Türk Bayraklı Gemilerin Paris Mou Bölgesindeki Performansları

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 16, 01.07.2024

İsmet Balık

https://doi.org/10.54410/denlojad.1409706

Öz

Bayrak performansı, bölgesel mutabakat zabıtlarının imzalanmasından sonra deniz yolu taşımacılığındaki önemini daha da artırmıştır. Dünyanın en önemli limanları imzalanan bölgesel mutabakat zabıtları içerisinde yer almaktadır. Bu limanlara giren gemiler Liman devleti tarafından denetlenmektedir. Bu çalışma ile de Türk bayraklı gemilerin 2010-2022 yılları arasında Paris MoU bölgesindeki liman devletlerinin oluşturmuş olduğu mutabakat zaptı rejiminin denetimlerinde sergilemiş oldukları performansları incelenmiştir. Araştırmanın verileri Paris MoU’nun veri tabanında erişime açık olan web sayfasından ve THETIS olarak bilinen Paris MoU bilgi sisteminden alınmıştır. Türk bayraklı ticaret gemilerinin bayrak performansının değerlendirilmesinde “Tutulma Oranı” ve “Excess Faktör (EF)” göstergeleri kullanılmıştır. Türk bayraklı gemilerin performansı 2010-2014 yılları arasında çok fazla değişiklik göstermezken, 2015 ve 2016 yıllarında önemli oranlarda düşmüştür. Bu düşme nedeniyle Türkiye, Paris MoU’nun beyaz listesinden çıkarılma tehlikesi ile karşı karşıya kalmıştır. Bu sıkıntılı dönemi kısa sürede atlatan Türkiye’nin performansı 2017 yılından itibaren hızla yükselerek 2021 yılında Paris MoU’nun beyaz listesinde 8’ nci sıraya kadar yükselmesini sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Paris MoU, Liman devleti kontrolü, Bayrak performansı, Turulma oranı, Excess faktörü

