Smyrna/İzmir Kazılarında Bulunan Bir Grup Kalıp Üzerine Değerlendirme

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 82 - 99, 09.05.2019

Akın Ersoy

Öz

Bu çalışma içerisinde Antik
Smyrna/İzmir kazılarında ele geçen bir grup taş kalıp örneği üzerinden
Smyrna’da Antik Dönemden Osmanlı Dönemine kadar süregelen metal işçiliği
değerlendirilmiştir. Biri hariç, diğerleri Osmanlı Dönemine ait kalıplardan
oluşan örnekler içerisinde kuyumcu kalıpları, muhtelif objeler için çeşitli
metal döküm kalıpları öne çıkmaktadır. Tek parçalı ve iki parçalı örneklerden
oluşan kalıpların sıklıkla yontulmaya ve ince kesitte işlenebilme özelliklerine
sahip olan killi kireç ve arduvaz türü doğal taşlardan yapılmış olduğu tespit
edilmiştir. Sözü edilen kalıp örnekleri metal işlik ve atölyelerin varlığını
onaylar nitelikte metal cüruf, üretim aletleri, pimiş toprak potalar ve üretime
dair çeşitli buluntularla birlikte değerlendirilmiş, bu çerçevede Smyrna
Agorası ve çevresinde 14. yüzyıldan sonraki metal döküm faaliyetlerine ilişkin
bulgular paylaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Smyrna, taş kalıplar, döküm, metal

Kaynakça

• DÖNEM YAYINLARI
• Evliya Çelebi, Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Hazırlayan: S. Ali Kahraman, 9. Kitap - I. Cilt, Yapı Kredi Yayınları, 2011.
• MODERN YAYINLAR
• Akar Tanrıver, D. (2015). "Smyrna’dan Metal Eserler", (Eds. A. Ersoy - G. Şakar), Smyrna / İzmir Kazı ve Araştırmaları I. Çalıştay Bildirileri, 2015: 15 -28.Akar Tanrıver, D. (2016)."Antik Smyrna Kazılarında Ele Geçen Metal Buluntular", (Eds. M. Frasca- A. Ersoy- P. Aydemir), Hellenistik ve Roma Döneminde Smyrna (İzmir) Kazı ve Araştırmalar, 2016: 63 - 73.Anlağan, T. (2002)."Sadberk Hanım Müzesi’ndeki Altın Küpeler", PALMET IV, Sadberk Hanım Müzesi Yıllığı, Vehbi Koç Vakfı, İstanbul, 2002: 69-112.Brennan, D. (2001)."Stone Objects", The Small Finds and other Artifacts, Excavations at Carmarthen Greyfriars 1983-1990, (ed. T. James), Topic Report Number 4, Dyfed Archaeological Trust, 2001: 53-55.Crummy, N. (1988). The post-Roman small finds from excavations in Colchester 1971 - 85, Colchester Archaeological Reports 5, Colchester Essex, 1988.Davidson, G.R. (1952). The Minor Objects, Corinth Vol. XII, Princeton, New Jersey, 1952.Gürler, B.- Ersoy, A. ve Çelik Ersoy, G. (2016). İzmir’in Osmanlı Dönemi Tanıkları Smyrna/İzmir Agorasından Cam Objeler, İBB Kent Kitaplığı 112, İzmir 2016.Ersoy, A. - Önder, M. ve Turan, H. (2014). Antik Smyrna Sikkeleri: 2008-2012, Antik Smyrna Kazısı Yayın Çalışmaları 2, Izmir Ticaret Odası Yayın No:182, İzmir, 2014.Ersoy, A. (2015). Büyük İskender Sonrasında Antik Smyrna (İzmir), İBB Kent Kitaplığı 106, İzmir 2015.Ersoy, A. (2017). Antik Dönemden Osmanlı Dönemine Smyrna/İzmir Kemik Objeleri, Antik Smyrna Kazısı Yayın Çalışmaları:9, Ege Yayınları, İstanbul, 2017.Ersoy, A. (2018)."Smyrna/İzmir Kazıları Mermer Ağırlıkları", TÜBA-KED Sayı:18, 2018: 11-19.Gwiazda, M. (2011-2012). "Economy of The Settlement in Jyeh", Archeologia 62-63, 2011-12: 31-44.Kasapoğlu, H. (2013)."Takılar", (Ed. Cevat Başaran), Antik Troas’ın Parlayan Kenti Parion, 1997-2009 Yılları Yüzey Araştırmaları, Kazı ve Restorasyon Çalışmaları, İstanbul, 2013: 197-206.Küçükerman, Ö. (1994). Anadolu Sanayi ve Tasarım Tarihinin Ayak İzlerinde Maden Döküm Sanatı, Türk Demir Döküm Fabrikaları Genel Müdürlüğü A.Ş. yayını, 1.Basım, İstanbul, 1994.Łajtar, A. (2005). "A Weight From Smyrna (?) At The National Museum In Warsaw", Epigraphica Anatolica 38, 2005: 143 - 144.Nikolantonakis, K. (2006). "Weights and measures: The Greek efforts to integrate the metric system", The Global and the Local: The History of Science and the Cultural Integration of Europe. Proceedings of the 2nd ICESHS (Cracow, Poland, September 6 - 9, 2006) (Ed. M. Kokowski), Poland, 2007: 456- 462. Ottaway, R. ve Rogers, N. (2002) Craft, Industry and Everyday Life: Finds from Medieval York, The Archaeology of York The Small Finds 17/15, 2002.Petzl, G. (1987). Die İnschriften von Smyrna, Teil II, 1, Dr. Rudolf Habelt GMBH, Bonn 1987.Tekin, H. (2015).Eski Anadolu Madenciliği, Arkeolojik Verilerin Işığı Altında Başlangıcından Demir Çağı’na Kadar, Ankara 2015.