Yönetmeliklerde Müfettişler

Yıl 2020, Sayı: 50, 141 - 157, 30.12.2020

Hüsnü Ergün

Öz

İllerde görev yapan müfettişlerle ilgili olarak 1962, 1963, 1969, 1990, 1999, 2011 yıllarında yönetmelik değişiklikleri olmuştur. Bu çalışmada, müfettiş seçilme, disiplin, sicil, başkanlıklar, çalışma merkezleri, mesleki deneyim, eğitim, görevler ve görev yapma şekilleri ile ilgili yönetmeliklerde yapılan değişikliklerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırma doküman incelemesi türünde bir araştırmadır. Araştırmaya konu edilen dokümanlar, Türkiye’de 15 Haziran 1962, 14 Mayıs 1963, 15 Kasım 1969, 27 Ekim 1990, 13 Ağustos 1999, 24 Haziran 2011 tarihlerinde Resmi Gazete ’de yayımlanan yönetmeliklerdir. Adı geçen yönetmeliklere Resmi Gazete’nin internet sitesi üzerinden ulaşılmıştır. İlgili yönetmelikler resmi gazeteden alındığından orijinal olarak kabul edilmiştir. Öncelikle yönetmelikler analiz edilmiş ve birbirleri ile karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Yönetmelikler incelendiğinde mesleki deneyim olarak “en az sekiz yıl öğretmenlik deneyimi” en fazla belirtilen nitelik iken, yöneticilik yapanlar da bu sürenin kısa tutulmasına önem verilmiştir. Ayrıca sicil ve disiplinle ilgili olarak en ayrıntılı maddelerin 1990 ve 1999 yıllarında yayımlanan yönetmeliklerde yazıldığı, 1990 yılında yayımlanan yönetmelikte eğitime verilen önemin arttırıldığı, 1990 yılından itibaren müfettişler başkanının bakan onayı ile atandığı, müfettişlerin görev alanı arttırılsa da alınan eğitimde aynı artış görülmediği, illerde görev yapan müfettişlere il milli eğitim müdürü ya da vali tarafından görev verildiği bulgularına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Müfettiş, Eğitim, Yönetmelik

