Öğretmen Adaylarının Eğitsel Düşünce ve Uygulamalara İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2022, Sayı: 53, 65 - 81, 30.06.2022

Mustafa Yeler

https://doi.org/10.53444/deubefd.915602

Öz

Öğretmen adaylarının eğitsel düşünce ve uygulamalara ilişkin görüşlerinin incelenmesi amacıyla yapılan bu çalışma betimsel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın verileri Kumral’ın (2015) geliştirdiği “Eğitsel Düşünce ve Uygulamalar (EDU)” ölçeği kullanılarak, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesinin İlköğretim Matematik, Okulöncesi, Sosyal bilgiler, Türkçe, İngilizce ve Sınıf eğitim programlarının tüm sınıf düzeylerinde öğrenim gören 248 erkek, 688’i kadın olmak üzere toplam 972 öğretmen adayından toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde t testi, tek yönlü ANOVA, çoklu karşılaştırmalarda Tukey HDS ve betimsel istatistikler kullanılmış ve p<.05 kabul edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre öğretmen adaylarının EDU düzeylerinin ölçeğin tüm boyutlarında orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Çağdaş EDU puanlarının daha yüksek olduğu; katılımcıların cinsiyet değişkenlerinin EDU puanlarında anlamlı farklılık yaratmadığı; öğrenim görülen program açısından ise tüm boyutlarda Sosyal bilgiler lehine anlamlı fark belirlenmiştir. Sınıf düzeyi değişkeninde dördüncü sınıfların ölçeğin tüm boyutlarında diğer sınıflara göre puanlarının düşük olduğu görülmüştür. Katılımcıların görüşlerine göre eğitim felsefesi alanlar ve yararlı bulanlar lehine anlamlı fark oluştuğu; eğitim felsefesi dersinin seçmeli ya da zorunlu olmasını düşünenlerin, fikri olmayanlara göre daha yüksek puana sahip oldukları gözlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Eğitisel düşünceler, Öğretmen adayları, Eğitim felsefesi, Eğtim inançları

