“RAVZÂTÜ’L-CENNÂT FÎ USÛLİ’L-İ‘TİKÂDÂT” ADLI RİSALENİN AİDİYETİ VE TAHLİLİ KONUSUNDA BİR İNCELEME

Yıl 2019, , 171 - 189, 31.05.2019

Mehmet Tözluyurt

https://doi.org/10.33931/abuifd.523194

Cited By: 1

Öz

Tevhit inancı İslam’ı diğer dinlerden ayıran en önemli unsurdur. Bu anlayışın temelini oluşturan iman esasları ise Kelâm ilminin konusunu teşkil etmektedir. Bu esaslar Hz.Peygamber sonrasında, günümüze kadar pek çok âlim tarafından Müslümanların birbirileriyle yaşadıkları olaylar dikkate alınarak açıklanmaya çalışılmıştır. Bunu yaparken de kelamcılar Müslümanların, imanını tahkik seviyesine çıkarmayı ve farklıdin ve anlayış sahiplerine cevap vermeyi hedeflemişlerdir. Bu amaçla yazılmış eserlerden birisi de müellifi konusunda birtakım tartışmalar olmakla birlikte “Ravzâtü’l-Cennât” isimli risaledir. Müellif, bu eseri daha önceki akaid esaslarına dair yazılan eserlerde iman esaslarının yeterince ele alınmamış olmasından hareketlekaleme aldığını ifade etmektedir. Makalemizde “Ravzâtü’l-Cennât” adlı eserin müellifinin kimliğine dair açıklamalarda bulunduktan sonra, iman esaslarının ele almasında takip ettiği metoda değineceğiz. Müellifin, görüşlerini temellendirirken hangi ekolü takip ettiğine, bunun yanında iman esaslarıyla ilgili olarak hangi mezhepleri eleştirdiğine temas edeceğiz. Ayrıca eserin, yazıldığı dönem açısından kelam ilmine katkısının olup olmadığını ortaya koyacağız.

Anahtar Kelimeler

Ravzâ, İman, Allah, Melek, Peygamber

AN INVESTIGATION ON THE ATTACHMENT AND CONTENT OF THE PAMPHLET “RAVZATU’L-CENNAT FÎ USÛLİ’L-İ‘TİKÂDÂT”

Öz

Tawhid belief is unique factors that differentiate Islam from other religions. The fundamentals of belief, which constitute the basis of this understanding, are subject matter of Kalam. After Prophet Mohammad, these fundamentals have been explained by many scholars until our present time by considering interactions of Muslim societies with each other. One of the works that were written for this purpose was pamphlet “Ravzatu’l-Cennat”. Author of the pamphlet stated that he wrote it based on the fact that the fundamentals of faith were not dealt with adequately in the books that were written previously on belief issues. In our paper, after the identity of the author of the pamphlet “Ravzatu’l-Cennat” is explained, we will deal with themethodology of him in explaining the fundamentals of faith. We will also deal with the school that was followed by the author when he based his ideas and which religious cults he criticized