Kaynakça

• Akbaba Altun, S., ve Memmişoğlu, S. P. (2010). İlköğretim Müfettişlerinin Denetimin Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online, 9(2), 643,657.
• Akbaba, A. (2013). Okul müdürlerinin, eğitim müfettişlerinin denetim olgusu ve süreçleriyle ilgili algısı. Turkish Studies, - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8 (12), 1-13.
• Akkaş, B. ve Şahin, D . (2015). Eğitim Denetmenlerinin Mesleklerine İlişkin Görüşleri ve Denetmenliği Tercih Nedenleri/The Opinions of Educational Supervisors about Supervision and the reasons of their Profession Preference. e -International Journal of Educational Research, 6 (2) , 69-85 .
• Akşit, F. (2006). Performans değerlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri (Bigadiç ilköğretim öğretmenleri örneği). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 76101.
• Altun, M., Şanlı, Ö , ve Tan, Ç . (2015). Maarif Müfettişlerin, Okul Müdürlerinin Denetmenlik Görevleri Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Turkish Studies, - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10 (3), 79-96.
• Arabacı, İ. B. (1999). Meb Teftiş Politikaları. Eğitim Yönetimi, 5(20), 545-575
• Aslanargun, E. ve Göksoy, S. (2013). Öğretmen Denetimini Kim Yapmalıdır? Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 98-121.
• Balcı, A. (2000). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Başar, H. (2000). Eğitim denetçisi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Beycioğlu, K., ve Dönmez, B. (2009). Rethinking educational supervision. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 71-93.
• Birel, F. K. ve Erçek, M.K. (2019). Okul Müdürlerinin Ders Denetimine Ilişkin Görüşleri. Uluslararasi Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama. 2 (3). 169-177.
• Bowen, G.A. (2009). Document analysis as a qualitative research method.Qualitative Research Journal, 9 (2), 2740.
• Büyüktaş, Ş. (2017). Okul Yöneticilerinin Denetime İlişkin Görüşleri: Fenomenolojik Bir Çözümleme. The Journal of Academic Social Sciences. 45. 530-546.
• Demirtaş, H. ve Akarsu, M. (2016). Öğretmen Teftişini Müfettiş Yerine Okul Müdürünün Yapmasına İlişkin Öğretmen Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 69-93. DOI: 10.17679/iuefd.17251239
• Ergün, H., ve Çelik, K.(2018). Maarif müfettişlerinin füzyon ve fisyon sürecinde yaşadıklarına ilişkin nitel bir araştırma. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal of Qualitative Research in Education, 6(3), 410-426.
• Ergüneş, Y. ve Ovalı, Ç . (2011). Balıkesir İlinde İlköğretim Müfettişlerinin Rehberlik Rollerini Yerine Getirme Düzeyine İlişkin Müfettiş Ve Öğretmen Görüşleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (25), 30-53 .
• Esia-Donkoh K., &Ofosu-Dwamena E. (2014). Effects of educational supervision on professional development: Perception of public basic school teachers at Winneba, Ghana. British Journal of Education, 2 (6), 63-82.
• Gustafsson, J. E., Lander, R. & Myrberg, E. (2014). Inspections of Swedish schools: A critical reflection on intended effects, causal mechanisms and methods, Education Inquiry, 5(4), 461-479.
• Gül, İ. (2017). Maarif Müfettişi Başkanlıklarının Kaldırılmasıyla İlgili Müfettiş Görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 10 (-ERTE Özel Sayısı), 23-38 .
• Gündüz, Y . (2017). İlköğretim Kurumlarında Görev Yapan Müdürlerin Denetim Görevlerini Yerine Getirme Düzeylerinin İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi , 25 (5) , 1681-1694 .
• Hossain, M. (2017). School Inspection Challenges:Evidence from Six Countries. Paris. Erişim adresi: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000259568?posInSet=1&queryId=76e54fcf-d12d-48da-b330-3ee0e79e7b7a.
• İsmail, I. b. (2018). An İmportant Role of Educational Supervision in The Digital Age. Couns-Edu: International Journal of Counseling and Education, 3(4), 115-120.
• Jahanian, R. & Ebrahimi, M. (2013). Principles for Educational Supervision and Guidance. Journal of Sociological Research, 4 (2), 380- 390.
• Kayıkçı, K., Özdemir, İ ve Özyıldırım, G.(2018). Denetim Anlayışı ve Uygulamalarındaki Değişimler Hakkında Okul Müdürlerinin Görüşleri. İlköğretim Online, 17 (4), 2170-2187.
• Klerks, M. C. J. L. (2012). The effect of school inspections: A systematic review. Erişim adresi: http://schoolinspections.eu/impact/literature-review-effective-school-inspections/.(29/04/2020).
• Knoll, M. K. (1987). Supervision for better instruction. USA: Prentice Hall.
• Koç, İ. ve Akın, U. (2020). Okul Müdürlerinin Yaptıkları Ders Denetimlerinin Olumlu ve Olumsuz Yönleri: Öğretmenlerin Görüş ve Önerileri. Turkish Studies-Educational Sciences. 15 (1), 261-288.
• Koçak, S. ve Arslan, S. Y. (2018). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin performans değerlendirme uygulamalarına ilişkin görüş ve önerileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 602620.
• Koşar, S. ve Buran, K. (2019). Okul müdürlerinin ders denetim faaliyetlerinin öğretimsel liderlik bağlamında incelenmesi. Journal of Qualitative Research in Education, 7(3), 1232-1265.
