Ahmet Mithat Efendi'nin Tiyatrolarında Değerler

Yıl 2015, Cilt: 13 Sayı: 30, 105 - 140, 01.12.2015

Mehmet Baştürk

Öz

Bu makalede Ahmet Mithat Efendi'nin basılmış olan yedi tiyatro eseri, içerdiğideğerler bakımından incelenmiştir. Eserlerde var olan değerler içerik analizi yöntemiile tespit edildikten sonra tasnif ve tahlile tabi tutulmuştur. Böylelikle tiyatro marifetiyletoplumu eğitmeyi amaçlayan Ahmet Mithat'ın olumlu-olumsuz, bireysel-toplumsalhangi değerleri, ne sıklıkla ve nasıl ele aldığı ortaya konulmuş; nihayetinde bu eserlerdeişlenen değerlerin günümüz toplumu için ne ifade ettiği, değerler eğitimi kapsamındakullanılıp kullanılmayacağı gibi hususlar üzerinde durulmuştur. Bilindiği üzere Tanzimatsiyasal, sosyal, kültürel ve edebî açıdan bir yenileşmeyi/başkalaşmayı ifade eder.Bu çalışma aynı zamanda Tanzimat sonrası inşa edilmek istenen yeni insan ve toplumanlayışı etrafında vücuda getirilen bu ilk eserlerden hareket ederek yaklaşık bir buçukasır sonrası olan günümüz insan ve toplumu ile o dönem arasında kıyaslamalara daimkân tanımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Mithat Efendi, Tiyatro, Değerler, Eğitim

Values in the Plays of Ahmet Mithat Efendi

Öz

Anahtar Kelimeler

Ahmet Mithat Efendi, Theatre, Values, Education

Kaynakça

• Ahmet Mithat Efendi (1998). Bütün Oyunları. (Haz. İnci Enginün). İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Aktaş, Ş. (2011). Edebiyat ve Edebî Metinler Üzerine Yazılar. Ankara: Kurgan Edebiyat Yayınları.
• Akyüz, K. (1995). Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri 1860-1923. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Bircan, H. H. ve Kalın, Y. (2014). Felsefede Değer, Değerler ve Erdemler. Değerler ve Değerler Psikolojisi (ss. 31-62).Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Cevizci, A. (2005). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Dayanç, M. (2012). Bir Yenileşme Dönemi Aydını Olarak Ahmet Mithat Efendi. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, Cilt/Sayı: XLVII, s. 81-96.
• Gökçek, F. (2012). Küllerinden Doğan Anka Ahmet Mithat Efendi Üzerine Yazılar. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Gündoğan, A. O. (2007). Ben ve Öteki: Değerler Dünyasının Gerginliği. Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu Kitabı (71-79). İstanbul: Dem Yayınları.
• Güngör, E. (1998). Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Hançerlioğlu, O. (1970). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve Eğitim. Ankara: Engin Yayınevi.
• Kaymakcan, R. ve Meydan, H. (2014). Ahlak Değerler ve Eğitimi. İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Moran, B. (2003). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sakallı, F. (2012). Ahmet Midhat Efendi’nin “Fürs-i Kadimde Bir Facia yahut Siyavuş” Oyunu ile Racine’in “Phedre” Oyunu Arasında Bir Mukayese Denemesi. Turkish Studies, Volume 7/2, p.1353-1361, Ankara/Turkey.
• Tanpınar, A. H. (2001). 19 uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
• Tümer, C. Ş. (2008). 19. Yüzyıl Metinlerinde Genel Bir Tercih: “Yahut”lu Başlık Kalıplaşması. Turkish Studies, Volume 3/1, p.380-398, Ankara/Turkey.
• Türkçe Sözlük (2011). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Yaman, E. (2012). Değerler Eğitimi Eğitimde Yeni Ufuklar. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yetiş, K. (1989). Nâmık Kemal’in Türk Dili ve Edebiyatı Üzerine Görüşleri ve Yazıları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Wellek, R. ve Warren, A. (2005). Edebiyat Teorisi. (Çev. Ö. F. Huyugüzel). İzmir: Akademi Kitabevi.