The Relationship Between Parental Attitudes and Parent-Child Relationship

Yıl 2024, Sayı: 61, 2214 - 2231, 27.09.2024

Mine Durmuşoğlu , Tülay İlhan İyi , Cansu Yıldız Taşdemir

https://doi.org/10.53444/deubefd.1450045

Öz

This study aims to investigate the relationship between parental attitudes and parent-child relationships of parents with 4-6-years-old children. A total of 289 parents, 245 mothers, and 44 fathers participated in the study. The data were collected through the Demographic Information Form, Child Parent Relationship Scale, and Parenting Attitude Scale. It was determined that the data showed a normal distribution. Pearson correlation coefficient, t-test, and ANOVA test were used to analyze the data. As a result of the study, it was determined that parents exhibited authoritative attitudes the most. In this study, a positive significant relationship was revealed between the authoritative attitude and overprotective attitude of parents and their positive relationship with their children. In addition, while it was revealed that there was a negative significant relationship between the authoritarian attitude and the positive relationship established with the child, no significant relationship was determined between the permissive attitude and the positive relationship established with the child. It was remarkable that parental attitudes and parent-child relationships did not differ according to the gender of the child, but parental attitudes differed according to the parent’s education level. Based on the results of this study, implications for future studies were shared.

Anahtar Kelimeler

Parental attitudes, mother, father, parent-child relationship .

Ebeveyn Tutumları ile Ebeveyn Çocuk İlişkisi Arasındaki İlişki

Öz

Bu araştırmanın amacı 4-6 yaşlarında çocuğu olan anne babaların ebeveyn tutumları ile anne-baba-çocuk ilişkileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Ebeveyn tutumu ve anne-baba-çocuk ilişkisinin çocuk cinsiyeti ve ebeveyn öğrenim düzeyine göre farklılık gösterip göstermediğinin araştırılması ise araştırmanın alt amaçları içerisinde yer almaktadır. Araştırmaya 245 anne ve 44 baba olmak üzere toplam 289 ebeveyn katılmıştır. Araştırmanın verileri Demografik Bilgi Formu, Çocuk Anababa İlişki Ölçeği ve Ebeveyn Tutum Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin normal dağılım gösterdiği tespit edilerek, verilerin analizinde Pearson korelasyon katsayısı, t testi ve Anova testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ebeveynlerin en çok demokratik tutum sergiledikleri tespit edilmiştir. Araştırmada ebeveynlerin sergiledikleri demokratik tutum ve aşırı koruyucu tutum ile çocukları ile olan olumlu ilişki arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca otoriter tutum ve çocuk ile kurulan olumlu ilişki arasında ise negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkarılırken, izin verici tutumu ile çocuk ile kurulan olumlu ilişki arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Araştırmada dikkat çekici bir sonuç olarak, ebeveyn tutumları ve ebeveyn çocuk ilişkisinin çocuğun cinsiyetine göre farklılaşmadığı, ancak ebeveyn tutumlarının ebeveynin öğrenim düzeyine göre farklılaştığı ortaya konmuştur. Araştırmada ortaya çıkan sonuçlar üzerine alan yazın ışığında öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

