2019), “Çin, Kuşak-Yol ve Türkiye”, Diplomasi Araştırmaları Derneği Raporları 1, https://www.diplomasiarastirmalari.org.tr/wp-content/uploads/2019/07/1-2019-DARD-RAPOR.pdf, Erişim: 19 Mayıs 2020.
• OECD (2019), “Economic Outlook for Southeast Asia, China and India 2019”, https://www.oecd.org/development/asia-pacific/01_SAEO2019_Overview_WEB.pdf. , Erişim: 24 Ocak 2020.
• SHENG, Lie J. (2018), “Chinese Foreign Aid in East Asia During the Trump Era”, The Diplomat, https://thediplomat.com/2018/02/chinese-foreign-aid-in-east-asia-during-the-trump-era/ , Erişim: 24 Ocak 2020.
• SUMMERS, Tim (2016b), “Thinking Inside The Box: China And Global/Regional Governance”, Rising Powers Quarterly, Cilt 1, Sayı 1, 23-31, http://risingpowersproject.com/quarterly/thinking-inside-the-box-china-and-globalregional-governance/, Erişim: 24 Ocak 2020.
• ŞAHİN, Vuslat N. (2019), “Amerikasız Trans Pasifik Ticaret Anlaşması: Doğu Asya’da Hareket Alanı Artan Japonya”, Avrasya İncelemeleri Merkezi Resmi İnternet Sitesi, https://avim.org.tr/tr/Yorum/amerikasiz-trans-pasifik-ticaret-anlasmasi-dogu-asya-da-hareket-alani-artan-japonya, Erişim: 29 Ocak 2020.
• ŞİÖ Basın Bildirisi (2020), “Develop IT, E-Commerce Among SCO Member Countries: SCO Secretary General Vladimir Norov”, http://eng.sectsco.org/news/20200115/623055.html, Erişim: 29Ocak 2020. ŞİÖ Resmi İnternet Sitesi, http://eng.sectsco.org/about_sco/, Erişim: 24 Ocak 2020.
• ŞİÖ Devlet Başkanları Ortak Bildirisi, “Joint Communique of the Heads of State of the Shanghai Cooperation Organization on Simplifying Trade Procedures”, http://eng.sectsco.org/documents/, Erişim: 20 Ekim 2019.