Kaynakça

• Açıkgöz, R. (2007). Türkiyenin Bayrak ve Liman Devleti Olarak Yükümlülükleri Yerine Getirmesi ve Etkinliğinin Sağlanması Modeli [Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi]. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Deniz Ulaştırma Mühendisliği Anabilim Dalı.
• Akyar, D.A., Ceylan, B.O. ve Çelik, M.S. (2023). Tanker gemilerindeki çevresel Uygunsuzlukların değerlendirilmesi: Paris Mou liman devleti denetimleri üzerinden bir İnceleme. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 15(2), 189-231. https://doi.or./10.18613/deudfd.1263396
• Aykaç, K. (2016). Türkiye’de Liman Devleti Kontrol Uygulamaları İçin Eğitim Modeli Oluşturulması [Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi]. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Deniz Ulaştırma Mühendisliği Anabilim Dalı.
• Bang, H.S. ve Jang, D.J. (2012). Recent Developments in Regional Memorandums of Understanding On Port State Control. Ocean Development & International Law, 43(2), 170-187. https://doi.org/10.1080/00908320.2012.672293
• Bolat, F. (2019). Türk bayraklı gemilerin Tokyo Mutabakat Zaptı Bölgesindeki Performanslarının İncelenmesi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(19), 468-487. https://doi.org/10.33692/avrasyad.628262
• Canpolat, R. (2016). Türk bayraklı gemiler, gri liste sınırına dayandı. Denizhaber.Net. https://www.denizhaber.net/turk-bayrakli-gemiler-gri-liste-sinirina-dayandi-haber-70795.htm
• Chuah, L.F., Mokhtar, K., Bakar, A.A., Othman, M.R., Osman, N.H., Bokhari, A. ve Hasan, M. (2022). Marine Environment and Maritime Safety Assessment Using Port State Control Database. Chemosphere, 304, 135245. https://doi.org/10.1016/j.chemosphere.2022.135245
• Chuah, L.F., Rof’ie, N.R.M, Salleh, N.H.M, Bakar, A.A., Oloruntobi, O., Othman, Fazlee, U.S.M., Mubashir, M. ve Asif, S. (2023). Analyzing the influencing factors of Port State Control for a cleaner environment via Bayesian network model. Cleaner Engineering and Technology, 14, 1-11. https://doi.org/10.1016/j.clet.2023.100636
• Demirci, S.M.E. ve Çiçek, K. (2020). Gemi Risk Faktörü Temelli Denetim Modeli: Paris Mou Denetimleri Uyum Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 12(1), 1-24. https://doi.org/10.18613/deudfd.775098
• DTO. (2022). Türk Bayraklı Gemilerin Tutulmalarının Engellenmesi. İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri Deniz Ticaret Odası. https://www.denizticaretodasi.org.tr/tr/sirkuler/turk-bayrakli-gemilerin-tutulmalarinin-engellenmesi-18606
• Eyigün, Ö (2013). Liman Devleti Kontrolü (PSC) Rejimlerinde Kullanılan Hedefleme Sistemlerinin Analizi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi]. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Deniz Ulaştırma Mühendisliği Anabilim Dalı.
• Graziano, A., Mejia Jr, M.Q. ve Schröder-Hinrichs, J.U. (2018). Achievements and challenges on the implementation of the European Directive on Port State Control. Transport Policy, 72, 97-108. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2018.09.016
• Kan, E. (2023). Türk Bayraklı Gemilerin Denizcilik Çalışma Sözleşmesi (MLC) Kapsamında Eksikliklerinin Belirlenmesi: Paris Mou Denetim Raporlarının İncelenmesi. Çalışma ve Toplum, 3(78), 2287-2314. https://doi.org/10.54752/ct.1325644
• Öztürk, O.B. ve Gökdemir Işık, N. (2016). Türkiye'de Uygulanmakta Olan Liman Devleti Kontrollerine Yönelik Bir Delphi Çalışması. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 8(2), 243 -271. https://doi.org/10.18613/deudfd.266526
• Rodríguez, E. ve Piniella, F. (2012). The new inspection regime of the Paris Mou on port state control: improvement of the system. Journal of Maritime Research, 9(1), 9-16. https://www.researchgate.net/publication/258833108_The_New_Inspection_Regime_of_the_Paris_Mou_on_Port_State_Control_Improvement_of_the_System
• Şanlıer, Ş. (2021). Paris Memorandumu denetim datalarının liman devletleri bağlamında analizi (2016-2018). Turkish Studies - Economy, 16(1), 477-489. https://doi.org/ 10.47644/TurkishStudies.47169 Paris MoU. (2023). Organization. The Paris Memorandum of Understanding on Port State Control. https://www.parismou.org/about-us/organisation
• Uğurlu, Ö. ve Yıldız, S. (2016). Yolcu Gemisi Kazalarının Değerlendirilmesi ve Konumsal Analizi. Journal of ETA Maritime Science, 4(4), 289-302. https://doi.org/10.5505/jems.2016.95967
• Utikad. (2023). Türk Sahipli Filoda Tutulma Oranı 2022'de Yüzde 41 Arttı. Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği. https://www.utikad.org.tr/Detay/Sektor-Haberleri/35744/turk-sahipli-filoda-tutulma-orani-2022-de-yuzde-41-arttiad
• Uygur, S. (2019). Türk Bayraklı Gemilerin Paris MoU (Mutabakat Zaptı) Kapsamında 2013-2018 Yılları Arasındaki Performans Analizi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi]. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Deniz Ulaştırma Mühendisliği Anabilim Dalı.
• Yavuz, S. (2003). Dünyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi İle İlgili Türk Mevzuatının AB Müktesebatıyla Uyumlaştırılması İçin Gerekli Düzenlemeler [Uzmanlık Tezi]. DPT Yayın No. 2667.
• Yılmaz, F. (2020). Evaluation of Port State Control (PSC) Performance of Turkish Flagged Merchant Ships in Paris Memorandum of Understanding (MoU) on PSC. Turkish Journal of Maritime and Marine Sciences, 6(1), 111-119.
• Yılmaz, F. ve Ece, N.J. (2017). Türk Bayraklı Gemilere Uygulanan Paris Mou - PSC Denetimlerine İlişkin Değişkenler ile Denetim Sonucu Arasındaki İlişkinin Analizi. Journal of ETA Maritime Science, 5(2), 172-185. https://doi.org/ 10.5505/jems.2017.20592