Kur’ân Metnine İlave İddiası: Kur’ân Meâlî ve Yorumu Adlı Meâl Örneği

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 1, 84 - 100, 31.05.2023

Mahmut Kayış

https://doi.org/10.33931/dergiabant.1257005

Öz

Kur’ân-Kerîm, bütün insanlığın hidâyeti için gönderilmiş Arapça bir kitaptır. Onun evrensel mesajının dili Arapça olmayan toplumlar tarafından da anlaşılması gerekmektedir. Bu amaca matuf olarak ülkemizde Kur’ân çevirileri yapılmakta ve bunların sayısı günden güne artmaktadır. Bazı çeviriler, üzerinde ciddiyetle durulması gereken problemlerle meâl dünyasına katılmaktadır. Bu çalışmada, Aydın Sevin’in “Kur’ân Meâli ve Yorumu” adlı eserinde dile getirdiği “Kur'ân metnine ilavelerin yapıldığı iddiası” incelenmiştir. İlgili eserde, Hz. Peygamber’in (s.a.v.) vefatından sonra bir kısım sahâbînin ibadet ve muamelâtla ilgili bazı âyetleri Kur'ân’a ekledikleri savunulmaktadır. Çalışmamızda önce Kur’ân metnine müdahale edildiğine yönelik tarihsel süreçte ortaya çıkan şâz görüşler, genel manada incelenmiştir. Ardından ilgili meâlde bu hususta ileri sürülen argümanlar, Kur'ân metninin ortaya koyduğu mana, Hz. Peygamber’in (s.a.v.) uygulamaları ve tarihsel veriler bağlamında mukayeseli olarak analiz edilmiştir. Bu çalışmayla Kur’ân’ın korunmuşluğuna halel getiren bahse konu iddiaların ilmi değerinin ortaya konulması amaçlanmış olup bunların meâl kültürümüzde ve toplumun Kur'ân algısında meydana getirebileceği olumsuz etkinin azaltılması da hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tefsir, Kur’ân, Meâl, Âyet, Tahrif

The Allegation of Addition to the Text of the Qurʾān: The Case of the Work Titled Kur'ân Meâlî ve Yorumu

Öz

The Holy Qurʾān is revealed in Arabic as a book sent for the guidance of all humanity. It is necessary for its universal message also to be understood by people whose native language is not Arabic. In order to achieve this goal, Qurʾān translations are produced in our country and their number is increasing day by day. Some of these take their place in the realm of translations as having problems that need to be seriously addressed. In this study, "the claim that there are additions to the text of the Qurʾān" expressed by Aydın Sevin in his work "Kur’an Meâlî ve Yorumu" is analysed. In the relevant work, it is argued that after the death of the Prophet Muhammad (saw), some of the Companions added some verses related to worship and practices to the Qurʾān. In our study, firstly, the shādhdh views that have emerged in the course of history regarding the alteration of the text of the Qurʾān are analysed in a broad sense. Then, the arguments put forward in the related translation are analysed comparatively in the context of the authentic meaning of the Qurʾānic text, the practices of the Prophet (saw) and historical data. This study aims to determine the scientific value of the aforementioned arguments that prejudice the protected nature of the Qurʾān and also to reduce the negative impact of these arguments that they may have on our Qurʾānic translation culture and society's perception of the Qurʾān.