• Köroğlu, H. ve Oğuz, E. (2011). Eğitim müfettişlerinin rehberlik rollerine yönelik öğretmen, yönetici ve eğitim müfettişi görüşleri [Opinions of primary school teachers, administrators and education supervisors regarding education supervisors’ guidance roles]. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi ‐ Journal of Educational Sciences Research, 1 (2), 9–25.
• Kurban, C. ve Tok, T. N. (2018). Okul müdürlerinin performans denetim sistemindeki rolünün, öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 1-17.
• Lloyd, B. W. & Becker, D. (2007). Paediatric specialist registrars’ views of educational supervision and how it can be improved: a questionnaire study. Journal of The Royal Society of Medicine, 100, 375-378.
• MEB (1962). İlköğretim Müfettişleri Yönetmeliği. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/11129.pdf
• MEB (1963). İlköğretim Müfettişleri Yönetmeliği. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/11402.pdf
• MEB (1969). İlköğretim Müfettişliği Yönetmeliği. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/13352.pdf
• MEB (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf.
• MEB (1990). Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Kurulu Yönetmeliği. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/20678.pdf
• MEB (1999). Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/23785.pdf
• MEB (2000). Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Rehberlik ve Teftiş Yönergesi. Tebliğler Dergisi, 2508, 3-59. http://tebligler.meb.gov.tr/index.php/tuem-sayilar/viewcategory/64-2000
• MEB (2001). Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Rehberlik ve Teftiş Yönergesi. Tebliğler Dergisi, 2521, 66-93. http://tebligler.meb.gov.tr/index.php/tuem-sayilar/viewcategory/65-2001
• MEB (2011a). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/06/20110624-1.htm
• MEB (2011b). Millî Eğitim Bakanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik.. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/04/20110424-2.htm
• Memduhoğlu, H. B. ve Taymur, A. (2014). A Model Proposal Regarding to Reconstruction of Subsystem of Education Supervision in Turkey. Pegem Journal of Education & Instruction, 4(2), 25-44.
• Memduhoğlu, H. B. ve Zengin, M. (2012). Implementability of Instructional Supervision as a Contemporary Educational Supervision Model in Turkish Education System. Journal of Theoretical Educational Science, 5(1), 131-142
• Memduhoğlu, H. B., Mazlum, M. M. ve Acar, M. (2014). Eğitim Denetmenlerinin İletişim Becerilerine İlişkin Öğretmen Algıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (4), 1535-1552.
• Nwaokugha, D. O. ve Danladi, S. A. (2016). Language and Communication: Effective Tools for Educational Supervision and Inspection in Nigeria. Mediterranean Journal of Social Sciences, 7 (3), 420-428.
• Ololube, N. P., ve Major, N. B. (2014). School Inspection and Educational Supervision Teachers’ Productivity and Effective Teacher Education Programs in Nigeria. International Journal of Scientific Research in Education, 7(1), 91-104.
• Ololube, N. P., ve Major, N. B. (2014). School Inspection and Educational Supervision Impact on Teachers’ Productivity and Effective Teacher Education Programs in Nigeria. International Journal of Scientific Research in Education, 7 (1), 91-104.
• Özdemir, T. Y., ve Yirci, R. (2015). A Situational Analysis of Educational Supervision in the Turkish Educational System. Educational Process, International Journal, 4 (1-2), 56-70.
• Sarpkaya, R. (2004). İlköğretim Denetmenlerinin Denetim Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlar. Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi. 5 (8). 114-129.
• Şahin, İ. (2017). Öğretmen ve müfettiş penceresinden rehberlik ve denetim çalışmalarına bakış. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi [Journal of Theoretical Educational Science], 10(2), 251-273.
• Şanlı, Ö , Altun, M ve Tan, Ç . (2015). Okulların Genel Denetimleri Hakkındaki; Maarif Müfettişlerinin ve Okul İdarecilerinin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (26) , 78-99 .
• Şekerci, R. ve Gök, R. (2017). Yeni Denetim Uygulamalarına İlişkin İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Ortaöğretim Okulu Yöneticilerinin Görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 63, 127-140.
• Şimşek, H. (2009). Eğitim tarihi araştırmalarında yöntem sorunu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 42(1), 33-51.
• Uğurlu, C.T.. (2014). Current problems in terms of supervision process of school principals’ views. Hacettepe University Journal of Education, 29 (3), 184-196.
• Usta, M. E. ve Özmen, F. (2017). 1910/1911 Tarihli İlkokul Müfettişlerinin Görevlerine Dair Yönerge’nin Günümüz Eğitim Teftişi Uygulamaları ile Karşılaştırılması. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1544-1573
• Yıldırım, M. C., Beycioğlu, K., Uğurlu, C. T. ve Sincar, M. (2012). The Problems that Educational Supervisors Face in terms of the Assigned Positions. İnönü Unıversity Journal of The Faculty of Education, 13 (1), 1-21.