Kaynakça

• Alkın-Şahin, S., Tunca, N. ve Ulubey, Ö. (2014). Öğretmen adaylarının eğitim inançları ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 13(4), 1473-1492.
• Altınkurt, Y., Yılmaz, K. ve Oğuz, A. (2012). İlköğretim ve ortaokulu öğretmenlerinin eğitim inançları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 1-19.
• Aslan, Ö . M. (2014). Eğitim felsefesi dersinin okul öncesi öğretmen adaylarının felsefi tercihlerine ve eleştirel pedagojiye yönelik görüşlerine olan etkisi . Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,13 (48) , 1-14.
• Aslan, S. (2017). Sınıf öğretmenlerinin eğitim inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1453-1458.
• Austin, J.R. & Reinhardt, D.C. (1999). Philosophy and advocacy: An examination of preservice music teachers' beliefs. Journal of Research in Music Education, 47(1), 18-30.
• Aybek, B. ve Aslan, S. (2017). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri ile benimsedikleri eğitim felsefelerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 373-385.
• Baş. G. (2015). Öğretmenlerin eğitim felsefesi inançları ile öğretme-öğrenme anlayışları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim 40(182), 111-126.
• Bay, E., İlhan, M. Aydın, Z., Kınay, İ., Yiğit, C., Kahramanoğlu, R., Kuzu, S., ve Özyurt, M. (2014). An investigation of teachers’ beliefs about learning. Croatian Journal of Education 16, 55-90.
• Berkant, H., Özaslan, D. (2019). Öğretmen adaylarının eğitim inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi . Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 923-940.
• Beytekin, O. F. ve Kadı, A. (2015). Öğretmen adaylarının eğitim inançları ve değerleri üzerine bir çalışma. The Journal of Academic Social Science Studies, 31(1), 327-341.
• Biçer, B., Er, H., ve Özel, A. (2013). Öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ve benimsedikleri eğitim felsefeleri arasındaki ilişki. Eğitim¬de Kuram ve Uygulama, 9(3), 229-242.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cevizci, A. (2016). Eğitim felsefesi, (4. Baskı). İstanbul: Say Yayınları.
• Conti, G. J. (2007). Identifying your educational philosophy: Development of the philosophies held by instructors of lifelong-learners (PHIL). Journal of Adult Education, 36(1), 19–37.
• Çakmak, Z., Bulut, B. ve Taşkıran, C. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eğitim inançlarına yönelik görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 16, (USBES Özel Sayı II), 1190-1205.
• Çelik, R., ve Orçan, F. (2016). Öğretmen adaylarının eğitim inançları üzerine bir çalışma. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(1), 63-77.
• Çetin, B., İlhan, M. ve Aslan, S. (2012). Öğretmen adaylarının benimsedikleri eğitim felsefelerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies 5(5).149-170.
• Çoban, A. (2002). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının, eğitim sürecine ilişkin felsefi tercihlerinin değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 311-318.
• Demirtaş, B., ve Batdal Karaduman, G. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının eğitim inançları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(47), 628-635.
• Doğanay A. ve Sarı, M. (2003). İlköğretim öğretmenlerinin sahip oldukları eğitim felsefelerine ilişkin algıların değerlendirilmesi, öğretmen¬lerin eğitim felsefeleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(3), 321-337.
• Doğanay, A. (2011). Hizmet öncesi öğretmen eğitiminin öğretmen adaylarının felsefi bakış açılarına etkisi, Eğitim ve Bilim, 36(161), 332-348.
• Duman, B. (2008). Öğrencilerin benimsedikleri eğitim felsefeleriyle kullandıkları öğrenme strateji ve öğrenme stillerini karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 203-224.
• Ergün, M. (2018). Eğitim Felsefesi. (6. Baskı.). Ankara, Pegem Akademi Yayıncılık. Erkılıç,T. A. (2011). Felsefenin tanımı, kapsamı, felsefe-eğitim ilişkisi, eğitim felsefesi.
• A.Boyacı (Ed.). Açık öğretim fakültesi okulöncesi öğretmenliği lisans programı eğitim felsefesi. (ss.3-17).içinde. Eskişehir :Anadolu Üniversitesi Açık öğretim Fakültesi yayınları.
• Fer, S. (2019). Eğitimde program geliştirme kuramsal temellerine bakış. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Fidan, N. ve Erden, M. (1998). Eğitime giriş, İstanbul: Alkım Yayıncılık
• Görmez, S. (2015). Öğretmen adaylarının ve öğretmenlerin eğitim felsefelerinin belirlenmesi ve eğitim ortamı açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gutek, G. L. (2019). Eğitime felsefi ve ideolojik yaklaşımlar . N. Kale (Çev.). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Hayırsever, F. ve Oğuz, E. (2017). Öğretmen adaylarının eğitim inançlarının eleştirel dü¬şünme eğilimlerine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 757-778.
• Ilgaz G., Bülbül T., ve Çuhadar, C. (2013). Öğretmen adaylarının eğitim inançları ile öz- yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 50-65.
• Kahramanoğlu, R., ve Özbakış, G. (2018). Sınıf öğretmenlerinin eğitim inançlarının ve epistemolojik inançlarının belirlenmesi ve aralarındaki ilişkinin incelenmesi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 8-27.
• Kozikoğlu, İ., ve Erden, R. Z. (2018). Öğretmen adaylarının eğitim felsefesi inançları ile eleştirel pedagojiye ilişkin görüşleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online, 17(3), 1566-1582. doi 10.17051/ilkonline.2018.466392.
• Kumral, O . (2014). Eğitsel düşünce ve uygulamalar (EDU) ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması . Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 131-144 .
• Kumral, O. (2015). Öğretmen adaylarının eğitim felsefeleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 59-68.
• Livingston, M. J., McClain, B. R., & DeSpain, B. C. (1995). Assessing the consistency between teachers' philosophies and educational goals. Education, 116(1), 124-130.
• Oğuz, A.(2011).Öğretmen adaylarının demokratik değerleri ile öğretme ve öğrenme anlayışları. Değerler Eğitimi Dergisi, 9(22), 139-160 .
• Oğuz, A., Altınkurt, Y., Yılmaz, K., ve Hatipoğlu, S. (2014). Öğretmenlerin eğitim inançları ile öğrenen özerkliğini destekleme davranışları arasındaki ilişki. TurkishJournal of Educational Studies, 1(1), 37-78.
• Ornstein, A. C. ve Hunkins, F. P. (2014). Programın Felsefi Temelleri. (S. Demiral, Çev.). A. Arı (Çev. Ed.).Eğitim Programı, temelleri, ilkeler ve sorunlar (ss.43-68)içinde. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Özbaş, B. Ç. (2015). Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının felsefi bakış açılarının öğretmenlik eğitimi sürecinde incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi , 19 (1), 117-138 .
• Sönmez Ektem, I. (2019). Öğretmen adaylarının eğitim felsefesi inançları ve demokratik tutumları arasındaki ilişki. Kastamonu Education Journal, 27(6), 2391-2402.
• Sönmez, V. (2020). Eğitim felsefesi (16. Baskı.). Ankara: Anı Yayıncılık. Şişman, M. (2015). Eğitim bilimlerine giriş. (16. Baskı.).Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Toprakçı, E. (2011). Atatürk’ün eğitim felsefesi (Atatürk’ün söyledikleri ve yazdıkları ışığında). e-international journal of educational research, 2(4), 1-27.
• Türkeli, A. (2011). Beden eğitimi öğretmenlerinin eğitim felsefeleri ve teknolojiye karşı tutumları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Uğurlu, C.T. ve Çalmaşur, H. (2017). Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının eğitim inançlarına ilişkin görüşleri: bir karma yöntem çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 230-273.
• Üstüner, M. (2008). The comparison of the educational philosophies of Turkish promary school superintendents and teachers. Eurasian Journal of Educational Research, 33,177-192.
• Yaralı, D. (2020). Öğretmen adaylarının eğitim inançlarının çeşitli değişkenleraçısından incelenmesi (Kafkas Üniversitesi Örneği). Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(29), 160-185.
• Yazıcı, T. (2017). Müzik öğretmeni adaylarının eğitim felsefesi inançları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(2), 1-16.
• Yılmaz, K., ve Tosun, M.F. (2013). Öğretmenlerin eğitim inançları ile öğretmen öğrenci ilişkilerine yönelik görüşleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 205-218.
• Yokuş, T. (2016). Müzik öğretmeni adaylarının benimsedikleri eğitim felsefelerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 26-36.