ebeveyn tutumları, anne, baba, ebeveyn-çocuk ilişkisi

Kaynakça

• Acar, I. H., Uçuş, Ş., & Yıldız, S. (2019). Parenting and Turkish children’s behaviour problems: the moderating role of qualities of parent–child relationship. Early Child Development and Care, 189(7), 1072-1085. https://doi.org/10.1080/03004430.2017.1365362
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2006). Türkiye Aile Yapısı Araştırması. Ankara. https://www.aile.gov.tr/uploads/athgm/uploads/pages/arastirmalar/taya2006.pdf
• Akgün, E., & Yeşilyaprak, B. (2010). Çocuk Anababa İlişki Ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(24), 44-53.
• Alabay, E. (2017). Okul öncesi dönem çocuğu olan ebeveynlerin ebeveynlik tutumlarının incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 1(2), 156-174. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.196720171234
• Atabey, D. (2017). Anasınıfına devam eden çocukların annelerinin anne tutumlarının incelenmesi (Çorum ili örneği). Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 145-167. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.296516
• Banham, V., Hanson, J., Higgins, A., & Jarrett, M. (2020). Parent-child communication and its perceived effects on the young child’s developing self-concept. Publication presented in the conference of the Australian Institute of Family Studies. Sydney, Australia.
• Bornstein, M. H., & Zlotnik, D. (2008). Parenting style and their effects. Encyclopedia of Infant and Early Childhood Development, 496–509. https://doi.org/10.1016/B978-012370877-9.00118-3
• Bronfenbrenner, U. (1979). Contexts of child rearing: Problems and prospects. American Psychologist, 34(10), 844–850. https://doi.org/10.1037/0003-066X.34.10.844
• Bronfenbrenner, U. (1986). Ecology of the family as a context for human development: research perspectives. Developmental Psychology, 22(6), 723–742. https://doi.org/10.1037/0012-1649.22.6.723
• Bush, K. R., & Peterson, G. W. (2013). Parent–child relationships in diverse contexts. In Handbook of marriage and the family (pp. 275-302). Springer US.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri (20.baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Conrade, G., & Ho, R. (2001). Differential parenting styles for fathers and mothers. Australian Journal of Psychology, 53(1), 29-35. https://doi.org/10.1080/00049530108255119
• Dereli, E., & Dereli, B. M. (2017). Ebeveyn-çocuk ilişkisinin okul öncesi dönem çocukların psikososyal gelişimlerini yordaması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 227-258. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2017.9
• Driscoll, K., & Pianta, R. C. (2011). Mothers' and Fathers' Perceptions of Conflict and Closeness in Parent-Child Relationships during Early Childhood. Journal of Early Childhood & Infant Psychology, 7, 1-24.
• Dunst, C. J. (2016). Family systems early childhood intervention. In Early Childhood Intervention (pp. 52-74). Routledge.
• Durmuşoğlu Saltalı, N., & Arslan, E. (2012). Ebeveyn tutumlarının anasınıfına devam eden çocukların sosyal yetkinlik ve içe dönüklük davranışını yordaması. İlköğretim Online, 11(3), 729-737.
• Eisenberg, N., Cumberland, A., & Spinrad, T. L. (1998). Parental socialization of emotion. Psychological Inquiry, 9(4), 241–273. https://doi.org/10.1207/s15327965pli0904_1
• Eroğlu, M. (2014). 0-6 yaş arası çocuğa sahip anne babaların sosyoekonomik durumlarının ve benlik saygılarının çocuk yetiştirme tutumlarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Toros Üniversitesi.
• Ferreira, T., Cadima, J., Matias, M., Vieira, J. M., Leal, T., & Matos, P. M. (2016). Preschool children’s prosocial behavior: The role of mother–child, father–child and teacher–child relationships. Journal of Child and Family Studies, 25, 1829-1839. https://doi.org/10.1007/s10826-016-0369-x
• Gözübüyük, A., & Özbey, S. (2020). Okul öncesi dönem çocuklarının motivasyon düzeyleri ile baba-çocuk ilişkisi arasındaki ilişkinin incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi (Özel sayı), 23-37. https://doi.org/10.21733/ ibad.763103
• Hale, R. (2008). Baumrind's parenting styles and their relationship to the parent developmental theory [Unpublished doctoral dissertation]. Pace University.
• Han, J. W., & Lee, H. (2018). Effects of parenting stress and controlling parenting attitudes on problem behaviors of preschool children: Latent growth model analysis. Journal of Korean Academy of Nursing, 48(1), 109-121.
• He, X. (2022). The relationship between mother-child relationship, parenting style and preschool children's problem behavior. Frontiers in Educational Research, 5(8), 96-100. https://doi.org/10.25236/FER.2022.050819
• Hesse, C., Mikkelson, A. C., & Saracco, S. (2018). Parent–child affection and helicopter parenting: Exploring the concept of excessive affection, Western Journal of Communication, 82(4), 457-474. https:// doi.org/10.1080/10570314.2017.1362705
• Hwang, W., & Jung, E. (2021). Parenting practices, parent–child relationship, and perceived academic control in college students. Journal of Adult Development, 28(1), 37–49. https://doi.org/10.1007/s10804-020-09346-0
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1984). Aile içi etkileşim ve ilişkiler: Bir aile değişme modeli önerisi. N. Erder (Der.), Türkiye’de ailenin değişimi (s. 131-143). Türk Sosyal Bilimler Derneği.
• Karabulut Demir, E., & Şendil, G. (2008). Ebeveyn tutum ölçeği (ETÖ). Türk Psikoloji Yazıları, 11(21), 15-25.
• Karakoç Demirkaya, S.., & Abalı, O. (2012). Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarının okul öncesi dönem davranış sorunları ile ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13(1), 67-74.
• Kozan, D. (2020). Ebeveyn tutumları ile okul öncesi dönem çocukların okul olgunlukları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.
• Luster, T., & Okagaki, L. (2008). Parenting: an ecological perspective. Lawrance Erlbaum Associates.