Anahtar Kelimeler

Tafsīr, Qurʾān, Translation, Verse, Distortion

Kaynakça

• Kur’ân-ı Kerîm.
• Adam, Baki. “Yahudilik”. Yaşayan Dünya Dinleri. ed. Şinasi Gündüz. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1. Basım, 2007.
• Akdoğan, Mehmet Nur. Şiî Kaynaklara Göre Hz. Ömer. Ankara: Araştırma, 2017.
• Aydın, Mahmut. “Hristiyanlık”. Yaşayan Dünya Dinleri. ed. Şinasi Gündüz. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1. Basım, 2007.
• Bilgin, Abdülcelil. “Hakikat ve Mecaz Bağlamında İngilizce Meâllerle İlgili Analitik Bir İnceleme”. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 30 (2010), 119-134.
• Bîrûnî, Ebü’r-Reyhân Muhammed b. Ahmed. el-Âsârü’l-bâkıye ‘ani’l-kurûni’l-hâliye. Kahire: Mektebetü’s-Sakafeti’d-Diniyye, 2007.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmail. el-Câmiʿu’s-sahîh. thk. Muhammed Züheyr b. Nasr. 9 Cilt. Dârü Tavki’n-Necât, 2. Basım, 1422/2001.
• Cevad Ali. el-Mufassal fî târîhi’l-Arab kable’l İslâm. 20 Cilt. Dârü’s-Sâkî, 1422/2001.
• Çetin, Abdurrahman. “Kur’ân Kıraatlarına Yönelik Oryantalist Yaklaşımlar”. Marife 3 (2002), 65-106.
• Dumlu, Ömer. “Kapanış Değerlendirmesi”. Kur’ân Meâlleri Sempozyumu. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2010.
• Ebü’l-Fidâ’, el-Melikü’l-Müeyyed İsmâîl b. Alî b. Mahmûd el-Eyyûbî. el-Muhtasar fî ahbâri’l-beşer. 4 Cilt. el-Matbaatül-Hüseyniyye el-Mısriyye, ts.
• Erkut, Abdülkadir. “Kur’ân İslâmı Anlayışının Yansıması Olarak ‘Son Davet Kuran’ Adlı Meâl Üzerine Bir İnceleme”. Kocatepe İslami İlimler Dergisi 5 (2022), 535-555. https://doi.org/10.52637/kiid.1149468
• Ezrakî, Ebü’l-Velîd Muhammed b. Abdullah. Ahbâru Mekke ve mâ câe fîhâ mine’l-âsâr. thk. Rüşdî Sâlih Melhas. Beyrut: Dârü’l-Endelüs, ts.
• Gökkır, Bilal. “Modern Dönemde Kur’ân Tarihinin Ortaya Çıkışı: Kur’ân’ın Korunmuşluğu Hususunda Oryantalist İddialar ve Müslümanlardan Cevaplar”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 27 (2012).
• Gündüz, Şinasi. İslam ve Sâbiîlik. İstanbul: Hikav Yayınları, 2018.
• Gündüz, Şinasi. “Sâbiîlik”. Yaşayan Dünya Dinleri. ed. Şinasi Gündüz. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1. Basım, 2007.
• Gündüz, Şinasi. “Sâbiîlik”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 35/341-343. İstanbul: TDV Yayınları, 2008.
• İbn hazm, Ebû Muhammed Alî b. Ahmed b. Saîd b. Hazm el-Endelüsî. el-Fasl fi’l-milel ve’l-ehvâi ve’n-nihal. 5 Cilt. Mektebetü’s-Selâmi’l-Alemiyye, ts.
• İbn İshâk, Muhammed b. İshâk b. Yesâr b. Hıyâr el-Muttalibî el-Kureşî el-Medenî. es-Sîretü’n-nebeviyye. thk. Mustafa es-Sekâ vd. 2 Cilt. Kahire: Şeriketü Mektebe ve Matbaatü Mustafa, 1375/1955.
• İbnü’n-Nedîm, Ebü’l-Ferec Muhammed b. Ebî Ya‘kūb İshâk b. Muhammed b. İshâk. el-Fihrist. thk. İbrahim Ramazan. Beyrut: Darü’l-Ma’rife, 1417/1997.
• Kanca, Fatih. “Kur’ân’ın Bazı Odak Kavramlarının Meâllere Yansıtılma Sorunu ‘Anlamak İçin Türkçe Kur’ân (Meâl)’ Adlı Çalışma Örneğinde”. Trabzon İlahiyat Dergisi 9/1 (2022), 1-37. https://doi.org/10.33718/tid.1104762
