Effects of organic and chemical fertilizer on plant nutritional status and soil fertility of tomatoes grown under greenhouse condition

Yıl 2012, Cilt: 29 Sayı: 1, 23 - 36, 01.03.2012

Mehmet Hasdemir Cemal Taluğ

Öz

With this study conducted, it has been tried to determine the factors that are effective in adopting good agricultural practices (GAP) by examining individual and business characteristics of cherry producers in the province of Afyonkarahisar. The data collected by means of carrying out a survey study on 136 subjects who were chosen with stratified sampling method from between cherry producers in Afyonkarahisar Province in order to determine the factors that are effective in adopting the GAP were analyzed. Independent variables whose difference was found significant between the groups who perform or do not perform GAP were subjected to logistic regression analysis and their effects over adopting the decision of GAP performance were determined proportionally. According to model with 5 variables created as a result of the logistic regression analysis, probability of performing GAP for the ones whose share of cherry production is higher than %50 of their total income is 5.21 fold more than the ones whose share is less than %50; for the ones who have business building is 6.06 fold more than the ones who do not have; for the ones who are informed by means of exporters is 5.71 fold more than who are not informed; for the ones who choose formal information source as a fertilization information source is 2.09 fold more than the ones who do not choose. The research results show the importance of demands of market besides individual and management features in the process of ITU’s adoption. In this framework, in the activities intended for İTU’s becoming widespread, contractual agricultural model should be practised by considering the marketing situation and, also agricultural extension and consultation studies should be regarded.

Anahtar Kelimeler

Organic fertilizer; Tomato; Plant nutrition; Soil fertility

KİRAZ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE İYİ TARIM UYGULAMALARININ BENİMSENMESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ANALİZİ

Öz

Yürütülen bu araştırma ile Afyonkarahisar İli’ndeki kiraz üreticilerinin bireysel ve işletme özellikleri incelenerek, iyi tarım uygulamalarını (İTU) benimsemede etkili olan faktörler belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla, Afyonkarahisar İli’nde kiraz üretimi yapan üreticiler arasından tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenen 136 üreticiye, anket çalışması yapılmak suretiyle elde edilen veriler analiz edilmiştir. İTU yapan ve yapmayan gruplar arasında farklılığı anlamlı bulunan bağımsız değişkenlerin, lojistik regresyon çözümlemesi yapılarak İTU yapma kararına olan etkileri oransal olarak belirlenmiştir. Oluşturulan 5 değişkenli lojistik regresyon modeline göre; toplam geliri içerisinde kiraz gelirinin payı %50’den fazla olanların İTU yapma olasılığı %50’den daha az kiraz gelirine sahip olanlara göre 5.21 kat, işletme binası olanların İTU yapma olasılığı olmayanlara göre 6.06 kat, ihracatçılar aracılığıyla İTU’dan haberdar olanların İTU yapma olasılığı olmayanlara göre 5.71 kat, gübreleme bilgi kaynağı olarak formal bilgi kaynağını seçenlerin ise informal bilgi kaynağını seçenlere göre İTU yapma olasılığı 2.09 kat daha fazladır. Ayrıca çiftçilerin tarımsal amaçlı katıldıkları her kurs, İTU yapma olasılığını 2.91 kat artırmaktadır. Araştırma sonuçları, İTU’nun benimseme sürecinde bireysel ve işletme özellikleri yanında, pazar isteklerinin de önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çerçevede, İTU’nun yaygınlaşmasına yönelik yürütülecek faaliyetlerde pazarlama durumu dikkate alınarak sözleşmeli tarım modeli uygulanmalı, ayrıca tarımsal yayım ve danışmanlık çalışmalarına önem verilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Kiraz, İyi tarım uygulamaları, GLOBALGAP, Benimseme, Lojistik regresyon

Kaynakça

• Akgül, A., Çevik, O. 2003. İstatistiksel Analiz Teknikleri. SPSS’te İşletme Yönetimi Uygulamaları. Emek Ofset Ltd. Şti., 456 s., Ankara.
• Anonim, 2010a. Üretim ve Nüfus İstatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara. www.tuik.gov.tr. Erişim Tarihi: 1.1.2011.
• Anonim, 2010b. Crops Statistics. FAOSTAT, Food and Agriculture Organization.
• Asfaw, S., Mithöfer, D., Waibel, H. 2007. What Impact Are EU Supermarket Standards Having on Developing Countries Export of High-Value Horticultural Products? Evidence from Kenya. 105th EAAE Seminar ‘International Marketing and International Trade of Quality Food Products, March 8-10, 2007, Bologna, p:1-27, Italy.
• Ardiel, J. 2008. The Introduction of Safe And Sustainable Agriculture Certification: A Case Study of Cherry Growers In The Southern Interior of British Columbia. A Thesis Submitted In Partial Fulfillment Of The Requirements For The Degree Of Master Of Science In The Faculty Of Graduate Studies (Resource Management and Environmental Studies) The University of British Columbia, Vancouver.
• Çiçek, A., Erkan, O. 1996. Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 12, Ders Notları Serisi No: 6, Tokat.
• Ceylan, İ.C. 1988. Çubuk İlçesinde Televizyonun Tarımsal Programların İzlenmesi ve Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi (basılmamış), Ankara Üniversitesi Ankara.
• Çobanoğlu, F. 2007.Türkiye’de Kuru ve Taze İncir Üretim, İç ve Dış Pazarlamasında Bazı Kalite Güvence Sistemlerinin Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Hosmer, D. W., Lemeshow, S. 2000. Applied Logistic Regression. Second Edition, John Wiley, 373 p., New York.
• Kleinwechter, U., Grethe, H. 2006. The Adoption of the Eurepgap Standard by Mango Exporters in Piura, Peru. International Association of Agricultural Economists Conference, August 12–18, Gold Coast, 15 p., Australia.
• Köksal, Ö. 2009. Organik Zeytin Yetiştiriciliğine Karar Verme Davranışı Üzerine Etkili Olan Faktörlerin Analizi. Doktora Tezi (basılmamış), Ankara Üniversitesi Ankara.
• Olhan, E. 1997. Türkiye’de Bitkisel Üretimde Girdi Kullanımın Yarattığı Çevre Sorunları Ve Organik Tarım Uygulaması-Manisa Örneği. Doktora Tezi (basılmamış), Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Özçatalbaş, O. 2010. İyi Tarım İçin Yayım ve Danışmanlık: Gelişmeler, Politikalar, Beklentiler. Türktarım Dergisi, Sayı: 193:20-26, Ankara.
• Özdamar, K. 2009. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, Kaan Kitabevi, Eskişehir, s. 609.
• Rogers, E.M. 1983. Diffusion of Innovation. The Free Press, New York.
• Sayın, C., Taşcıoğlu, Y. ve Mencet, N. 2004. Avrupa Birliği’nde EUREPGAP Uygulamaları ve Yaş Meyve Sebze İhracatımıza Olası Etkileri. Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 16-18 Eylül, Tokat.
• Sezgin, A. 2009. Erzurum İlinde Uygulanan Hayvancılığa Yönelik Çiftçi Eğitimi Projelerinin Karşılaştırmalı Analizi. Doktora Tezi (basılmamış), Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Taluğ, C. 1975. Tarımda Teknolojik Yeniliklerin Yayılması Ve Benimsenmesi Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Yamane, T. 1967. Elementery Sampling Theory Prentice. Hall Inc, Englewood Cliffs, 405 p., N.J., USA.