• Lytton, H., & Romney. D.M. (1991). Parents’ differential socialization of boys and girls: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 109(2), 267-296.
• Maccoby, E. E., & Martin, J. (1983). Socialization in the context of the family: Parent-child interaction. In E. M. Hetherington (Ed.), P. H. Mussen (Series Ed.), Handbook of child psychology: Vol.4. Socialization, personality, and social development. Wiley.
• McKinney, C., & Renk, K. (2011). A multivariate model of parent-adolescent relationship variables in early adolescence. Child Psychiatry and Human Development, 42, 442-462. https://doi.org/10.1007/s10578-011-0228-3
• Morris, A. S., Silk, J. S., Steinberg, L., Myers, S. S., & Robinson, L. R. (2007). The role of the family context in the development of emotion regulation. Social Development, 16(2), 361-388. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2007.00389.x
• Nelson, L. J., Padilla-Walker, L. M., Christensen, K. J., Evans, C. A., & Carroll, J. S. (2011). Parenting in emerging adulthood: An examination of parenting clusters and correlates. Journal of Youth Adolescence, 40, 730-743. https://doi.org/10.1007/s10964-010-9584-8
• Odenweller, K. G., Booth-Butterfield, M., & Weber, K. (2014). Investigating helicopter parenting, family environments, and relational outcomes for millennials, Journal Communication Studies, 65(4), 407-425. https://doi.org/10.1080/10510974.2013.811434
• Özada, A., & Duyan, V. (2018). Parent-child relationship and bullying. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 12(1), 49-55.
• Özkan, K., & Bartan, M. (2019). Okul öncesi eğitimine devam eden 5-6 yaş grubu çocuklarda bağlanma ve anne-baba-çocuk ilişkisi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 101-118. https:// doi.org/10.33418/ataunikkefd.728923
• Pianta, R. C., Nimetz, S. L., & Bennett, E. (1997). Mother-child relationships, teacher-child relationships, and school outcomes in preschool and kindergarten. Early Childhood Research Quarterly, 12(3), 263-280. https://doi.org/10.1016/S0885-2006(97)90003-X
• Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Atli, S., & Şahin, B. K. (2015). Okul öncesi dönem: Anne baba tutumları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 972-991. https://doi.org/10.17860/efd.33313
• Saral, B., & Acar, I. H. (2021). Preschool children’s social competence: The roles of parent–child, parent–parent, and teacher–child relationships. European Early Childhood Education Research Journal, 29(6), 856-876. https://doi.org/10.1080/1350293X.2021.1985557
• Schuiringa, H., van Nieuwenhuijzen, M., de Castro, B. O., & Matthys, W. (2015). Parenting and the parent–child relationship in families of children with mild to borderline intellectual disabilities and externalizing behavior. Research in Developmental Disabilities, 36, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2014.08.018
• Shahzad, M., Lodhi, H., & Siddique, M. (2023). Study the relationship between parenting style, and childparent relationship on students' achievement at the elementary level. Global Sociological Review, VIII(I), 287-298. https://doi.org/10.31703/gsr.2023(VIII-I).28
• Schwarz, B., Trommsdorff, G., Albert, I., & Mayer, B. (2005). Adult parent–child relationships: Relationship quality, support, and reciprocity. Applied Psychology, 54(3), 396-417. https://doi.org/10.1111/j.1464-0597.2005.00217.x
• September, S. J., Rich, E. G., & Roman, N. V. (2015). The role of parenting styles and socio-economic status in parents’ knowledge of child development. Early Child Development and Care, 186(7), 1060–1078. http://doi.org/10.1080/03004430.2015.1076399
• Şanlı, D., & Öztürk, C. (2012). Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 31-48.
• Şendoğdu, M. C. (2000). Anaokuluna devam eden 5-6 yaş çocuklarının anne babalarını algılamaları ile anne babaların kendi tutumlarını algılamaları arasındaki ilişki. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6. ed.). Allyn and Bacon.
• Tezel Şahin, F., & Cevher, F. N. (2007). Türk Toplumunda Aile Çocuk İlişkilerine Genel Bir Bakış. Proceedings of Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 38, 775–789.
• Tezel Şahin, F., & Özyürek, A. (2008). 5-6 yaş grubu çocuğa sahip ebeveynlerin demografik özelliklerinin çocuk yetiştirme tutumlarına etkisinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 395-414.
• Tuzcuoğlu, N. (2003). Anne baba olmanın altın kuralları: Bir aile olmak. Morpa Yayınları.
• Uygun, N., & Kozikoglu, I. (2019). The relationships between preschoolers' play behaviors, social competence behaviors and their parents' parental attitudes. International Journal of Contemporary Educational Research, 6(2), 397-408. https://eric.ed.gov/?id=EJ1239438
• Uygun, N., & Kozikoğlu, İ. (2020). Çocukları okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden ebeveynlerin tutumlarının incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(3), 1494-1507. https://doi.org/10.33206/mjss.639099
• Uykan, E., & Akkaynak, M. (2019). Ebeveyn tutumları ile çocukların öz düzenlemeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 6(3), 1620-1644.
• Wamboldt, M. Z., & Wamboldt, F. S. (2000). Role of the family in the onset and outcome of childhood disorders: Selected research findings. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 39, 1212-1219.
• Vieira, J. M., Matias, M., Ferreira, T., Lopez, F. G., & Matos, P. M. (2016). Parents’ work-family experiences and children’s problem behaviors: The mediating role of the parent–child relationship. Journal of Family Psychology, 30(4), 419–430. https://doi.org/10.1037/fam0000189
• Vyas, K., Bano, S., & Islamia, J. M. (2016). Child’s gender and parenting styles. Delhi Psychiatry Journal, 19(2), 289-293.
• Yılmaz, H. (2020). Türkiye’de helikopter ebeveynlik eğilimi ve helikopter ebeveynlerin demografik özellikleri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 20(46), 133-160. https://doi.org/10.21560/spcd.v20i54504.540233