• Karaalp, Cahit. “Son Dönem Meâllerinde Kur’ân’ın Yeniden Yorumlanması Çabaları: Tahlil ve Tenkit”. Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5/1 (2019), 53-78.
• Kaya, Mesut. “Kur’ân Meâllerinde Şaz Yorumların Varlığı ve Öznellik Problemi -Mustafa Öztürk’ün Anlam ve Yorum Merkezli Çeviri’si Örneği-”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 19/2 (2019), 441-472. https://doi.org/10.33420/marife.600162
• Köseoğlu, Bayram. “Kur’ân Meâlinde İdeolojik Yaklaşım: Bir Örnek İncelemesi”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 21/1 (2021), 26-44.
• Kuleynî, Muhammed b. Ya’kûb. el-Kâfî. thk. Ali Ekber el-Ğaffarî. 8 Cilt. Beyrut: Menşûrâtü’l-Fecr, 1428.
• Kummî, Ali b. İbrahim. Tefsîru’l-Kummî. thk. Seyyid Ahmet Bakır. 3 Cilt. Müessesetü’l-İmam el-Mehdî, 1435.
• Müslim, Ebü’l-Hüseyn b. el-Haccâc. el-Câmi‘u’s-sahîh. thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî. 5 Cilt. Beyrut: Dârü-İhyâi’t-Türasi’l-Arabî, ts.
• Nasreen, Hafsa. “Oryantalistlerin Kur’ân Üzerine İddiaları”. çev. Ozat Shamshiyev. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 16 (2013), 109-125.
• Seber, Abdulkerim. “Muasır Şiî Alimlerin Kur’ân’da Tahrif İddialarına Bakışı: Şiî Kur’ân Tarihleri Çerçevesinde Bazı tespitler”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 16/2 (2012), 767-792.
• Sevin, Aydın. Kur’ân Meâlî ve Yorumu. İstanbul: Can Yayınları, 2014.
• Şahavatov, Sabuhi. “İmâmiyye Şîası’nın Kur’ân’ın Tahrifi Konusuna Yaklaşımı”. Usûl 22 (2014), 43-61.
• Şeyh Müfîd, Ebû Abdillâh Muhammed b. Muhammed b. en-Nu‘mân el-Hârisî. Evâilü’l-makâlât. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1403/1983.
• Şeyh Sadûk, Ebû Ca’fer Muhammed b. Ali b. Babeveyh el-Kummî. el-İ’tikadât. Kum: el-Mu’temerü’l-Âlemî li Elfiyeti’ş-Şeyh el-Müfîd, 1413.
• Tabâtabâî, Muhammed Hüseyin. el-Kur’ân fi’l-İslâm. çev. Ahmet Erdinç. İstanbul: Bir Yayınları, 1988.
• Taberî, Ebu Cafer Muhammed bin Cerîr b. Yezid el-Âmülî el-Bağdâdî et-. Câmiu’l-beyân an te’vîli âyi’l-Kur’ân. thk. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türkî. 26 Cilt. Kahire: Dârü Hicr, 1422–2001.
• Tabersî, Ebû Alî Emînüddîn (Emînü’l-İslâm) el-Fazl b. el-Hasen b. el-Fazl. Mecma’u’l-beyân li-‘ulûmi’l-Kur’ân. 10 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Ulûm, 1426/2005.
• Tisdall, W. St. Clair. The Original Sources Of The Qur’an. London, 1905.
• Tûsî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Hasan b. Ali. et-Tibyân fî tefsîri’l-Kur’ân. thk. Ahmed Habîb Kasîr el-Âmilî. 10 Cilt. Beyrut: Dârü İhyâî’t-Türâsi’l-Arabî, ts.
• Yılmaz, Musa Kâzım. “Şia’nın Kur’ân İlimleriyle İlgili Görüşleri”. Milletlerarası Tarihte ve Günümüzde Şiilik Sempozyumu. 163-193. İstanbul: İlmi Neşriyat İç ve Dış Ticaret A.Ş., 1. Basım, 1993.
• Yitik, Ali İhsan. “Budizm”. Yaşayan Dünya Dinleri. ed. Şinasi Gündüz. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
• Yitik, Ali İhsan. “Caynizm”. Yaşayan Dünya Dinleri. ed. Şinasi Gündüz. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
• Yitik, Ali İhsan. “Hinduizm”. Yaşayan Dünya Dinleri. ed. Şinasi Gündüz. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.