Anahtar Kelimeler

Rawza, Faith, Allah, Angel, Prophet

Kaynakça

• Abdülcabbâr b. Ahmed Kâdî, Şerhu’l-Usûli’l-Hamse, (çev. İlyas Çelebi), İstanbul: T.C. Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 2013.
• Akbulut, Ahmet, Müslüman Kültüründe Kur’an’a Yabancılaşma Süreci, Ankara: Otto Yayınları, 2017.
• Akhisârî, Hasan Kâfî, Ravzâtü’l-Cennât fî Usûli’l-İ‘tikâdât, İstanbul: Hacı Muharrem Efendi Matbaası, 1305.
• Alamaireh, Samer, “Hasan Kâfî Akhisarî el-Bosnevî’nin “Ravzâtu’l-Cennât fî Usûli’l-İtikâdât” Adlı Eseri (Tahkik ve Tahlil)”, (yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2014).
• Aruçi, Muhammed, “Hasan Kâfî Akhisârî”. TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XVI, 326-329.
• Bağdâdî, Abdulkâhir, Kitâbu Usûli’d-Dîn. (çev: Ömer Aydın), İstanbul: İşaret Yayınları, 2016.
• Berzencî, Muhammed b. Resûl el-Hüseynî, Akîdetü’l-İmam Nâsır el-Hadîs ve's-Sünne Muhammed b. İdrîs eş-Şafiî. (Ebû Ya'lâ el-Ferrâ’nın Kitâbü’l--İ'tikâd’ı ile birlikte), thk. Muhammed el-Humeyyis. Riyad yy., 2005.
• Birışık, Abdulhamit, “İsrailiyât”, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXIII, 199-202.
• Büyükkara, Mehmet Ali, Kendisine Atfedilen Sözler Zemininde İmam Şafiî’nin Akidevî Görüşleri. Uluslararası İmam Şafiî Sempozyumu. (edt. Mehmet Bilen), İstanbul: Pak Ajans Yayıncılık, 2012. ss. 331-357
• Çınar, Mahmut “Şerhu Ravzâti’l-Cennât Risâlesi Bağlamında Kadızâde Mehmed Efendi’nin Kelamcılığı”, Erzurum İspirli Kadızâde Mehmed Ârif Efendi ve Ömer Efendi Sempozyumu, Mayıs 2-4 2014 içinde (edt. Ömer Kara), Erzurum: 2014, 199-214.
• Dârekutnî, Ebü'l-Hasen Alî b. Ömer b. Ahmed, Sünenü Dârekutnî. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 2004.
• Düzgün, Şaban Ali, Dini Anlama Kılavuzu, 3. Baskı, Ankara: Otto Yayınları, 2018.
• Gazzâlî, Ebû Hamid Muhammed b. Muhammed, İhyâü Ulûmi’d-Dîn. Kahire: Müessesetü’l-Halebî, 1967.
• Hatipoğlu, Mehmet Said, Hilâfetin Kureyşliliği. Ankara: Kitâbiyât Yayınları, 2005.
• Hekkârî, Ebu’l-Hasan Ali b. Ahmed, İ‘tikâdü’l-İmâm Ebî Abdillâh Muhammed b. İdrîs eş-Şafiî el-Muttalibî, Mecmû'un fîhi Selâs Resâil içinde III. risale, thk. Abdullah b. Sâlih el-Berrâk. Riyad: yy., 1998.
• İbn Ebî Hâtim er-Râzî, Ebû Muhammed Abdurrahmân, Adâbü’ş-Şafiî ve Menâkibuhu. thk. Abdülganî Abdühâlik. Kahire: yy., 2001.
• İbn Fâris, Hüseyn Ahmed, Makâyisü’l-Lüga. thk: Abdu’s-Selâm Muhammed Harun. Dımeşk: Dâru’l-Fikr. 1979.
• İbn Manzur, Ebu’l-Fadl Cemaluddin, Lisânu’l-Arab. Beyrut: yy., ty.
• İbn Teymiyye, Takiyyüddîn, Der’ü Teʿârużi’l- ‘Aḳl ve’n-Naḳl, nşr. M. Reşâd Sâlim, Riyad: İdâretü’s-Sekâfe, 1981.
• Mansur, Ali Nasır, Et-Tâc el-Câmi’ li’l-Usûl fî Ehâdîsi’r-Resul. Y.y. 1961.
• Makdisî, Ziyâeddîn, Şerhü Süneni Ebî Dâvud. Thk. Halid Ribat. Mısır: Dâru’l-Fellâh, 2016.
• Mâtürîdî, İmâm Ebî Mansûr Muhammed b. Muhammed Mahmûd, Kitâbu’t-Tevhîd, (trc: Bekir Topaloğlu), Ankara: İsam Yayınları, 2003.
• Nesefî, Ebu’l-Mu‘in, Bahrul’l-Kelam, thk. Veliyyüddin Muhammed Salih, Dimeşk: Mektebetü Dâru’l-Farfur, 1995.
• Nesefî, Ebu’l-Mu‘in, Kitâbü’t-Temhîd li-Kavâ‘idi’t-Tevhîd, thk. Cîbüllah Ahmed Hasan. Kahire: Dâru’t-Tabâati’l-Muhammediyye, 1986.
• Öz, Mustafa, İmâm-ı A‘zam’ın Beş Eseri, 7. Baskı, İstanbul: İfav Yayınları, 2011.
• Pezdevî, Ebû Yusr Muhammed, Usûlü’d-Dîn. Kahire: el-Mektebetü’l-Ezheriyye li’t-Türâs, 2003.
• Şeyhzâde, Abdurrahman b. Ali, Nazmü’l-Ferâid. Mısır: yy., 1317.
• Sâbûnî, Nûreddîn Ahmed b. Mahmûd b. Ebî Bekr, el-Bidaye fi Usul’id-Dîn, (çev. Bekir Topaloğlu), 8. Baskı, Ankara: DİB Yayınları, 2005.
• Tehânevî, Muhammed b. A’la b. Ali el-Fârukî el-Hanefî, Keşşâfu Istılâhi’l-Fünûn ve’l-Ulûm, thk. Ali Dahrouj, Beyrut: Mektebetü Lübnan Nâşirûn, 1996.
• Watt, Montgomery, W., İslâm Düşüncesinin Teşekkül Devri, (çev. Ethem Rûhi Fığlalı), Ankara: Umran Yayınları, 1981.
• Yılmaz, Orhan, “Hadis/Sünnet Işığında Kız Çocuklarına Verilen Değer”, Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4/8 (2017), 173-198.
• Yüksel, Emrullah, “Birgivî”, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), VI, 6, 191-194.
• Zemahşerî, Muhammed b. Ömer, el-Keşşâf an Hakâiki Gavâmizi’t-Tenzîl ve Uyûni’lEekâvil fî Vücûhi’t-Te’vîl, Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türasi’l-Arabî, 2003.