7 YAŞ GRUBU ÖĞRENCİLER İÇİN DUYGUSAL ZEKÂ ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Yıl 2011, Sayı: 31, 139 - 152, 01.12.2011

Deniz - Ekinci Vural Ayfer Kocabaş

Öz

Geliştirilebilir bir zeka olarak tanımlanması, duygusal zekaya eğitim açısından özel bir önem yüklemektedir. Eğitim-öğretim ortamları zekânın geliştirilebilir ve farklı türleri ya da boyutları olduğu gerçeğine göre düzenlenerek, öğrencilerin gelişmesine katkıda bulunabilir. Bu nedenle duygusal zekanın ölçümünün önem taşıdığı düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı 7 yaş grubu öğrencileri için duygusal zeka ölçeğinin geliştirilmesidir. Araştırma İzmir ili, Konak ilçesinde yer alan ilköğretim okullarında 2010-2011 öğretim yılında 1. sınıfa devam etmekte olan 356 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Geliştirilen ölçek  27 maddeden oluşmaktadır. Yapılan faktör analizi sonucunda ölçek tek boyutlu bir ölçme aracı olarak belirlenmiştir. Ölçeğin güvenirliği .94, test tekrar test güvenirliği ise .84’dür. Bu çalışmanın sonuçları, geliştirilen ölçme aracının 7 yaş grubu öğrencilerin duygusal zekalarını belirlenmesinde geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Duygusal zeka, ilköğretim eğitimi

DEVELOPING EMOTIONAL INTELLIGENCE SCALE FOR STUDENTS AGE GROUP SEVEN

Öz

An improved definition of intelligence, emotional intelligence, imposes a special importance in terms of education. Learning-teaching environments, and different types of intelligence can be developed or arranged by the fact that the dimensions, may contribute to the development of students. Therefore, the measurement of emotional intelligence is thought to be important. The purpose of this study was to develop an valiable and reliable emotional intelligent scale for 7 age students. The research was carried out in Konak, the town of İzmir, with the participation of volunteer teachers for 356 students who were studying in 1st grade in eight primary schools in 2010-2011 Education year. Developed scale consisted of 27 items. As a result of factor analysis in a one-dimensional scale was determined as a measurement tool. The reliability of the scale was found to be 0,94 and test-retest reliability 0,84. As result of this study, developed measurement tool in determining the emotional intelligence of students 7 years of age group has shown that a valiable and reliable instrument.

Anahtar Kelimeler

Scale of emotional intelligence, primary education

Kaynakça

• Acar Tekın, F. (2001). Duygusal Zeka Yeteneklerinin Göreve ve İnsana Yönelik Liderlik Davranışları ile İlişkisi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Alpar, R. (2003). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatiksel Yöntemlere Giriş, Ankara: Nobel Yayınları.
• Baltaş, Z. (2006). Duygusal Zeka, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Bar-On R.(1997). The Emotional Intelligence Inventory(EQ-I): Technical Manual, Toronto, Canada: Multi Health Systems.
• Bar-On, R. (2000), Emotional and social intelligence: insights from the Emotional Quotient Inventory (EQ-i). In R. Bar-On, & J. D. A. Parker (Eds.), Handbook of emotional intelligence (pp. 363 388). San Francisco, CA:Jossey-Bass.
• Bender, Tekin, M. (2006). Resim-İş Egitimi Öğrencilerinde Duygusal Zekâ ve Yaratıcılık İliskileri. D.E.Ü Egitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar A.B.D., Doktora Tezi, İzmir.
• Büyüköztürk, Ş. (2006). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. PegemA Yayınları, Ankara.
• Ciarrochi, Joseph; Chan, Amy; Caputi, Peter (2000). "A Critical Evaluation of the Emotional Intelligence Construct", Personality and Individual Differences. 28,539-561.
• Çakan, M. (2002). Bilişsel stil ile zeka kavramlarının öğrenci başarısı açısından irdelenmesi ve taşıdıkları önem. Eğitim Araştırmaları, 8, 86-95.
• Goleman, D.(1995). Duygusal Zeka, Neden IQ‟dan Daha Önemlidir? İstanbul: Varlık Yayınları.
• Jeager, A. J. (2003). “Job Competencies and The Curriculum: An Inquiry in to Emotional Intelligence in Graduate” Professional Education. Research in Higher Education. 44 (6).615- 639
• Köksal, A.(2007). Üstün Zekalı Çocuklarda Duygusal Zekayı Geliştirmeye Dönük Program Geliştirme Çalışması. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Köse, N. (2009). 7- 13 Yaş Çocuklarının Duygusal Zeka Düzeyleri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Mayer, J. D., Caruso, D. R., & Salovey, P. (1999). Emotional intelligence meets traditional
• standards for an intelligence. İntelligence, 27, 267-298. Mayer,J., Salovey, P. (1997). What „s Emotional İntelligence? In P. Salovey & D.J. Sluyter (Eds.). Emotional Development And Emotional İntelligence. New York: Basic Boks.
• Mayer,J., Salovey, P. & Caruso, P. (2000). Test Manuel Fort He Mayer, Salovey, Caruso Emotional İntelligence Test: Research Version I.I , (3RD ED.). Toronto Canada: MHS.
• Mayer, J. D., DiPaolo, Maria, Salovey, P. (1990) Perceiving Affective Content in Ambigious Visual Stimuli: A Component of Emotional Intelligence. Journal of Personality Assessment. 54 (3&4):772-781.;
• Neale, M. N. & Lıebert R.M. (1980). Science and behavior: An introduction to methods of research. London: Prentice-Hall International, Inc.
• Newsome, S., Day, A. L., and Catano, V. M. (2000). Assessing the predictive validity of emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 29, 1005-1016.
• Salovey, P. ve Mayer, J. (1990). Emotional Intelligence, Imagination, Cognition and Personality. New York.
• Selçioğlu Demirsöz E. ve Kocabaş, A. (2008). “Sınıf Öğretmenliği Öğretmen Adaylarının Müzik Başarılarıyla Duygusal Zekâları Arasındaki ilişki”, Milli Eğitim Dergisi, 18, 162- 174.
• Serin, O., Bulut Serin, N. ve Saygılı, G. (2010). İlköğretim Düzeyindeki Çocuklar İçin Problem Çözme Envanteri‟nin (ÇPÇE) Geliştirilmesi. İlköğretim Online, 9(2), 446-458.
• Tavşancıl, Ezel. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları
• Tezbaşaran, A. A. (1997). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Klavuzu. Türk Psikologlar Derneği Yayınları. Ankara.
• Tuğrul, C. (1999). Duygusal Zeka. Klinik Psikiyatri Dergisi. Sayı 1/12-20.
• Turgut, M. F. (1995). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Metotları. Yargıcı Matbaası. Ankara.
• Yurdabakan, İ. (2008). Eğitimde Kullanılan Ölçme Araçlarının Nitelikleri. Erkan, S. ve
• Gömleksiz, M., (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme. (38-66) .Nobel Yayın Dağıtım. Ankara