Türkiye’de 1999-2017 Yılları Arasında Değerler Eğitimi Alanında Yapılmış Lisansüstü Çalışmaların İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 16 Sayı: 35, 183 - 207, 05.06.2018

Betül Kapkın Zekeriya Çalışkan , Mehmet Sağlam

Öz

Değerler eğitimi bireyin değerleri kazanması, benimsemesi ve karakterinin bir temel unsuru haline getirerek davranışa dönüştürmesi için verilen ve hayat boyu devam eden bir eğitimdir. Bu eğitime olan ihtiyaç ve artan ilgi akademik alanda da karşılık bulmuş ve bilim insanları değer ve değerler eğitimi kavramını çeşitli şekilde ele almaya çalışmışlardır. Bu kavramların akademik bakış açısı ile ele alınmasının önemi, değerler eğitiminin insan gelişiminde ve toplumsal yapıdaki etkisi dikkate alınarak bu çalışmada Türkiye'de değerler eğitimi alanında yapılmış lisansüstü tez çalışmalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda doküman analizi işlemi yapılarak betimsel bir çalışma oluşturulmuştur. Çalışmaya bu güne kadar Türkiye'de yapılmış ve YÖK Ulusal Tez Merkezi sisteminde kayıtlı tezler dahil edilmiştir. Bu kapsamda "değerler eğitimi" anahtar kelimesini içeren bugüne kadar Türkiye'deki üniversitelerde yapılmış özet ve tam metinlerine ulaşılan tüm lisansüstü tezler bilgisayar ortamına kodlanarak aktarılmıştır. Elde edilen veriler frekans ve yüzde kullanılarak betimsel olarak değerlendirilmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda değerler eğitimini konu edinen lisansüstü çalışmaların son derece sınırlı olduğu, çalışmaların büyük bir kısmının son 10 yıl içerisinde yapıldığı, genelde edebi eserlerdeki değer algısı- na yönelik çalışmalar olduğu belirlenmiştir. Bu doğrultuda değerler eğitiminin akademik olarak daha fazla çalışması bu alandaki eksiklerin giderilmesine katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Değerler eğitimi, Değer, Lisansüstü Tez

Examination of Postgraduate Studies on Values Education Conducted Between 1999-2017 in Turkey

Öz

Values education is described as a life-long education given for the individuals to acquire and adopt values, make them as a fundamental element of their
character and thus turn them into behaviors. The need and increasing interest
for values education in the society have also drawn attention in the academic
field, and scientists have tried to handle the concepts of value and values education in various ways. When considering examination of these concepts with
an academic approach and the effect of values education in human development
and social structure, the importance of studies on values education comes to light. For this purpose, a descriptive study was conducted by conducting document analysis process. Theses and dissertations conducted in Turkey up till
today and recorded in the website of Council of Higher Education National
Thesis Center were included in the study. Within this framework, all postgraduate theses and dissertations, which included the keyword “values education”,
have been conducted at universities in Turkey until today, and had accessible
abstract and full texts, were transferred to computer environment by coding.
Studies with the keyword “values education” mentioned in the sample group
were reviewed through CoHE National Thesis Center database. The obtained
data were evaluated descriptively using frequency and percentage. As a result of
the examinations made, it was determined that the studies of the graduate studies on the subject of values education were insufficient and most of the studies
were carried out within the last 10 years and they were generally working for
the sense of value in literary works. In this respect, the more academic study of
values education will contribute to the elimination of deficiencies in this area.

Anahtar Kelimeler

Values education, Value, Graduate thesis

Kaynakça

• Beil, B. (2003). İyi Çocuk, Zor Çocuk, ‘Doğru Davranışlar Çocuklara Nasıl Kazandırılır? Çev: Cuma Yorulmaz, Arkadaş Kitapevi, Ankara.
• Biçer, S. (2013). Değerler Eğitimi Açısından Mehmet Akif Ersoy’a Ait “Safahat” Adlı Eserin İncelenmesi. Unpublished Master’s Thesis, Uşak University, Social Scientist Institute, Uşak.
• Bilgin, N. (1995). Sosyal Psikolojide Yöntem Ve Pratik Çalışmalar, Sistem Yayıncılık, İstanbul
• Büyükdüvenci, S. (2002). Değerin değeri üzerine. (Editör: ġ. Yalçın). Bilgi ve Değer Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Vadi Yayınları.
• Craig, M. (2009). A study of the role of mıddle school administrators in the successful implemantation of character education programs ( Doctoral dissertation) Available ProQuest Dissertations Theses database. ( UMI No: 3405439)
• Çağlar, A. (2005). Erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar. Yayıma Hazırlayan: Müzeyyen Sevinç. Okul öncesi dönemde değerler eğitimi. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Dereli İman, E. (2014). Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: Sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 249-268.
• Elbir, B., & Bağcı, C. (2013). Değerler Eğitimi Üzerine Yapılmış Lisansüstü Düzeyindeki Çalışmaların Değerlendirilmesi/Evaluation Of Post-Graduate Theses On Values Education. Turkish Studies--International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8, 1.
• Elias, M.J., Parker, S.J., & Kash, V.M. (2008). Socıal-emotional learning, moral education and character education: A comparative analysis and a view toward convergence. L. P. Nucci & D. Narvaez (Eds.), Handbooks of moral and character education. Newyork and London: Routledge, Taylor and Francis
• Gardner, R., Cairns, J. ve Lawton, D. (2005). Education for Values. This edition published in the Taylor & Francis e-Library.
• Güngör, E. (1998). Değerler psikolojisi üzerinde araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Hökeleki, H. (2011). Ailede, Okulda ve Toplumda Değerler Psikolojisi ve Eğitimi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Karadağ, E. (2009). Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik açıdan incenlemesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 75-87.
• Lovatt, T. (2000). Multifaith Religious And Values Education: Apperant of Real? Backgraund To Research. Religious Education Vol:90-3,4
• M.E.B. (2002). Okul gelişim modeli. Planlı okul gelişimi. Ankara: M.E.B.
• MEB, (2010). 08/09/2010 tarihli ve B.08.0.TTK.0.72.02.00-6312 (2010/53) sayılı Genelge
• Nucci, L. P. (2001). Education in the moral domain. Cambridge: Cambridge University Press.
• Oktay, Ayla (2000). Yaşamın Sihirli Yılları: Okulöncesi Dönem. (2. Baskı). İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Özgüven, İ. E. (2004). Psikolojik Testler. Ankara
• Sapsağlam, Ö. (2015). Anasınıfına devam eden çocuklara uygulanan sosyal değerler eğitimi programının sosyal beceri kazanımına etkisinin incelenmesi. Unpublished doctoral dissertation). Ankara University Graduate School of Educational Sciences, Ankara
• Silah, S. (2000). Sosyal psikoloji. Ankara: Gazi Kitabevi.
• TDK (2017). Türk dil kurumu sözlüğü. http://www.tdk.gov.tr. Erişim tarihi: 01.07.2010
• Thompson, M. (2011). Developing moral values in children: observations from a preschool. Ife PsychologIA; 19(2), 2011, 394-411. Yaman, E. (2012). Değerler Eğitimi. (2.Basım). Ankara: Akçağ Kitabevi.