ORTAÇAĞ AVRUPA TOPLUMUNDA KOLEKTİF KİMLİK DEĞİŞİMİ VE İSLAM FETİHLERİNİN ETKİSİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 40 - 53, 28.06.2020

Caner Övsan Çakaş

Öz

Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkılması her ne kadar Avrupa’da ekonomik, siyasi ve sosyal değişimlere neden olsa da Akdeniz merkezli Romalı kolektif kimliğinin tam olarak ortadan kalmasına yol açmamıştır. Batı Roma İmparatorluğu’nun topraklarında kurulan barbar krallıklar büyük oranda Roma’nın dilini ve dinini benimsemiş, siyasi yapılanmalarını Roma’yı örnek alarak sürdürmüşlerdir. Fakat 8’inci Yüzyılda Avrupa’da Romalılık esasına dayalı kolektif kimliğin büyük oranda zayıfladığı ve yerini Germenik unsurların baskın olduğu, Hıristiyanlığa dayalı ve kuzey merkezli bir kolektif kimliğe bıraktığı görülmektedir. Bu çalışmada da söz konusu kolektif kimlik değişimi ile İslam fetihleri arasındaki bağlantının analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda 8’inci Yüzyıldaki İslam fetihlerinin Katolik Kilisesi, yerel siyasi erkler ve Bizans İmparatorluğu üzerindeki etkileri mercek altına alınmış, söz konusu etkilerin kolektif kimlik değişiminde oynadığı rol üzerinde durulmuştur. Çalışmanın sonucunda İslam fetihlerinin Avrupa’da Akdeniz merkezli Romalılık esasına dayalı bir kolektif kimlikten kuzey merkezli, Germenik unsurların baskın olduğu ve Hıristiyanlığa dayalı bir kolektif kimliğe geçişte bağımsız değişken rolü oynadığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Avrupa, Kolektif Kimlik, İslam Fetihleri, Romalılık, Hıristiyanlık

Kaynakça

• Adam, B. (1998). “Katolik Kilisesi’nin Kurtuluş Öğretisi Açısından Yahudiliğe ve İslam’a Bakışı”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (XLI), ss.201-122.
• Avcı, C. (2015). İslam-Bizans İlişkileri (610-847). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Baker, S. (2015). Eski Roma: Bir İmparatorluğun Yükselişi ve Çöküşü. E. Duru (Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
• Bulut, Y. (2016). Oryantalizmin Kısa Tarihi. İstanbul: Küre Yayınları.
• Çoban, B. Z. (2014). Geçmişten Günümüze Papalık. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Daniel, N. (1979). The Araps and Medieval Europe. Londra: Longman.
• Dawson, C. (1976). Batının Oluşumu. D.Tayanç (Çev.). İstanbul: Degah Yayınları.
• Gaudemet, J. (2015). “Roma Mucizesi”, Akdeniz: Tarih, Mekan, İnsanlar ve Miras. F.Braudel (Ed.), N. Erkut ve A.Derman (Çev.). İstanbul: Metis Yayınevi, ss. 166-190.
• Heller, O. (1992). Yahudiliğin Çöküşü. S. N. Kaya (Çev.). İstanbul: İnter Yayıncılık.
• Kar, S. (2017). “Felsefi Açıdan İslamofobi’nin Eleştirisi”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (47), ss. 197-220.
• Karlıağ, B. (2004). İslam Düşüncesin’nin Batı Düşüncesi’ne Etkileri. İstanbul: Litera Yayıncılık.
• Kırıkkanat, M. (2014). Bir Hıristiyan Masalı: Tarihin En Büyük Sahtekârlığı. İstanbul: Kırmızıkedi Yayınevi.
• Le Goff, J. (2017). Ortaçağ Batı Uygarlığı. H.Güven ve U. Güven (Çev.). Ankara: DoğuBatı Yayınları.
• Le Goff, J. (2008). Avrupa’nın Doğuşu. T.Binder (Çev.). İstanbul: Literatür Yayınları.
• Le Goff, J. (2017). Ortaçağda Entelektüeller. M. A. Kılınçbay (Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Pirenne, H. (2012). Hz. Muhammed ve Şarlman: İslam Fetihleri ve Ortaçağ Batı Uygarlığı. M. Ö. Mengüşoğlu (Çev.). İstanbul: Pınar Yayınları.
• Robert, J. M. (2002). Dünya Tarihi: Tarih Öncesi Çağlardan 18’inci Yüzyıla. İ.Erman (Çev.). İstanbul: İnkılâp Yayınları.
• Russ, J. (2014). Avrupa Düşüncesinin Serüveni: Antik Çağdan Günümüze Batı Düşüncesi. Ö.Doğan (Çev.). Ankara: DoğuBatı Yayınları.
• Şeyban, L. (2016). Reconquista: Endülüs’te Müslüman-Hıristiyan İlişkileri. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Taylor, C. (2014). Seküler Çağ. D. Körpe (Çev.). İstanbul:Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Tours, G. (1982). History of Francs. Londra: Routlune Press.
• Zeydan, C. (2013). İslam Uygarlıkları Tarihi Cilt 1. N. Gök (Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.